به گزارش خبرگزاری شبستان از مشهد، حجت‌الاسلام «ابوالفضل فروتن» امروز( ۱ دی) در نشست علمی « اصول فقه و هرمنوتیک » با بیان اینکه با کمک این علم می‌توانیم به مسائل فرا متن دست پیدا کنیم و از جهتی نیز جلوتر برویم و بگوییم که با این علم می‌شود به خصائص و سلایق صاحب اثر هنری یا کتاب دست پیدا کنیم، گفت: اصول فقه در نگاه امامیه پیشینه‌ای هزار ساله دارد که مبانی آن موردبحث، بررسی و نقد قرارگرفته است و در مقابل هرمنوتیک، سابقه‌ای در حدود دویست سال دارد.
استاد حوزه علمیه تشریح کرد: لفظ هرمنوتیک در اصل ریشه یونانی دارد و از ریشه هرمس گرفته‌شده است. او یکی از پیام‌آوران خدایان یونانی بوده که کلمات پیچیده خدایان را برای مردم شرح و تفسیر می‌داده. ازاین‌جهت این علم، هرمنوتیک نام‌گرفته که به دنبال کشف رموز متن و مقصود نویسنده می‌باشد و با توجه به قوانین این علم، به اندیشه مؤلف دست پیدا می‌کنیم.
وی بابیان اینکه برخی گفته‌اند دانش هرمنوتیک برای جلوگیری از خطر بدفهمی است و این علم وضع‌شده که ما با قواعدی به مراد نویسنده دست پیدا کنیم، افزود: اگر توجه داشته باشیم درمی‌یابیم که اصول فقه سابقه چندین برابر هرمنوتیک دارد و در علم اصول به فرا متن رجوع نمی‌کنیم و صرفاً در کلام خدا و اهل‌بیت(ع) محدود می‌شویم زیرا گوینده و مؤلف در اینجا که مراد همان کتاب و سنت است، دارای ملکه عصمت می‌باشد؛ اما در هرمنوتیک می‌شود به فرا متن نیز رجوع کرد.
حجت الاسلام فروتن تصریح کرد: فقه مجموعه‌ای از احکام تکلیفی و وضعی است که موضوع آن فعل مکلف می‌باشد و اصول فقه نیز، علمی آلی و ابزاری برای رسیدن به علم فقه است، از جهتی هم می‌شود صرفاً معنای لغوی را قصد کرد و اصول فقه یعنی قواعد فهمیدن، که در بقیه علوم هم کارایی دارد.
استاد حوزه علمیه با اشاره به اینکه اصول فقه شامل مباحث الفاظی از مبادی تصدیقیه است که علما سعی داشتند این مبانی را در جای دیگری بحث کنند، افزود: باید گفت که موضوع علم اصول فقه، حجت است. ما در مباحث الفاظ هم در پی این هستیم که صغریات ادله حجت را بررسی کنیم و با داشتن علم ابزاری اصول فقه، بتوانیم مراد شارع را از روایات و متن به دست آوریم.
وی ابراز کرد: تفاوت فتوا میان علما برگرفته از فهم و برداشت متفاوت آن‌ها از اصول فقه است که این تفاوت برداشت در فرآیند استنباط ظاهر می‌شود و مقصود برای هر فقیه، دست پیدا کردن به‌حکم شرعی می‌باشد که بین خود و خداوند متعال معتبر است.
حجت الاسلام فروتن بابیان اینکه مجتهد برای استنباط حکم شرعی، مباحث الفاظ را صرفاً مدنظر قرار نمی‌دهد بلکه باقی ابواب اصول را ازجمله تعادل، تراجیح و تعارضات را نیز موردتوجه قرار می‌دهد، ادامه داد: در راستای این گفتار درمی‌یابیم که فهم مجتهدین در استفاده از اصول فقه درجایی بروز و ظهور متفاوت دارد و همین تفاوت فهم ایشان باعث به وجود آمدن اقوال مختلف می‌شود، لذا تفاوت فتوای فقها مقبول است و با توجه به اصول موضوعه فقه، مبانی خود را مطرح می‌کنند.
نظر شما