حجت الاسلام «محسن ادیب بهروز»، استاد سطوح عالی حوزه علمیه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در گفت وگو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری شبستان پیرامون ماه مبارک رجب و جایگاه آن با بیان مقدمه ای، اظهارکرد: نظام الهی با نظام بشری کاملا متفاوت است. یعنی قواعد، قوانین و روابطی که در نظام الهی است حتی شاخص ها، معیارها و ارزش ها با نظام بشری بسیار تفاوت دارد. لذا در مباحثی که مربوط به نظام الهی می شود برای تحلیل، قضاوت و ارزیابی حتما باید با همان شاخص های نظام الهی تحلیل و ارزیابی کرد نه بر اساس معیارهای بشری که در غیر این صورت به یک نتیجه غیرواقعی می رسیم.
وی تصریح کرد: در نظام الهی «مکان» و «زمان» دو عنصر معنادار هستند؛ خداوند بر اساس لطفی که به بندگانش دارد برای این که یک انسان بتواند از عمر مثلا صد ساله خود، یک نتیجه برای هزاران سال زندگی در برزخ و قیامت به دست آورد، در «زمان» و «مکان» و حتی «اعمالی» که فرد انجام می دهد قوانینی را نهادینه کرده است که اگر از آن قوانین مطلع باشیم و به موقع استفاده کنیم می توانیم راه های بلندمدت را در کمترین زمان سپری کنیم. به معنای دیگر می توان دستاوردهای بسیار عظیم و ماندگار را با حداقل ها کسب کرد. مهم این است که ما بتوانیم از این قوانین که خداوند بر اساس لطف خود درباره زمان و مکان مطرح کرده است استفاده بهینه داشته باشیم.
ماه رجب بین این سه ماه از یک ویژگی خاص برخوردار است
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان این که ماه های «رجب»، «شعبان» و «رمضان» در یک سال قمری مشمول این قانون هستند، گفت: خداوند در این سه ماه قوانین درونی و ذاتی را نهادینه کرده که انسان ها - چه هوشمدانه و چه غیرهوشمندانه - اگر از این فرصت ها به صورت بهینه استفاده کنند می توانند دستاوردهای عظیمی داشته باشند. ماه رجب بین این سه ماه از یک ویژگی خاص برخوردار است. از این جهت که من اگر بخواهم به دستاوردهای مختص ماه مبارک رمضان دسب بیابم راه اساسی این است که در ماه رجب بایسته ها را رعایت کنم. یعنی اگر فردی در ماه رجب بایسته ها (که به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد) را رعایت نکند در ماه رمضان نمی تواند به دستاوردهای لحاظ شده برای رمضان المبارک برسد.
حجت الاسلام ادیب بهروز رجب را دارای دو ویژگی مهم برشمرد و افزود: بنابراین رجب از این جهت دارای دو ویژگی مهم است و باید مورد توجه جدی قرار گیرد. نخست این که رجب زمینه ساز است و برای رسیدن به دستاوردهای ماه مبارک رمضان سبب ایجاد می کند. دوم اینکه خود این ماه می تواند یک دستاورد فوق العاده ی بلند مدت به همراه داشته باشد.
این کارشناس مذهبی با اشاره به نوع تعبیرات موجود در منابع دینی درباره ماه رجب خاطرنشان کرد: وقتی به مستندات روایی درباره ماه رجب مراجعه می کنیم بخصوص فرمایشاتی که رسول خدا صلی الله علیه وآله پیرامون این ماه داشته اند می بینیم این ماه را « شهرالله» تعبیر می کنند. قطعا «شهرالله» با «شهرالرسول» یعنی ماه شعبان متفاوت است. «شهرالله» یعنی ماهی که انسان برای «انس» با خداوند متعال، «قرب» به خدا و در ادامه «محبوب شدن» نزد خدا متعال فرصت دارد. وقتی اعمال سفارش شده در این ماه را در نظر می گیریم از دعاها، روزه ی اول ماه، روزه ۱۳، ۱۴ و ۱۵ رجب یا روزهای آخر رجب بخصوص از ۲۷ رجب به بعد که سفارش شده یا اعمالی که برای ۱۵ رجب داریم می بینیم که دستاوردی خاص در آن وجود دارد.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه خاطرنشان کرد: ذات مقدس الهی در عالم حضور صفر تا صدی دارند. یعنی من و شما در هر کجا از این عالم که باشیم، در هر موقعیت، با هر ویژگی ای، حضور حضرت حق، صفر تا صد است. اما ما این حضور را چقدر حس می کنیم؟ _ بماند که قرار است در نماز به اجبار هم که شده متوجه این حضور باشیم _ اما در غیر نماز من تا چه میزان متوجه این مسئله هستم که حضور هیچ موجود و هیچ حقیقتی در جهان مانند حضور ذات باری تعالی نیست. بعد از خالق وقتی به سراغ مخلوقات می رویم وجود مبارک رسول خدا صلی الله علیه وآله چنین حالتی دارد و سپس حضرت امام عصر(عجل الله تعالی فرجه) اما من انسان چون در آلودگی ها غرق هستم ارتباطم با خالق فوق العاده بیگانه است. امام چگونه آن به آن نسبت به هر کاری که ما انجام می دهیم، هر تصوری که داریم عالم و ناظر است؟ بدون هیچگونه اسباب و عللی؟ به تعبیر فلاسفه به اعمال و تصورات و ادراک ما علم حضوری دارد. پس چرا من این حضور را درک نمی کنم؟ به دلیل حجاب هایی که اعمال ام برای من ایجاد می کند و مانع درک حضور می شود.
نتایج اعمال رجب با ماه های دیگر متفاوت است
دکتر ادیب در ادامه راه های رفع این موانع را بیان و تصریح کرد: برای رفع موانع همان بحث «زمان» مطرح می شود. من در ماه رجب هر چه می توانم اعمالی را انجام می دهم که نتیجه آن اعمال برداشتن این موانع باشد. به عنوان مثال گفته شده هر روز در ماه رجب دعای «یا مَنْ اَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ» را با توجه به معنا و مفهوم بخوانید. این حداقلی ترین گام است. من اگر بخواهم در غیر ماه رجب این گام ها را بردارم نمی توانم یک‌صدم (حداقل) دستاوردی را که در ماه رجب از این دعا به دست می آورم، کسب کنم.
وی ادامه داد: اگر بگوییم روزه؛ باز این روزه در ماه های دیگر هم انجام می شود و آثاری دارد (آثار هم بستگی به شخصیت فرد دارد) اما همین شخصیت اگر در ماه جمادی یا ربیع روزه بگیرد با دستاوردی که برای روزه ماه رجب است، بسیار متفاوت خواهد بود. در کنار روزه و دعا فرموده اند به زیارت اهل بیت(ع) هم بروید. به عنوان مثال زیارت امام علی علیه السلام یا امام حسین علیه السلام و یا زیارت امام رضا عیه السلام در ماه رجب سفارش شده است. همین زیارت اگر در ماهی غیر از ماه رجب باشد حتی اگر من شخصیت بسیار متعالی داشته باشم باز هم آثاری که از این زیارت کسب می کنم قابل مقایسه با زیارت در ماه رجب نخواهد بود. یا انفاق کردن، استغفار کردن، ذکر لااله الا الله، یا حتی تصمیم بر ترک برخی رفتارها. آثار این امور در ماه رجب متفاوت از دیگر ایام است.
وی با بیان این که هدف مد نظر در ماه رجب «برداشتن موانع و حجاب» است و برای این که بتوانیم حضور حضرت باریتعالی و در مرحله بعد حضور مبارک رسول خدا صلی الله عیه وآله و سپس حضور امام عصر عجل الله تعالی فرجه را بیشتر درک کنیم، خاطرنشان کرد: هر چه میزان درک این حضور بیشتر شود بیشتر در سبک زندگی من حتی در رفتارهای فردی من تغییر ایجاد می شود. چون شما وقتی در زیارت، به خدمت این ذوات مقدسه می روید و حضور آنها را در محدوده حریم‌شان درک می کنید آنجا برقراری ارتباط و گفتوگو بسیار راحت می شود به قدری که پاسخ را می فهمیم، درک می کنیم و متوجه می شویم. از خدا بخواهیم که این «زمان» برای ما با «مکان» تلفیق شود یعنی ماه رجب را در مکان هایی که آثار اینچنینی دارند درک کنیم مانند ماه رجب در مسجدالحرام، ماه رجب در مسجد النبی(ص)، در حرم امیرالمومنین علیه السلام یا سایر حرم های مطهر.
نظر شما