شبی در کنار خط شکنان خیبر

خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ سوم اسفند یادآور عملیات غرورآفرینی است که «خیبر» نام دارد، عملیاتی که چندین سردار سرافراز در آن به مقام شهادت نائل شدند؛ این عملیات در روز سوم اسفند سال ۱۳۶۲ با رمز یا رسول الله(ص) در مناطق عملیاتی جزایی مجنون و طلائیه آغاز شد.

ابتکار عمل، مهم ترین مفهومی بود که رزمندگان ایران در زمستان ۶۲ در پی دستیابی به آن عملیاتی به گستردگی خیبر را تدارک دیدند تا اقدامات اطمینان بخشی را که دشمن بعثی پس از عملیات های آزادسازی خرمشهر و دیگر مناطق اشغال شده، نقش برآب کنند.

عملیات خیبر؛ گرچه با موفقیت ۱۰۰ درصدی نیروهای ایرانی همراه نبود اما نشان داد که ایران طی جنگ تحمیلی شاید به دلیل تحریم های بسیار در حوزه تسلیحات با کاستی های مواجه شد اما ابتکارات و ابداعاتی از جنس پل خیبر و حضور در جبهه جنوب برای تسلط بر دشمن، توانست این خلا را تا حدود زیادی جبران کند.

*عملیات خیبر؛ابتکار عمل بسیج در جنگ تحمیلی

عملیات خیبر ابتکار عمل بسیج در جنگ تحمیلی بود که تا آن زمان (سال ۱۳۶۲) نظیر نداشت و این منطقه می‌ توانست جبهه‌ خودی را دوباره از توانایی‌ های سابق بهره‌ مند و دشمن را با آن همه پیچیدگی در خطوط دفاعی و طرح‌ های پاتک، از امکان مقابله با رزمندگان اسلام محروم کند زیرا دشمن تصور نمی‌ کرد که ایران در هورالهویزه که دارای وسعت زیاد و فاصله قابل ملاحظه‌ ای از ساحل تا هدف‌هاست دست به عملیات بزند، چون ایران در چهار سال گذشته هیچ گاه در آن‌جا اقدام به انجام عملیات آبی- خاکی نکرده بود.

تا قبل از انجام عملیات خیبر، رسانه‌ های گروهی عراق و حامیان آن تبلیغات وسیعی را در مورد توانایی‌ های ارتش عراق و جلوگیری از حملات ایرانیان آغاز کرده بودند و رژیم صدام صریحاً اعلام می‌ کرد که هرگونه عملیات نیروهای ایرانی به داخل خاک عراق را با شکست روبه‌رو خواهد کرد.

عملیات خیبر تاثیر به سزایی در روند جنگ داشت؛ از نظر نظامی، ورود قوای ایران به خاک عراق یک تحول جدید به حساب می‌آمد زیرا جزایر مجنون یکی از مناطق استراتژیک به شمار می‌رفت.

ابتکار جدید ایران در عملیات خیبر دور از ذهن نظامیان و کارشناسان نظامی‌ بود و این نگرانی آمریکا را دو چندان می‌کرد؛ به گونه‌ای که رادیوی آمریکا گفت: آمریکا خواستار پیروزی هیچ طرفی نیست و حل جنگ را از راه گفت‌وگو ترجیح می‌دهد.

*جزئیات عملیات به یاد ماندنی خیبر

منطقه عملیاتی خیبر از لحاظ موقعیت جغرافیایی در شمال بصره واقع شده که از شمال به العزیز و روستای الصخره، از جنوب به نشوه و طلائیه، از غرب به جاده العماره – بصره و از شرق به حاشیه ساحلی هور، نزدیک جاده سوسنگرد – طلائیه، منتهی می‌ شود. موقعیت‌ های مذکور در خشکی شرق دجله، جنوب جزایر مجنون و داخل هور قرار دارد.

هورالهویزه از آب‌ های راکد تشکیل شده و آب رودخانه‌ های دجله، کرخه‌ نورطیب، دویرج و باران‌ های فصلی داخل آن می‌ شوند. وجود نیروها و شکل طبیعی آن‌ها موجب شده است که راه‌های معینی برای تردد قایق‌ ها ایجاد شود که اصطلاحاً آبراه نامیده می‌ شوند.

عملیات خیبر در ساعت ۲۱ و ۳۰ دقیقه سوم اسفند ماه سال ۱۳۶۲ با رمز «یا رسول الله (ص) » آغاز می‌شود و در مرحله اول، قرارگاه‌های نجف، نصر و حدید موفق می‌شوند محور الغدیر و القرنه را تصرف کنند و جاده بغداد بصره را به اشغال خود درآورند اما در جزایر مجنون پاک‌سازی به طول می‌انجامد و عمل الحاق در محور طلائیه صورت نمی‌گیرد.

«قرارگاه فتح» نیز در محور طلائیه موفق به شکستن خط عراقی‌ها نمی‌شود و در محور زید، قرارگاه کربلا موفقیتی به دست نمی‌آورد و نیروهای سپاه به ناچار از منطقه القرنه و الغدیر به داخل جزایر مجنون شمالی و جنوبی عقب نشینی می‌کنند.

لشکرهای ۲۷ محمد رسول الله (ص)، ۳۱ عاشورا و ۱۴ امام حسین (ع) با وجود از دست دادن فرماندهان و برخی از معاونان خود در حالی که عراق پاتک‌های سنگینی را اجرا می‌کرد به مقاومت پرداختند و ۷۲ ساعت زیر بمباران‌های گوناگون به شکلی که در جزایر مجنون حدود یک میلیون گلوله توپ و خمپاره بر زمین نشست.

عراقی‌ها که از بازپس گیری جزایر مجنون مأیوس شده بودند در چندین نوبت برای اولین بار با وسعتی قابل ملاحظه مبادرت به بمباران شیمیایی می‌کنند که در طول جنگ بی‌سابقه بود؛ در این عملیات ۲۳ یگان عراق منهدم، ۱۵ هزار نفر از آن‌ها کشته یا زخمی‌ می‌شوند و تعدادی نیز به اسارت در می‌آیند و همچنین تجهیزات و ادوات متعددی منهدم می‌شود؛ در این نبرد نیروهای ایرانی موفق می‌شوند به ۴۰ درصد از اهداف خود دست یابند.

*محفلی برای بزرگداشت یاد خط شکنان خیبر

سوم اسفند یادآور دلاوری ها و رشادت های مردمانی است که در اسفند سال 62 طی ابتکار عملی خارق العاده موجب شگفتی جهانیان شدند و نشان دادند که درست است همه دنیا با آنان سر جنگ دارند و از امکانات جنگی برخوردار نیستند اما می توانند شگفتی ساز باشند.

به محفلی دعوت شدیم که خط شکنان خیبر گردهم آمده بودند تا یاد روزهای عملیات بزرگ خیبر و همرزمان شهیدشان را زنده کنند و به یاد همرزمان شهیدشان و شهید «ابراهیم همت» نوای «یاحسین» و زیارت عاشورا را سر دهند.

به مجتمع زینبیه بیرجند می رویم محلی که آزادگان عملیات خیبر در آنجا حضور داشتند و عاشقان شهدا به این محفل آمده بودند تا از زیبایی ها و واقعیت های جنگ تحمیلی به خصوص عملیات خیبر بشنوند.

محفل «خط شکنان خیبری» به همت حوزه هنری خراسان جنوبی به منظور بزرگداشت عملیات خیبر و یاد شهدای این عملیات بی نظیر در مجتمع زینبیه بیرجند با حضور آزادگان این عملیات و مردم شهرستان بیرجند برگزار شد.

قبل از آغاز این محفل معنوی یکی از آزادگان به عکس شهید ابراهیم همت خیره شده بود انگار روحش اینجا نبود و به گذشته به عملیات خیبر و یاد همرزمان و رفقای شهیدش افتاده بود که اکنون دیگر در جمعشان نیستند.

یکی دیگر از آزادگان در گوشه ای دعای توسل را زمزمه می کرد و می گفت به یاد شب های عملیات دلم خواست تا دوباره به آن حال و هوای نورانی باز گردم و ای کاش در همان زمان به شهادت می رسیدم.

*38 سال از عملیات بزرگ خیبر می گذرد...

در ابتدای این جلسه «رضا رخشانی» یکی از آزادگان عملیات خیبر در این محفل معنوی عنوان کرد: امشب سی و هشتمین سالگرد اجرای عملیات خیبر است و برگزاری این نوع برنامه ها باعث انتقال پیام شهدا و دفاع مقدس به جوانان و نوجوانان می شود.

وی ادامه داد: ساعت 11 ظهر سوم اسفند 62 جهت شرکت در عملیات خیبر در هورالهویزه در قایق ها مستقر شدیم و به 30 کیلومتری خاک عراق رسیدیم و در این عملیات قریب به 2 هزار اسیر گرفتیم.

رخشانی در ادامه گفت: از سه جهت در شب عملیات تیراندازی صورت می گرفت و آسمان شب کاملا روشن شده بود و آن شب تا صبح در داخل سنگ های یک نفره مستقر بودیم.

راوی دفاع مقدس عنوان کرد: در عملیات خیبر 18 سال سن داشتم و ما را با اسارت و شهادت قبل از عملیات آشنا کرده بودند و دلهره ای نداشتیم.

*عملیات خیبر یکی از بزرگترین عملیات های ایران در دفاع مقدس

«علی محمدی» یکی دیگر از راویان دفاع مقدس در این محفل اظهار داشت: عملیات خیبر یکی از عملیات های بزرگ ایران اسلامی بود که با همکاری مجاهدین عراق برگزار شد.

وی با بیان اینکه دشت پُر از نفربرهای عراقی شده بود، افزود: هم از زمین و هم از آسمان تیرباران انجام می شد و ما در ساعت های اولیه عملیات خیبر به اسارت عراقی ها در آمدیم.

محمدی عنوان کرد: ذره ای کوچکترین احساس ترسی نسبت به اسارت نداشتیم و امیدواریم این چند سال اسارت ثمره آخرت برای ما و فرزندانمان باشد.

راوی دفاع مقدس به یکی از دوستان شهیدش«حسن یوسفی»اشاره کرد و گفت: ایشان در عملیات خیبر مظلومانه به شهادت رسیدند و بعد از 11 سال پیکر پاکش به وطن بازگشت.

*در عملیات خیبر تنها 13 سال داشتم

نوبت به یکی دیگر از راویان و آزادگان عملیات خیبر رسید. «مخملباف» در این جلسه عنوان کرد: در آن زمان 13 سال بیشتر نداشتم و نقش بی سیم چی را بر عهده داشتم.

وی در ادامه گفت: بسیاری از رزمندگان در سنگرها به علت آتش شدید تیرباران گیر کردند و به شهادت رسیدند و تنها از آنان یک پلاک باقی ماند و ای کاش در این عملیات ما هم به شهادت می رسیدیم.

مخمل باف بیان داشت: بنده هم در این عملیات به اسارت در آمدم و هیچ توجیهی نسبت به اسارت نداشتم و تنها نگرانی این بود که به کجا می رویم و با ما می خواهند چه کنند.

سخن آخر؛

برگزاری محفل «خط شکنان خیبری» می تواند آغازی برای اجرای دیگر محافل به منظور بیان واقعیت ها و خاطرات دوران دفاع مقدس باشد چرا که مقام معظم رهبری نیز همواره بر این موضوع تاکید دارند که باید واقعیت های جنگ تحمیلی با استفاده از هر ابزاری چه هنر چه شعر و کتاب برای نسل های آینده بیان شود و نگذاریم یاد و خاطر شهدای دوران دفاع مقدس و ایثارگری های آنان از یادها برود.