خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی: زیبایی‌های ماه مبارک رمضان و میهمانی خدا برای هرکدام از ما رنگ و بوی متفاوتی دارد. بیدارشدن‌های سحرگاه با صدای دعای سحر که از رادیو و تلویزیون پخش می‌شد. سفره پهن شده، نان تازه، پنیر، سبزی، خرما و آش گرم در کنار چای هل‌دار و انتظار کشیدن برای برداشتن اولین دانه خرما همراه با دعاهای زیر لب سر سفره‌های افطار بخش جدایی‌ناپذیر خاطرات ماست. اما قدیمی‌ترها خاطرات متفاوتی دارند که بیان آن می‌تواند شوق نسل جدید برای روزه‌داری را دوچندان کند.
بزرگان خانواده، به‌ویژه پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، نقش کلیدی در انتقال فرهنگ و ارزش‌های ماه مبارک رمضان دارند. آنها با استفاده از حکمت و تجربه خود، نسل‌های جوان‌تر را با آموزه‌های دینی و فرهنگی آشنا می‌کنند و به آنها می‌آموزند که رمضان تنها ماه روزه‌داری نیست، بلکه فرصتی برای رشد معنوی، تقویت اخلاق و همبستگی اجتماعی است.
بزرگان خانواده‌ها، به ویژه افرادی که در هر فامیل نقش ریش‌سفیدی دارند، معمولا به عنوان الگوهای معنوی و اخلاقی برای دیگران شناخته می‌شوند. این افراد با توجه به تجربه‌های فراوان خود در زندگی، می‌توانند به راحتی آموزه‌های دینی را به نسل‌های جوان‌تر منتقل کرده و آنان را به انجام عبادات، به ویژه روزه‌داری در ماه رمضان، تشویق کنند.
در همین راستا «حسین زنگویی»، نویسنده و پژوهشگر فرهنگ عامه خراسان‌جنوبی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان، به نقش تاثیرگذار بزرگان و ریش‌سفیدان فامیل در هدایت و تشویق نسل‌های جوان به روزه‌داری و عبادات پرداخته است.
روزه برای من است!
وی با اشاره به اینکه در همه خانواده‌ها افرادی بزرگتر فامیل هستند و ریش‌سفیدی از خانه شروع می‌شود، گفت: من به عنوان بزرگ خانواده، همواره در تلاش هستم که فرزندان و نوه‌های خود را به اشکال مختلف و با تشویق به انجام عبادات مخصوص ماه رمضان، به ویژه روزه گرفتن، دعوت و خاصیت و فایده روزه گرفتن را برایشان تشریح می‌کنم که خدا از ما خواسته است که برای قدرشناسی از نعمت‌ها و بندگی او، این ماه را بخاطر خدا روزه بگیرند چون خدای متعال می‌فرماید:«روزه، برای من است و خودم پاداش آن را می‌دهم».
خدای متعال می‌فرماید:«روزه، برای من است و خودم پاداش آن را می‌دهم».
زنگویی ادامه داد: وقتی بزرگان خانواده خود با بیان حکایت و قصه و روایات به اهمیت روزه‌داری و بهره‌برداری معنوی از این ماه تاکید می‌کنند، پیام آن به راحتی به نسل‌های جوان‌تر منتقل می‌شود.
روزه‌داری؛ تقویت اراده و مبارزه با نفس
استاد دانشگاه و این نویسنده خوش قلم خراسان جنوبی با اشاره به جنبه‌های روحی و معنوی روزه‌داری، تصریح کرد: روزه یک تمرین بزرگ برای تقویت اراده انسان است. در واقع، روزه یک نوع مبارزه با نفس است. وقتی فردی در خانه‌ای که انواع خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها در دسترس است، برای اطاعت از خدا، خود را از خوردن و آشامیدن باز می‌دارد، این کار به او کمک می‌کند که بر تمایلات نفس خود غلبه کند و اراده‌اش در راه بندگی خدا تقویت شود. این نوع مبارزه با نفس به انسان کمک می‌کند که در تمامی جوانب زندگی، از جمله عبادات دیگر، تصمیمات درستی بگیرد و خود را در راه بندگی خدا تقویت کند.
وی با تبیین جایگاه روزه برای نوجوانان توسط بزرگان خانواده، افزود: در واقع، ماه رمضان فرصتی است برای تقویت اراده و مدیریت ذهن انسان. کسی که توانسته است در این ماه بر وسوسه‌های نفس خود غلبه کند، می‌تواند در دیگر بخش‌های زندگی نیز تصمیمات درست‌تری بگیرد، به نماز اول وقت اهمیت دهد و از ارتکاب گناهان پرهیز کند. این نوع تمرین و خودسازی، نه تنها در عبادات بلکه در تمامی جنبه‌های زندگی فرد تاثیرگذار است.
نقش ریش‌سفیدان در هدایت جامعه
زنگویی سپس به اهمیت نقش ریش سفیدان و بزرگان فامیل در هدایت نسل‌های جوان و ترویج اصول دینی اشاره کرد و گفت: براساس روایت «پیر و ریش‌سفید در میان خانواده (یا قوم) خود، مانند پیامبر میان امت خویش است» لذا ریش‌سفیدان خانواده‌ها به دلیل جایگاه اجتماعی و احترام ویژه‌ای که دارند، می‌توانند تاثیر زیادی در ترویج فرهنگ دینی و تربیت نسل‌های جدید داشته باشند.
براساس روایت «پیر و ریش‌سفید در میان خانواده (یا قوم) خود، مانند پیامبر میان امت خویش است» لذا ریش سفیدان خانواده‌ها به دلیل جایگاه اجتماعی و احترام ویژه‌ای که دارند، می‌توانند تاثیر زیادی در ترویج فرهنگ دینی و تربیت نسل‌های جدید داشته باشند.
این پژوهشگر فرهنگ عامه با تاکید بر این نکته که بزرگان خانواده باید خود عامل به دین و اخلاق باشند، افزود: اگر بزرگان و ریش سفیدان خودشان در عمل به آموزه‌های دینی پایبند نباشند، نمی‌توانند تاثیرگذاری خوبی داشته باشند. کسی که خودش به نماز و روزه اهمیت نمی‌دهد، چطور می‌تواند فرزندان و نوه‌های خود را به این امور تشویق کند؟ بنابراین، برای اینکه سخنان ما در خانواده و فامیل تاثیرگذار باشد، ابتدا باید خود را اصلاح کنیم و در عمل نشان دهیم که از اصول دینی پیروی می‌کنیم.
تاثیرگذاری اخلاقی و معنوی ریش‌سفیدان
زنگویی همچنین درخصوص تاثیرگذاری اخلاقی ریش سفیدان تصریح کرد: بزرگان خانواده، به عنوان الگوهایی برای دیگران، باید در زندگی روزمره خود اصول دینی و اخلاقی را رعایت کنند. وقتی فردی در خانواده و محله به عنوان یک فرد متدین شناخته می‌شود، طبیعی است که سخنان او بیشتر مورد توجه و احترام قرار می‌گیرد.
به گفته وی؛ در واقع اگر بخواهیم فرهنگ رمضان و سایر آموزه‌های دینی در جامعه ترویج یابد، باید از خود شروع کنیم و در خانواده‌ها، محله‌ها و جامعه، این آموزه‌ها را عملی کنیم.
استاد دانشگاه در پایان تاکید کرد: بزرگان خانواده باید از تجربه‌های خود در طول سال‌ها زندگی و عبادت استفاده کنند تا نسل‌های جوان‌تر را به راه درست هدایت کنند.
نظر شما