به گزارش خبرگزاری شبستان، در میان صفحات تاریخ، نامهایی درخشانتر از دیگران میتابند، اما هیچ نامی همچون محمد مصطفی(ص) در دلها جاودانه نمانده است. او پیامبری بود که از میان مردم برخاست، دردشان را حس کرد، برای هدایتشان بیتاب شد و با مهربانی بیکران، دستشان را گرفت و به سوی نور راهنمایی کرد.
آسمان مدینه، شاهد چشمانی بود که برای هدایت امتش اشک میریخت، دلی که برای نجات انسانها میتپید و دستی که همواره برای کمک به بندگان خدا دراز بود. پیامبری که خداوند در وصف او فرمود: «عَزِیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ»؛ سخت است برای او که شما در رنج باشید. او معلمی بزرگ و پدری دلسوز و رهبری مهربان بود که هیچگاه امتش را فراموش نکرد.
امروز، در میان غوغای دنیا، هنوز کلام او چراغ راه است. هنوز اگر دلهای خسته، چشم به آسمان رحمت او بدوزند، نوری از مهربانی و هدایت دریافت خواهند کرد. حال، پرسشی که باقی میماند این است: ما، که نام پیروان او را بر خود نهادهایم، تا چه اندازه به صفات او نزدیک شدهایم؟
نگاهی تحلیلی به ویژگیهای پیامبر اکرم(ص)
قرآن کریم در آیهای نورانی از سوره توبه، تصویری بیبدیل از پیامبر اکرم(ص) ارائه میدهد: پیامبری که از میان مردم برخاسته، رنج امت را با تمام وجود حس میکند، برای هدایتشان بیتاب است و نسبت به مؤمنان نهایت رأفت و مهربانی را دارد.
این آیه، محور طرح "زندگی با آیهها" قرار گرفته و آیتالله لطفالله دژکام، نماینده ولیفقیه در استان فارس، در شرح آن به واکاوی چهار ویژگی برجسته پیامبر اسلام پرداخته است.
آیتالله دژکام با تأکید بر نخستین ویژگی پیامبر در این آیه، یعنی "مِنْ أَنْفُسِکُمْ"، اشاره میکند که پیامبر از میان مردم و همنوع آنان است، نه شخصی بیگانه یا فراتر از درک بشر.
او میگوید: "تعبیر آیه این است که پیامبری فرستادیم که از خود شماست. پس سعی کنیم خطا نکنیم، چون آقا از خودتان هست و ناراحت میشود." این بیان، رابطه عمیق پیامبر با امت را نشان میدهد و یادآور مسئولیت مؤمنان در قبال رفتار و کردارشان است.
پیامبری از میان خودمان؛ تجسم عینی انسانیت و اخلاص
آیتالله دژکام با تأکید بر نخستین ویژگی پیامبر در این آیه، یعنی "مِنْ أَنْفُسِکُمْ"، اشاره میکند که پیامبر از میان مردم و همنوع آنان است، نه شخصی بیگانه یا فراتر از درک بشر.
او میگوید: "تعبیر آیه این است که پیامبری فرستادیم که از خود شماست. پس سعی کنیم خطا نکنیم، چون آقا از خودتان هست و ناراحت میشود." این بیان، رابطه عمیق پیامبر با امت را نشان میدهد و یادآور مسئولیت مؤمنان در قبال رفتار و کردارشان است.
درد امت، درد پیامبر؛ تجلی عشق و ایثار
ویژگی دوم، احساس عمیق پیامبر نسبت به درد و رنج امت است. آیتالله دژکام در اینباره تصریح میکند: "رنجی که شما میبرید برای او سخت است و به همین خاطر پیامبر در روز قیامت دعا میکند تا امتش نجات پیدا کنند."
این ویژگی، تجلی بارز محبت و فداکاری پیامبر نسبت به امت خویش است؛ پیامبری که هم در زندگی و هم در قیامت دغدغهمند سرنوشت پیروانش خواهد بود.
اشتیاق به هدایت مردم؛ دغدغهای فراتر از رسالت
امام جمعه شیراز در ادامه، سومین ویژگی پیامبر را "حرص بر هدایت مردم" عنوان میکند و میافزاید: "پیامبر(ص) بیتاب است که ما راه درست را انتخاب کنیم و هدایت شویم." این ویژگی نشان میدهد که پیامبر نه فقط مأموریت ابلاغ دین را بر عهده داشت که با تمام وجود برای هدایت انسانها تلاش میکرد، گویا آینده آنان، آینده خود او بود.
چهارمین و شاید برجستهترین ویژگی پیامبر در این آیه، رأفت و رحمت بینهایت او نسبت به مؤمنان است. آیتالله دژکام در توضیح این ویژگی میگوید: "در چهارمین ویژگی، نسبت به مؤمنین خیلی رأفت، رحمت و گذشت دارد."
رأفت و مهربانی بیحد و مرز؛ سرمشقی برای امت
چهارمین و شاید برجستهترین ویژگی پیامبر در این آیه، رأفت و رحمت بینهایت او نسبت به مؤمنان است. آیتالله دژکام در توضیح این ویژگی میگوید: "در چهارمین ویژگی، نسبت به مؤمنین خیلی رأفت، رحمت و گذشت دارد."
این نکته، منش و رفتار پیامبر را الگویی بینظیر برای مسلمانان قرار میدهد و یادآوری میکند که اسلام، آیین رحمت و گذشت است.
پیامبر، اسوهای برای تمام بشریت
آیتالله دژکام در پایان سخنان خود ابراز امیدواری میکند که جامعه اسلامی بیش از پیش با صفات نورانی پیامبر گرامی اسلام آشنا شود و میگوید: "امیدوارم همه صفات نورانی پیامبر گرامی اسلام را بیش از پیش بشناسیم و از فرمان و صفات کریمهاش تبعیت کنیم و خود را بیشتر به این اسوه نورانی بشریت شبیه کنیم."
در جهانی که بحرانهای اخلاقی، اختلافات و ناملایمات اجتماعی رو به فزونی است، تأمل در ویژگیهای اخلاقی پیامبر(ص) بیش از هر زمان دیگری ضروری به نظر میرسد. این آیه و تحلیل آن، تلنگری است برای بازگشت به ارزشهای اصیل انسانی و دینی؛ ارزشهایی که در رأس آنها، محبت، رأفت، فداکاری و اشتیاق به هدایت و اصلاح جامعه قرار دارد.
نظر شما