خبرگزاری شبستان، گروه بین‌الملل: حرکت آزادیبخش ملی فلسطین «فتح به ریاست محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و جنبش مقاومت اسلامی «حماس» با تشکیل کمیته‌ای موافقت کردند که غزه را پس از پایان جنگ با اسرائیل اداره کند.
دو طرف در مذاکرات چند روز گذشته در قاهره سندی را امضا کردند که براساس آن، این کمیته مسئول اداره نوار غزه، گزارش به دولت فلسطین و مسئولیت همه حوزه‌ها (بهداشت، اقتصاد، آموزش، کشاورزی، خدمات و تأسیسات حیاتی) از جمله امدادرسانی، رسیدگی به اثرات جنگ و بازسازی آن است.
اما پرسش مهمی که در اینجا مطرح می‌شود این است که پس از توافق فتح و حماس، سناریوهای آینده چه خواهد بود؟
پیشنهادهای بین‌المللی در مورد مدیریت گذرگاه زمینی رفح که در ماه مه گذشته توسط ارتش اشغالگر اسرائیل از سمت فلسطین اشغال شد و تنها شریان حیاتی ساکنان نوار غزه را قطع کرد، متوقف نمی شود. بارزترین سناریوهای جدیدی که در خصوص راه اندازی مجدد گذرگاه مطرح شد، در پیش نویس توافقنامه بین جنبش مقاومت اسلامی «حماس» و جنبش آزادیبخش ملی فلسطین «فتح» درباره تشکیل کمیته ای برای اداره امور نوار غزه به پیشنهاد مصر بود.
بر اساس این پیشنهاد، این کمیته وابسته به تشکیلات خودگردان فلسطین خواهد بود و مسئولیت ارائه و توزیع کمک‌های بشردوستانه، مدیریت امور مدنی و نظارت بر بازسازی نوار غزه و گذرگاه رفح را بر عهده خواهد داشت.
گذرگاه رفح، شریان اصلی ساکنان نوار غزه به خارج و ورود کمک‌ها برای آنها به شمار می‌آید که سال‌های طولانی توسط تشکیلات خودگردان فلسطین و سپس توسط جنبش حماس پس از سال ۲۰۰۶ مدیریت می‌شد تا اینکه رژیم صهیونیستی آن را اشغال کرد و آن را در برابر تردد مسافران و ورود کالا بست.
پیشنهادات بین المللی
جامعه بین‌المللی پیش از این چندین پیشنهاد برای مدیریت و راه‌اندازی مجدد گذرگاه زمینی رفح ارائه کرده است، از جمله اینکه یک شرکت امنیتی آمریکایی مدیریت آن را برعهده بگیرد، اما واشنگتن به طور رسمی در مورد آن اظهار نظر نکرده است. همچنین پیشنهاد تشکیل یک نهاد سه جانبه شامل نیروهای مصری، اسرائیلی و آمریکایی برای مدیریت گذرگاه داده شد.
اتحادیه اروپا همچنین پیشنهادی برای احیای ماموریت «یوبام اروپا» (EUBAM) ارائه کرد که پس از خروج ارتش اشغالگر از نوار غزه در سال ۲۰۰۵، بر اساس توافق نامه عبور و مرور و قبل از اینکه جنبش حماس در سال ۲۰۰۶ کنترل نوار غزه رابه دست آورد، این گذرگاه را مدیریت کند.
«جوزپ بورل» نماینده عالی سیاست خارجی و امنیت اتحادیه اروپا درباره این پیشنهاد، جوزپ بورل، نماینده عالی سیاست خارجی و امنیتی در اتحادیه اروپا می‌گوید: کشورهای اروپایی اصولاً با احیای این مأموریت موافقت کردند، اما کار آن باید با توافق با مصر، اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطین و پس از آتش بس در نوار غزه انجام شود.
« محمود حلمی» نویسنده و تحلیلگر سیاسی معتقد است که پیشنهادهای بین‌المللی و عربی درباره مدیریت گذرگاه زمینی رفح و فعالسازی آن مرتبط با اجرا و موفقیت آن با عقب نشینی کامل ارتش اشغالگر اسرائیل از این گذرگاه و اطراف آن است.
حلمی می‌گوید: مردم نوار غزه تنها به این راه خروجی با جهان نیاز دارند تا بتوانند آزادانه تردد کنند و زخمی‌های خود را خارج کنند و کمک‌ها به طور گسترده به نوار غزه وارد شود و این مسئله ضرورت فعالسازی گذرگاه را در اسرع وقت می‌طلبد.
حلمی همچنین انتظار دارد که تلاش‌های اخیر مصر در راه‌اندازی مجدد گذرگاه رفح به ویژه پس از فلسطینی - فلسطینی و حضور تشکیلات خودگردان که از مشروعیت بین‌المللی در مدیریت این گذرگاه براساس دیدگاه بین المللی برخوردار است، موفق آمیز شود.
او خاطرنشان کرد: توافق فلسطینی درباره مدیریت گذرگاه رفح، راه را برای بسیاری از پرونده‌های دیگر به ویژه بازسازی در صورت پایان حمله به نوار غزه، پرونده کارکنان و پرونده‌های دیگر باز خواهد کرد.
تلاش مصر
مقامات اسرائیلی پیش از این از تلاش‌های مصر برای تدوین راه حلی که منجر به بازگشایی گذرگاه رفح شود، پرده برداشته بودند.
دکتر«زوی بارئیل» شرق شناس اسرائیلی در تحلیلی اعلام کرد: ترس از یورش صدها هزار غزه‌ای به مصر اندکی محو شده است، اما قاهره همچنان به تلاش‌های زیادی برای تدوین راه‌حلی که می‌تواند منجر به بازگشایی گذرگاه رفح و بازگشت آوارگان فلسطینی به نوار غزه شود، انجام می‌دهد.
این تحلیلگر اسرائیلی در امور عربی تاکید کرد: مصر اخیراً درخواستی از«خلیل الحیه» سرپرست حماس در نوار غزه برای ماندن چند روزه در خاک مصر دریافت کرده است تا به تفاهماتی درباره تشکیل یک کمیته فلسطین برای اداره غزه و پیشبرد معامله تبادل برسد.
بارئیل می‌گوید: توافق اولیه بین جنبش‌های فتح و حماس برای تشکیل این کمیته انجام شد، اما اختلافات برای قدرت براساس درخواست تشکیلات خودگردان از حماس به منظور خلع سلاح آن تاکنون مانع از امضای این توافق شده است.
این تحلیلگر همچنین توضیح داد: مصر امیدوار است اگر توافقی بین جناح‌های فلسطینی حاصل شود، بتواند آن را به عنوان راه حلی عملی برای مدیریت نوار غزه و باز کردن گذرگاه رفح به واشنگتن ارائه کند، به گونه‌ای که جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا را متقاعد کند تا اسرائیل را برای پذیرفتن آن تحت فشار قرار دهد و در نتیجه موضوع کمک‌های بشردوستانه حل خواهد شد.
با توجه به همه این پیشنهادات، مقامات مصری امتناع خود از فعالسازی گذرگاه بدون مدیریت فلسطینی را تایید می‌کنند و همچنین به درخواست خود برای عقب‌نشینی کامل اسرائیل از گذرگاه رفح پایبند است.
بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر در دیدار با آمینه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در قاهره، مخالفت مصر با حضور نظامی اسرائیل در سمت فلسطینی گذرگاه رفح و در محور فیلادلفیا را اعلام کرد.
باتوجه به گذشت ۱۴ ماه از جنگ اسرائیل علیه غزه، این توافق مشترک می تواند تسهیل امور زندگی مردم غزه کمک کند و راه مفر و تنفسی برای فلسطینی‌ها در این شرایط وخیم و بحرانی باشد.
نظر شما