عملکرد ۶ ماهه مجلس؛ ۴۹ جلسه صحن، ۶۰۸ نشست کمیسیون های تخصصی، بررسی ۷ لایحه و ۱۰ طرح

به گزارش خبرگزاری شبستان، بابک نگاهداری در نشست خبری امروز (شنبه 20 دی ماه) خود با اصحاب رسانه به تشریح عملکرد مدیریتی 6 ماهه گذشته مجلس یازدهم پرداخت و گفت: مجلس شورای اسلامی در 6 ماه گذشته فعالیت و برنامه هایی را داشته که کمتر رسانه ای شده است. عملکرد 6 ماهه مجلس در حوزه قوانین مصوب، طرح ها و لوایح، رویکردهای چهارگانه تحولی که در مجلس انقلابی در راستای مردمی سازی، هوشمندسازی، شفاف سازی و کارآمدسازی دنبال شده و همچنین حوزه تعاملات و ارتباطات راهبردی برون سازمانی مجلس و ارتباط با خارج از کشور را شامل می شود.

مشاور و رئیس حوزه ریاست مجلس شورای اسلامی افزود: مجلس در حوزه قوانین مصوب و طرح ها و لوایح در مدت مذکور 49 نشست صحن  و 608 نشست کمیسیون های تخصصی برگزار کرده و در این جلسات 7 لایحه و 10 طرح در صحن مجلس مطرح و مورد بررسی قرار گرفته و مواردی نیز به تصویب رسیده است. مجلس در حوزه نظارتی طی 6 ماه گذشته، نمایندگان ناظر خود در 263 شورای ملی و استانی (77 شورای ملی و 186 شورای استانی) را انتخاب کرده است.

وی ادامه داد: ضرورت 5 طرح تحقیق و تفحص در صحن به تصویب رسیده است. 4 سوال در صحن مطرح شده که حدود 6 درصد کل سوالات نمایندگان را شامل می شود. این ناشی از مدیریت هیات رئیسه مبنی بر احصاء موارد لازم و ضروری است. از تذکراتی که در 6 ماه اول در مجلس مطرح شد، بیشترین تذکرها نسبت به عملکرد رئیس جمهور و پس از آن وزرای جهاد کشاورزی، نیرو، آموزش و پرورش و راه و شهرسازی بوده است.

نگاهداری تصریح کرد: درخصوص سوالاتی که نمایندگان طی 6 ماه گذشته در مجلس مطرح کرده اند، بیشترین سوال از وزیر راه و شهرسازی بوده و به ترتیب وزرای نیرو، اقتصاد و کشور بیشترین سوالات را از نظر کارکردی مجلس در این 6 ماه اختصاص داده اند.

وی در توضیح قوانینی که در این 6 ماه در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده  است، گفت: قانون تامین کالاهای اساسی، قانون مالیات بر خانه های خالی و یکپارچه سازی اطلاعات این حوزه، لایحه دوفوریتی افزایش سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس، لایحه دائمی شدن قانون مالیات بر ارزش افزوده، قانون بیمه همگانی حوادث، احکام کلی قوانین سالانه بودجه و قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها و صیانت از منافع ملت ایران از مهمترین قوانین بوده که در این 6 ماه به تصویب و تایید شورای نگهبان رسیده است.

مشاور رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در کنار قوانین مصوب، طرح هایی در کمیسیون ها نهایی و به تصویب رسیده و در نوبت طرح در صحن مجلس شورای اسلامی قرار دارند که مهمترین آنها عبارتند از طرح ساماندهی زنجیره فولاد، طرح جهش تولید مسکن، طرح مالیات بر عایدی سرمایه و طرح جهش تولید دانش بنیان. طرح ها و لوایحی نیز در کمیسیون های تخصصی مجلس در حال بررسی هستند، از جمله طرح ساماندهی تولید و عرضه خودرو که از مهمترین این طرح هاست، طرح سهمیه بندی بنزین خانوار، طرح ساماندهی معافیت های مالیاتی، طرح مالیات بر مجموع درآمد اشخاص حقیقی، طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران، لایحه مشارکت عمومی- خصوصی در حوزه های عمرانی، صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و طرح جوانی جمعیت و تعالی خانواده و لایحه بودجه سال 1400 که هم اکنون در کمیسیون تلفیق در حال بررسی است و شب گذشته بررسی بخش منابع بودجه 1400 به انتها رسید و از امروز بررسی بخش مصارف در کمیسیون دنبال می شود.

نگاهداری یادآور شد: در کنار فعالیت های تقنینی، اصلاحات ساختاری بودجه در مجلس دنبال شد که چند سال است از سوی مقام معظم رهبری مطرح شده و متاسفانه در این سال ها مورد غفلت قرار گرفته است، لذا به همت ریاست محترم مجلس و روسای کمیسیون های ذیربط با جلساتی با مسئولان سازمان برنامه و بودجه در 12 محور به توافق رسیده و 60 مولفه ذیل این 12 محور سازماندهی شده است که در طول مجلس یازدهم سعی می کنیم هر سال درصدهایی از اصلاح ساختار بودجه را در لایحه بودجه سالانه لحاظ و حداقل 25 درصد اصلاحات را در بودجه 1400 اعمال کنیم.

وی گفت: مجلس در ماه های پیش رو موضوع تصویب برنامه هفتم توسعه کشور را در دستور کار قرار می گیرد، بر همین اساس مجلس یازدهم در 6 ماه گذشته محورهای بررسی و تصویب برنامه هفتم توسعه را بررسی و به تایید رسانده است و تاکید شده برنامه هفتم توسعه با رویکردهای تمرکززدایی در تدوین برنامه، تکلیف محوری به جای تجویزمحوری، اولویت بندی مسائل در سه سطح ملی، منطقه ای و استانی، عدم وابستگی به نفت، مردمی سازی فعالیت ها و درون زایی بررسی و تصویب شود.

نگاهداری در ادامه به تشریح فعالیت های مجلس در حوزه مردمی سازی طی 6 ماه گذشته پرداخت و گفت: 10 اقدام اساسی در مجلس انجام شده برای اینکه حداکثر مردمی سازی را بتوانیم در مجلس یازدهم محقق کنیم. مردمی سازی به معنای مشارکت و حضور واقعی مردم در عرصه اداره مسائل کشور از جمله موضوعات اقتصادی است تا بتوانیم ظرفیت مردمی را افزایش دهیم و در مدیریت و نظارت مجلس و حتی قانونگذاری، از ظرفیت های مردمی بیشترین استفاده را ببریم. از اهم اقدامات در 6 ماه گذشته برگزاری جلسات هم اندیشی منظم و مستمر رئیس مجلس و روسای کمیسیون ها و فراکسیون ها، اصناف، گروه ها و فعالان حوزه های مختلف است که به صورت هفتگی ادامه پیدا می‌کند. از مهمترین گروه هایی که ریاست محترم مجلس با آنها نشست برگزار کرده و در هر نشست حدود 50 تا 60 نفر از فعالان آن عرصه حضور داشته‌اند، می‌توان به نشست با اندیشکده ها اشاره کرد؛ 80 اندیشکده در نشست مشترک با رئیس مجلس، دیدگاه ها و مسائل کشور را به بحث گذاشته‌اند.

وی افزود: نشست با مدافعان سلامت در عرصه کرونا برگزار شد، نشست با فعالان بازار سرمایه، فرهنگیان، شرکت های دانش بنیان، فعالان اجتماعی و بانوان که در این نشست حدود 60 نفر از بانوان فعال حضور پیدا کردند، از جمله نشست های مشترکی بود که در این زمینه برگزار شد. در این نشست ها که به صورت هفتگی در حال برگزاری است. در این نشست‌ها مهمترین موضوعات آن حوزه، مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و رئیس و نمایندگان در گفت وگوی دوطرفه با مسائل هر حوزه بیشتر آشنا می‌شوند و از این گروه‌ها دعوت می شود که در فعالیت‌های قانونگذاری و نظارتی مجلس مشارکت بیشتری داشته باشند.

مشاور و رئیس حوزه ریاست مجلس از دیگر اقدامات مجلس در حوزه مردمی سازی را ، راه اندازی سامانه یکپارچه ارتباطات مردمی دانست که در 10 آذرماه (روز مجلس) شروع به کار کرد و شامل بخش های مختلف از جمله عضویت در شبکه نخبگانی که دانشگاهیان و حوزویان می توانند در این شبکه عضو شوند و در مورد طرح ها و لوایح مجلس نظر دهند، همچنین شامل بخش های مشارکت در بخش های قانونگذاری برای عموم مردم است، بخشی که مردم می توانند نظرات و ایده های خود را درباره طرح ها و لوایح ارائه دهند. از دیگر بخش های این سامانه، نظارت مردمی است که برای اولین بار در مجلس یازدهم ایجاد شده است.

نگاهداری ادامه داد: پیش از این در مجلس دو نوع نظارت دنبال می شد؛ یکی نظارت نمایندگانی در قالب استیضاح و سوال و تذکر و تحقیق و تفحص و دیگری نظارت نهادی در قالب نظارت معاونت این حوزه. نظارت مردمی به این بخش اضافه شده و در سامانه یکپارچه ارتباطات مردمی، بخشی در نظر گرفته شده که مردم هر کجا متوجه عدم اجرای قوانین یا تخلف در اجرا شوند، می توانند از این بخش به مجلس گزارش دهند. این سامانه بخش دیگری مرتبط با بیانیه ها و کمپین های مردمی را شامل می شود که در این بخش هم مردم اگر تشکیل کمپین را لازم بدانند یا بیانیه ای که در اختار مجلس قرار بگیرد، می توانند درخواست خود را از اقصی نقاط کشور مطرح کنند.

وی در ادامه اظهار کرد: راه اندازی مرکز قانون یار از دیگر اقدامات مجلس در حوزه مردمی‌سازی بوده است. ما با مشارکت معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری و دانشگاه صنعتی شریف، مرکز نوآوری قانون یار را ایجاد کردیم و در 10 آذرماه افتتاح شده است. این مرکز دارای 3 حوزه اندیشکده قانون یار، مرکز مطالعات پارلمان و آزمایشگاه قانون یار است. اندیشکده قانون یار مشارکت دانشجویان از طریق اندیشکده شهید رضایی دانشگاه صنعتی شریف را دنبال می کند و آزمایشگاه قانون یار شبیه سازی سیاستی و نوآوری است که دو رویکرد تخصصی در تهیه قوانین را دنبال می کند. در این شبیه سازی، قوانین را پیش از آنکه به تصویب برسد، با نرم افزارها و سازوکارهای موجود شبیه سازی می کنیم تا تاثیرات آن در عرصه اجتماعی بررسی شود. بازخورد این تاثیرات در اختیار نمایندگان قرار می گیرد تا پیش از تصویب قوانین در جریان اثرگذاری آن قرار گیرند.

نگاهداری خاطرنشان کرد: از کارهای دیگر صورت گرفته راه اندازی پارلمان دانشجویی است. ما در همکاری نزدیک با دانشگاه امام صادق (ع) و باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی، مسابقات دانشجویی در حوزه طرح ها و لوایحی که در دستور کار مجلس است، با حضور و داوری نمایندگان را دنبال خواهیم کرد که موضوعات مجلس به عنوان مسابقه طرح شود و از مشارکت دانشجویان در این مباحث استفاده کنیم. بخش دیگر در حوزه مردمی سازی، تدوین برنامه عملیاتی-راهبردی مجلس یازدهم بود. 78 درصد از مجالس دنیا دارای برنامه هستند و 18 درصد آنها در حال تدوین برنامه و 4 درصد مجالس بدون برنامه هستند که مجلس ما جزو 4 درصد بی برنامه بوده، لذا مجلس یازدهم عزمی جدی پیدا کرد که برنامه راهبردی-عملیاتی خود را تدوین کند. این کار با مشارکت حداکثری انجام گرفته است.

مشاور و رئیس حوزه ریاست مجلس یازدهم افزود: ما مکاتباتی را با وزارتخانه ها، نهادهای انقلابی و تشکل های مردمی، اصناف، اتاق های بازرگانی، دانشگاه ها و حوزه های علمیه انجام دادیم و از همه خواستیم برای حل مسائل مردم، هر پیشنهاد تقنینی و نظارتی دارند که مجلس باید در برنامه خود بگنجاند، ارائه دهند. این بخش با استقبال خوبیمواجه شده و حدود 80 مکاتبه انجام گرفته و پیشنهادات دریافت شده است. این پیشنهادات به مرکز پژوهش ها و کمیسیون های مجلس ارجاع داده شده است.

نگاهداری یادآور شد: ما در 6 ماه گذشته در همین راستا بخش مردمی جشنواره شهید مدرس را دنبال کردیم و برای اولین بار در مجلس، جشنواره شهید مدرس راه اندازی شد که ارزیابی عملکرد کمیسون ها، نمایندگان، مدیران، کارکنان و کارشناسان مجلس به صورت سالانه همزمان با سالروز مجلس در 10 آذرماه از طریق سازوکار این جشنواره دنبال می شود. در بخشی مردمی این جشنواره، ایده ها و پیشنهادات مردم از اقصی نقط کشور طبق فراخوانی که داده شد، دریافت و مورد داوری قرار گرفت و پیشنهادهای منتخب توسط رئیس مجلس مورد تقدیر قرار گرفت. جایزه این پیشنهادات، تامین مالی برای پیشبرد پیشنهاد برتری است که ارائه داده اند.

وی اضافه کرد: زیرسامانه های مجلس، تحت عنوان مجلس یاران در سامانه پارلمان مجازی راه اندازی شده که مشارکت مردمی را دنبال می کند، تقویت نظارت مردمی نیز در این حوزه قرار می گیرد.

مشاور و رئیس حوزه ریاست مجلس یازدهم در توضیح اقدامات مجلس یازدهم در حوزه هوشمندسازی طی 6 ماه گذشته گفت: مجلس یازدهم در این مدت 9 سامانه مهم با رویکرد تقویت هوشمندسازی راه اندازی و افتتاح کرده است که در 10 آذرماه همزمان با سالروز مجلس آغاز به کار کرد. سامانه یکپارچه ارتباطات مردمی، سامانه شفافیت عملکرد مجلس و نمایندگان که مردم به صورت آنلاین و برخط می توانند شاهد فعالیت نمایندگان در مجلس باشند، حضور و غیاب و مشارکت در طرح و لوایح و رأی گیری در این بخش شامل می شود، سامانه یکپارچه پارلمان مجازی ایران، سامانه یکپارچه مکاتبات حوزه های انتخابیه که برای اولین بار در مجلس یازدهم ایجاد شده است نیز از دیگر مواردی هستند که در این حوزه ایجاد شده اند. لذا تمامی نمایندگان از دفاتر خود در حوزه های انتخابیه می توانند با سازمان مرکزی مجلس مکاتبات مردمی را انجام دهند، سامانه جامع نظارت بر مجامع، هیات ها و کشورها با توجه به انتخاب 263 نماینده ناظر بر شوراها و مجامع، ایجاد شده و بر عملکرد این افراد و شوراها نظارت می‌کند، امکان رصد هوشمند فعالیت نظارتی این نمیاندگان نیز از طریق این سامانه فراهم شده است.

وی افزود: سامانه نظارت میدانی ویژه سفرهای استانی و نظارت های میدانی رئیس و رهگیری و پیگیری مصوبات این سفرها ایجاد شده است، سامانه رصد مردمی کمیسیون کشاورزی و اپلیکیشن امنیت غذایی نیز ایجاد شده است. کمیسیون ها در حوزه های تخصصی رصد خواهند شد و اولین کمیسیونی که در 10 آذر رونمایی شد، کمیسیون کشاورزی بود.

نگاهداری در ادامه نشست خود با اصحاب رسانه به فعالیت های مجلس یازدهم طی 6 ماه گذشته در حوزه شفاف سازی اشاره کرد و گفت: سامانه شفافیت عملکرد مجلس و نمایندگان راه اندازی شده و در این سامانه عملکرد مجلس و نمایندگان به تفکیک در حوزه های مختلف تقنینی و نظارتی مشخص شده است.

مشاور و رئیس حوزه ریاست مجلس یازدهم در توضیح آخرین محور تحولی مجلس یازدهم با عنوان کارآمدسازی عملکرد تقنینی و نظارتی، بیان کرد: 25 اقدام مجلس یازدهم در این 6 ماه در این حوزه انجام داده است.