خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی- فرزانه تهجا: شکل گیری هر نوع فرهنگ، رفتار و حتی باور و اعتقادی از دوران کودکی بسیار آسان تر و محکم تر است تا جایی که میزان یادگیری و ماندگاری مطالب و اطلاعات عمومی و درسی در کودکان چندین برابر بیشتر از بزرگسالان است بر همین اساس بسیاری از رفتارها وعادات در بزرگسالان از کودکی شکل گرفته و در بزرگسالی نیز ادامه می یابد در این میان جایگاه و اهمیت فرهنگ مطالعه در پیشرفت و توسعه هر کشوری بر هیچ کس پوشیده نیست و ضروری است این فرهنگ از ابتدا در کتب درسی از سطوح ابتدایی دیده شود و برای نهادینه شدن آن در میان دانش آموزن برنامه ریزی مدونی در نظر گرفته شود تا دانش آموزان پس از طی مدارج بالاتر و ورود به اجتماع در مشاغل و حرفه های گوناگون همواره فرهنگ مطالعه را سرلوحه خود قرار داده و شاهد شکل گیری جامعه ای با افزایش میزان مطالعه باشیم در همین رابطه گفتگویی با حمیدرضا ترقی نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی به شرح زیر ارایه می شود.
سیاستهای فرهنگی کشور در مورد مطالعه چگونه ارزیابی می کنید؟
همان گونه که می دانیم میزان زمان مطالعه در کشور در شان یک ملت فرهیخته و دارای توانمندی ها برای پیشرفت علمی و صاحب مقالات فراوان در دنیای تولید علم نیست و نیاز دارد ما در جهت فرهنگ کتابخوانی در کشور گام های اساسی و موثری برداریم و نسل جوان کشور را در جهت تشویق کتابخوانی جدی تر تربیت کنیم.
هنوز متاسفانه سیاست های فرهنگی کشور جهت گیری برای تشویق کتابخوانی ندارد زیرا اگر ما برای نشر کتاب نظارت دقیقی بر نوع کتاب های مفید برای جامعه داشته باشیم و هزینه تولید کتاب را به گونه ای پایین بیاوریم که تمام آحاد جامعه امکان خرید و تهیه آن برایشان میسر شود و روش های استفاده از کتاب به صورت مجازی را فراهم کرده و همگان را تشویق و ترغیب کنیم که تمامی این موارد نیازمند سرمایه گذاری جدی از سوی دولت است.
آیا کتاب های تولید شده در بازار که برخی به راحتی چاپ و منتشر می شود در افزایش توان علمی و اندیشه ای مخاطب موثر است؟
متاسفانه کتاب های زرد و فاقد جهت گیری های علمی و اندیشه ای در کشور ما از توان مالی بسیار بالایی از سوی برخی ثروتمندان و متولیان بی درد برخوردار هستند و این نوع کتاب ها را در کشور به راحتی چاپ می کنند و قشر ثروتمند متاسفانه برای حمایت از این نوع جریان ها آنها را تهیه می کنند اما کتاب های موثر در جامعه سازی اسلامی و مفید برای تربیت نسل جوان تراز انقلاب اسلامی متاسفانه سرمایه گذاری از سوی دولت ندارد و نمی توان انتظاری داشت که سرمایه گذاری از سوی ثروتمندان دیگر و متمولین که جهت گیری های سیاسی آنها بر ضد نظام جمهوری اسلامی ایران است، صورت گیرد.
آیا در بودجه دولت مبلغی برای توسعه و تعمیق فرهنگ کتابخوانی اختصاص دارد؟
لازم است دولت همان گونه که در اصل سوم قانون اساسی در جهت توسعه فرهنگی و تعمیق فرهنگی وظایفی را به عهده دارد، این وظیفه را به انجام برساند و بخشی از بودجه کشور را به این امر اختصاص دهد. همان گونه که برای تغذیه و مواد غذایی و تامین نیازهای کالری مردم بودجه ای را دولت به عنوان سوبسید کالاهای اساسی و خوراکی اختصاص می دهد، طبیعی است باید خوراک فکری و معنوی مردم را نیز مورد توجه قرار دهد و برای آن نیز سوبسید بپردازد.
آیا در کتب درسی جایگاهی برای مطالعه کتب درسی دیده شده است؟
جهت گیری ها باید در برنامه فرهنگی کشور اصلاح شود و تا این فرآیند صورت نگیرد، نمی توان انتظار داشت که فرهنگ کتابخوانی در کشور رونق پیدا کند. عادت دادن مردم و جهت دادن جوانان در سنین مختلف به کتابخوانی از دیگر شیوه های ترویج فرهنگ کتابخوانی است که در کتب درسی توجه زیادی به آن نشده است. اگر در کتب درسی از همان ابتدا جوانان را به کتابخوانی تشویق کنند و زمینه دسترسی به کتاب، علاقه مندی، خلاصه گیری و تشویق طرح سوال و پاسخگویی از کتاب ها در مدارس دنبال شود به طور یقین علاقه مندی نسل جوان به کتابخوانی افزایش می یابد و اوقات فراغت خود را به جای اینکه در داخل فضای مجازی با موبایل ها پر کنند به سمت مطالعه کتاب و کتابخوانی هدایت می شوند و اوقات فراغت شان به این وسیله پر می شود و آن فرهنگی که بهترین دوست، کتاب است در جامعه نهادینه می شود.
با توجه به اهیمت فرهنگ مطالعه در هر جامعه ای میزان دسترسی مردم به کتابخانه ها چگونه است؟
توسعه کتابخانه ها در کشور از دیگر نکاتی است که می تواند فرهنگ کتابخوانی را ترویج کند. دسترسی به کتابخانه ها در حال حاضر برای مردم بسیار مشکل است و ما متاسفانه به تعداد لازم در کشور کتابخانه نداریم و کتابخانه ها برای دسترسی مردم فاصله زیادی دارند و بسیاری از روستاها فاقد کتابخانه هستند و مردم نمی توانند اوقات فراغت را برای استفاده از کتابخانه ها صرف کنند. لازمه این امر آن است که دستگاه فرهنگی کشور و خصوصا وزارت ارشاد برای توسعه کتابخانه ها اقدام جدی انجام دهد و کتاب هایی را که توسط ناشران منتشر می شود را با قیمت مناسب خریداری و در کتابخانه ها توزیع کند تا مولفین و ناشران در این زمینه تقویت شوند و کتابخانه ها در دسترس مردم و جوانان قرار بگیرد تا بتوانیم شاهد توسعه و گسترش فرهنگ کتابخوانی در کشور باشیم.
میزان دسترسی مردم به کتاب در سایر کشورها چگونه است؟
در کشورهای غربی در داخل اتوبوس، قطار و سایر وسایل نقلیه کتابخانه هایی ایجاد شده است که مردم می توانند در فرصت حضور خود در وسایل نقلیه از این کتاب ها استفاده کنند که باید این موضوع در کشور ما نیز مورد توجه جدی قرار بگیرد. بخشی از درآمد هواپیماها، اتوبوسرانی، حمل و نقل ریلی باید به ایجاد کتابخانه های سیار در داخل وسایل نقلیه عمومی اختصاص یابد.
چه پیشنهاد برای مطالعه سیاستمداران دارید؟
متاسفانه کتاب هایی که زمینه تربیت زمامداران و مسئولان اجرایی در تراز انقلاب اسلامی را بتوانند کمک کرده و آنها را رشد دهد، مورد توجه قرار نگرفته است. متون اسلامی متعددی در این زمینه وجود دارد که اگر مورد تجزیه و تحلیل و بررسی قرار بگیرد مانند کتبی که محمدرضا حکیمی نگاشته است با عنوان کتاب الحیات بخشی از این کتب اختصاص به اداره کشور و سیاست امور جامعه در حوزه اقتصاد، فرهنگ و سایر حوزه ها دارد که افراد می توانند به عنوان کتاب مرجع از آن استفاده کنند ، همچنین روایات، احادیث و آیاتی که جمع آوری شده است، اگر توسط محققین تحلیل شود، می تواند نقش بسیار موثری در تولید کتاب آموزشی برای زمامداران و مسئولان اجرایی کشور داشته باشد تا با نگاه و روش ائمه اطهار (ع) هماهنگی داشته و ما را به سمت دولت سازی و نظام سازی اسلامی و جامعه سازی اسلامی سوق دهد.
اگر افراد نسبت به انقلاب اسلامی بخواهند نگاه درست و دقیقی داشته باشند، می توانند از کتاب مقاومت که از سوی رهبر انقلاب تنظیم شده است، استفاده کنند تا نگاه شان به انقلاب اسلامی مانند نگاهی که در بیانیه گام دوم رهبر انقلاب تبیین کردند، نگاهی واقع بینانه و امیدوارکننده و درست داشته باشند تا نسل جوان که در آینده می خواهد بار مسئولیت کشور را بر دوش بکشد، انقلاب را درست بشناسند و مسئولان نیز بتوانند دفاع درست از انقلاب اسلامی، آینده آن و اهداف نظام اسلامی داشته باشند.
نظر شما