ظهور قطب‌های جدید قرآنی و خروج از انحصارگرایی/ افت کیفی قراء با تعطیلی محافل و مراسم‌ها

به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، چهل و سومین دوره از مسابقات سراسری قرآن کریم در حالی برگزار می شود که همچون دیگر عرصه های متاثر از شیوع کرونا، تجربه ای متفاوت از برگزاری را در مقایسه با دیگر دوره های این رقابت ها شاهدیم، شیوه ای که بر اساس آن تلاوت های ضبط شده شرکت کنندگان در استدیو، به قضاوت داوران گذاشته می شود تا با رعایت پروتکل های بهداشتی و بدون حضور مخاطب، برترین های این دوره از مسابقات سراسری قرآن شناخته شوند.

به منظور بررسی کیفی این شیوه جدید از رقابت های قرآنی با چند تن از داوران این دوره مسابقات گفتگو کرده ایم که در ادامه می آید:

«محمدرضا پورزرگری» با بیان اینکه این رقابت ها، ملی و از مهمترین رویدادهای قرآنی در سطح کشور است، اظهار کرد: طبیعتاً مراحل مقدماتی مسابقات در استان ها برگزار شده و نخبگان قرآنی استان ها اعم از حفاظ و قراء و دعاخوانان و گروه های برتر همخوانی به مرحله سراسری راه یافته اند. خوشبختانه، این دوره از مسابقات به تناسب شرایط کرونایی کشور با رعایت کامل پروتکل های بهداشتی و سطح بالای استانداردها و نظارت بالا در حال برگزاری است.

داور بخش تجوید چهل و سومین دوره از مسابقات سراسری قرآن کریم ادامه داد: این رقابت ها به صورت یک مرحله ای برگزار می شود چون شرایط برای برگزاری حضوری فراهم نیست. خوشبختانه، قاریان توانمند و حفاظ زبده اند، دعاخوانان منتخب هم در سطح مطلوبی قرار دارند و هیئت داوران ممتازی نیز این رقابت ها را به قضاوت نشسته اند.

وی با اشاره به شیوه متفاوت برگزاری این مسابقات ابراز کرد: علی رغم برگزاری غیرحضوری و اجرای استدیویی متسابقین، با همراهی و همت سیما و رادیو قرآن، خبرگزاری ها و دیگر رسانه ها این رویداد قرآنی کشوری در حال برگزاری است و بازخوردها نسبت به آن مثبت بوده است. هرچند برای عمومی تر شدن آن نیاز است همه شبکه های رادیویی و تلویزیونیی به میدان بیایند.

شور و هیجان مسابقات حضوری بیشتر است

پورزرگری با بیان اینکه حُسن مسابقات قرآن با حضور است، گفت: اجرای قاریان و حافظان در سطح بالایی از نظر کیفی ضبط شده است اما قطعا بین تلاوتی که در حضور جمعیت انجام می شود با اجرای استدیویی و بدون حضور مخاطب، تفاوت وجود دارد.

این داور مسابقات قرآن ابراز کرد: اگرچه تلاوت قاریان در حضور مردم می تواند استرس زا باشد، اما شور و هیجان بیشتری به شرکت کنندگان می دهد، اساساً این رقابت ها، تلاوت ها و ... برای این است که قرآن برای مردم قرائت شود. اگر شرایط کرونایی نبود همچون سال های قبل، این اتفاق مبارک به صورت حضوری رخ می داد و می توانست مدرسه ای برای سایر علاقمندان باشد.

وی با بیان اینکه مسابقات استدیویی جای رقابت های حضوری را نمی گیرد، تاکید کرد: از گذشته قاریان خوبی از مشهد و تهران به عنوان دو قطب اصلی قرائت قرآن در کشور ظهور کرده اند اما اکنون شاهدیم که قاریان زبده ای از استان های دیگر همچون اصفهان، آذربایجان غربی، اردبیل و خوزستان ظهور کرده اند و این نویدبخش آینده روشن تلاوت در کشور هستند.

پورزرگری با بیان اینکه مسابقات قرآن فرصت ظهور استعدادهای جدید است، خاطرنشان کرد: بسیاری از استادان و چهره های بین المللی در همین میدان ظهور کرده اند و برگزاری آن باعث تشویق سایر علاقمندان مستعد به حضور در این میدان می شود.

شیوه استدیویی بر آنلاین ارجحیت دارد

بنابر این گزارش، «امیر آقایی» نیز با اشاره به تاثیرگذاری شرایط ناشی از شیوع کرونا بر عرصه های مختلف و نیز فعالیت های قرآنی، اظهار کرد: قطعاً برگزاری مسابقات قرآن به شیوه حضوری با شور و هیجان و جذابیت بیشتری همراه است اما در شرایط فعلی که کرونا ایران و جهان را متاثر کرده، چاره ای جز این نبود و از اهتمام مسئولان قرآنی که با همراهی صداوسیما اجازه ندادند چراغ مسابقات خاموش شود، قدردانی می کنیم.

این داور رشته حفظ چهل و سومین دوره از مسابقات سراسری قرآن کریم ادامه داد: در مقایسه با شیوه آنلاین که با قطعی اینترنت همراه است، شیوه انتخابی سازمان اوقاف یعنی ضبط استدیویی تلاوت ها و اجرای حفاظ و داوری آنها در مرحله بعد مطلوب تر است، چراکه اصوات و اجراها بدون قطعی و شفاف به گوش می رسد برای قضاوت موثرتر است.

وی با اشاره به تعطیلی محافل و مجالس قرآنی در پی شیوع کرونا، بیان کرد: البته درباره حفاظ، حضور در مجالس از نظر صوت و لحن موثر است اما بر محفوظات آنها تاثیری ندارد چراکه این محفوظات در گروی مرور شخصی و روزانه است.

آقایی با اشاره به کیفیت رقابت ها در رشته حفظ چهل و سومین دوره از مسابقات سراسری قرآن کریم، ابراز کرد: طی چهار شب گذشته شرکت کنندگان استان های خراسان رضوی، قم و خوزستان اجرای مطلوبی داشته اند و تا کنون در صدر رده بندی قرار گرفته اند. به طور کلی کیفیت اجرای حفاظ مطلوب بوده اما با توجه به آنکه شاهد رشد کیفی حفاظ در سال های اخیر بوده ایم در مسابقات حضوری سوالات بیشتری مطرح می شود و این محک قوی تری برای شناسایی حفاظ برتر است اما اکنون صرفا دو سوال از حفظ 20 جزء و سه سوال از حفاظ کل قرآن پرسیده می شود و این محک قوی‌ای نیست.

وی با بیان اینکه اجرای حفاظ نویدبخش آینده روشن در حوزه حفظ قرآن و بروز و ظهور قطب های جدید در کشور است، خاطرنشان کرد: به نظر می رسد حفظ قرآن دیگر در انحصار استان های تهران و خراسان رضوی نیست بلکه دیگر استان ها نیز در این باره حرف برای گفتن دارند. اما در رشته قرائت به دلیل عدم حضور استادان برجسته برای آموزش صوت و لحن و تجوید، شاید این اتفاق و خروج از انحصارگرایی، به این زودی ها رخ ندهد.

افت کیفی قاریان با تعطیلی مجالس و محافل

«محسن یاراحمدی» نیز درباره سطح کیفی این دوره از مسابقات سراسری قرآن که به دلیل کرونا به شیوه ای متفاوت در حال برگزاری است، گفت: اگرچه هنوز تا پایان مسابقات زمان داریم اما تا این جای کار انتظاری را که داشته ایم برآورده نشده است. باید توجه داشت محافل و اجراهای میدانی محل عرضه و پرورش استعداد قاریان و حافظان قرآن است که تعطیلی این محافل و اجراها به دلیل کرونا، سبب افت کیفی قاریان و حافظان می شود.

داور بخش لحن چهل و سومین دوره از مسابقات سراسری قرآن کریم در ادامه تاکید کرد: قاریان برای ماندن در سطح کیفی بالا به خواندن پُرتعداد و تمرین و تکرار نیاز دارند. فاصله گرفتن آنها از محافل و اجراهای زنده به دلیل لغو مجالس در شرایط کرونایی باعث شده قراء از سطح آمادگی مطلوب فاصله بگیرند.

وی درباره ابتکار سازمان اوقاف در برگزاری استدیویی مسابقات و بدون حضور مخاطب، بیان کرد: این تلاوت ها یک بار و با رعایت عدالت ضبط شده اما اینکه می تواند جایگزین خوبی برای مسابقات حضوری باشد، باید گفت خیر، چون قرائت هنری بداهه است که در لحظه و حضور اتفاق می افتد، نباید حضور را از آن گرفت اگر حضور را از آن بگیریم معنای دقیقی پیدا نمی کند. به عبارت دیگر، بهترین شیوه برگزاری رقابت های قرآنی، حضوری است.

یاراحمدی درباره ظهور قطب های جدید قرائت در این دوره از مسابقات، بیان کرد: هنوز برای قضاوت زود است اما شرکت کننده خوزستانی تلاوت خوبی داشت و تا کنون جزء سه نفر نخست است. از معایب مسابقات غیرحضوری این است که شرکت کنندگان با هم تعامل ندارند در حالی که در مسابقات حضوری چهره های قوی و ضعیف با یکدیگر تعامل می کنند و همین به رشد آنها کمک می کند.

این داور بخش لحن مسابقات قرآن با بیان اینکه معمولا درباره ملاک نمره‌دهی در این بخش، ابراز کرد: در اجرای تلاوت هم قاریان و هم حافظان باید درپی سلامت اجرا باشند. لزوماً هر تنوع و مقام حضور نادری در تلاوت ارزش نیست این قاریان جوان مقام ها را فرا می گیرند و بر این باورند که اگر چنین کنند نمره بالا کسب می کنند در حالی که سلامت قرائت مهم است یعنی نداشتن خروج، پایان بندی صحیح، آکسان های درست کلام و ... .

وی در پایان خاطرنشان کرد: اگر کسی پیدا شود که سلامت قرائت بالا داشته باشد و خلاقیت و مقام نادر را هم به تلاوتش اضافه کند، نمره اش خیلی بالا می شود. توصیه دارم که قاریان در پی سلامت قرائت باشند چنان که بزرگان قرائت مصر همچون مصطفی اسماعیل، منشاوی و ... هم بر درست خوانی تاکید داشتند.

گفتنی است، چهل و سومین دوره از مسابقات سراسری قرآن کریم در بخش برادران با حضور ۲۳۰ شرکت‌کننده در رشته‌های قرائت تحقیق،‌ قرائت ترتیل، حفظ کل، حفظ ۲۰ جزء، اذان، دعاخوانی و نیز رقابت بین شش گروه تواشیح از 15 آذرماه شده و تا 21 این ماه ادامه دارد.