«فاطمه خندان» در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در مشهد گفت: مدیریت اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه‌های آستان قدس رضوی انواع مختلفی از اسناد را طبقه‌بندی کرده است که در خصوص قیام زنان مشهد ۲۳۱ مورد از مصاحبه‌های بانوان، ۱۲۱ قطعه عکس، ۱۷ برگ سند و ۲۰ دقیقه فیلم در این مرکز بستری مناسب را جهت تبیین هویت و جایگاه بانوان مشهد در انقلاب اسلامی و مستندسازی مجاهدت بانوان در مبارزات انقلابی سال ۱۳۵۷ فراهم کرده است.
کارشناس مطالعات اسناد انقلاب اسلامی آستان قدس رضوی در ارتباط با این واقعه بر اساس اسناد موجود اظهار داشت: دومین حرکت علیه تصویب قانون کشف حجاب، قیام اختصاصی زنان در ۱۷ دی ماه ۱۳۵۶، یعنی ۴۲ سال پس از تصویب این قانون و قیام مردمیِ گوهرشاد، در اعتراض به قانون ضد مذهبی رضاشاه و باز هم در مشهد از سوی مکتب اسلام‌شناسی برنامه‌ریزی و اجرا شد.
وی افزود: این حرکت شجاعانه زنان مشهد به درگیری با مأموران و بازداشت چندتن از بانوان انجامید که اعتراض مراجع و زنان به این بازداشت‌ها پس از مدتی منجر به عقب‌نشینی رژیم و آزادی زنان در بند شد.
خندان ادامه داد: اهمیت این اقدام به حدی بود که مقام معظم رهبری در سومین نشست اندیشه‌های راهبردی در تاریخ ۱۴ /۱۰/۱۳۹۰ از آن چنین یاد می‌کنند: «زنان، هم در دوران مبارزه نقش داشتند، هم به‌خصوص در همان دوران انقلاب؛ یعنی آن یک سال و نیمی که حرکت انقلابىِ عمومی شروع شد، نقش داشتند.
کارشناس مطالعات اسناد انقلاب اسلامی آستان قدس رضوی افزود: زنان یک نقش مؤثر و بی جایگزین داشتند که اگر نبودند زنان توی این اجتماعات، بلاشک این اجتماعات عظیم و این تظاهرات عظیم، آن اثر را نمی‌بخشید؛ علاوه بر اینکه در بعضی جاها مثل مشهد ما، اصلاً شروع این تظاهرات، از زنان شد؛ یعنی اولین حرکت عمومىِ مردمی، یک حرکت زنانه بود؛ البته مورد تعرض پلیس هم قرار گرفتند. بعد از آن بود که حرکت‌های مردانه راه افتاد.»
وی اظهارکرد: تظاهرات بانوان مشهد در سالگرد این قیام در ۱۷ دی ۱۳۵۷ نیز که به دعوت مراجع و روحانیت مبارز انجام گرفته بود، به درگیری انجامید، تظاهرات زنان کفن‌پوش پس از تحصن در منزل آیت‌الله قمی نیز از دیگر صحنه‌های حضور زنان مشهد در انقلاب مردمی است، این همراهی و همبستگی با تحصن فرهنگیان و پزشکان و تا پیروزی انقلاب ادامه داشت.
خندان با تأکید بر دیجیتال شدن اسناد انقلاب در مرکز اسناد آستان قدس رضوی، از امکان دسترسی پژوهشگران به این اسناد از طریق کتابخانۀ دیجیتال رضوی به آدرس digital.aqr.ir سخن گفت و اظهار داشت: پژوهشگران با ثبت درخواست خود در کتابخانۀ دیجیتال آستان قدس رضوی از طریق خدمات تحویل مدرک، می‌توانند از اسناد درخواستی خود در این حوزه بهر‌ه‌مند شوند.
نظر شما