ضعف خط دفاع خراسان جنوبی در مبارزه با ملخ

خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی: ملخ؛ یکی از آفت‌های اصلی مزارع کشاورزی در همه کشورهای جهان است که هر سال بعد از طی روزهای سرد زمستان و همزمان با گرم شدن هوا تکثیر شده و به سطح زمین‌های کشاورزی حمله‌ور می‌شوند. در بین ملخ‌های مهاجم، ملخ مراکشی یکی از خطرناک‌ترین گونه‌های این حشره است.

این نوع ملخ سال گذشته در تیر ماه حمله خود به کشور ما را آغاز کرده و بنا بر اعلام سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو) این تهاجم در ربع قرن اخیر بی سابقه بوده و در اثر تغییرات اقلیمی رخ داده است. ملخ صحرایی هم یکی از انواع ملخ‌هاست. ملخ های صحرایی در مسیر حرکت شان تمام گیاهان زراعی، باغی و حتی علف‌های هرز را می‌خورند، این نوع ملخ قدرت پرواز بسیار زیادی دارد و در یک شبانه روز می‌تواند تا ۱۵۰ کیلومتر پرواز کند.

متأسفانه این نوع ملخ طی سال‌های اخیر در جمعیت‌های بسیار بالا تکثیر شده و در سطح مزارع و زمین‌های کشاورزی برخی استان ها مانند قزوین، خراسان جنوبی و... هم مشاهده شده است.

ملخ صحرایی قدرت مهاجرت از کشوری به کشور دیگر و یا از استانی به استان دیگر را دارد و در مسیر عبور خود با تغذیه از سبزینه‌های مختلف جنگل‌ها، باغ‌های میوه، علوفه، غلات، صیفی جات و مراتع را از بین می‌برد و با توجه به قدرت تخریبی بالایی که دارد باعث قحطی در منطقه مورد هجوم نیز می‌شود.

بنا به گفته مسئولان حضور آنها در خراسان جنوبی از سال گذشته کلید خورد و هفتم اردیبهشت ماه سال ۹۸ اولین ریزش ملخ صحرایی در نهبندان دیده شد.

ملخ صحرایی مخرب ترین آفت در کشاورزی

یکی از کشاورزان نهبندانی که از هجوم آفت ملخ متضرر شده است، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از بیرجند می گوید: متاسفانه اردیبهشت و خرداد ماه سال گذشته شاهد هجوم ملخ های صحرایی به شهرستان نهبندان بودیم.

«علی روشندل» با بیان اینکه اقدامات خوبی برای مبارزه با ملخ توسط جهاد کشاورزی انجام شد، می افزاید: با وجود اقدامات خوب انجام شده متاسفانه خسارت های زیادی به مزارع شهرستان وارد شد.

وی با بیان اینکه ملخ های صحرایی علاوه بر محصولات کشاورزی، تمام علوفه را هم از بین بردند، می گوید: برای جلوگیری از حمله احتمالی ملخ ها در سال جاری و جبران خسارت های گذشته نیاز به مساعدت مسئولان و برگزاری دوره های آموزشی است.

کشاورز دیگری هم در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از بیرجند به کمبود نیروی انسانی، خودروی سم پاش و... اشاره می کند و خواستار تخصیص تسهیلات برای خرید تجهیزات و امکانات مبارزه با آفت های احتمالی به کشاورزان می شود.

«محمد هاشمزهی» با بیان اینکه ملخ صحرایی یکی از مخرب‌ترین آفت ها در بخش کشاورزی است، می گوید: در صورت حمله دوباره ملخ ها و... باید سازمان جهاد کشاورزی با آمادگی بیشتری از نظر تجهیزات ورود کند تا مزارع و باغات کشاورزان خسارت کمتری متحمل شده و امنیت اقتصادی و غذایی به خطر نیفتد.

در ادامه رئیس شورای کوشکک درمیان هم در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از بیرجند گریزی به حمله ملخ ها در تیرماه سال گذشته می زند و می گوید: از 18 تیر ماه سال گذشته اولین ملخ ها در شهرستان درمیان دیده و مراتب به مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان اعلام شد.

«علی محمد یعقوب پور» می گوید: ملخ ها قبل از اینکه به پرواز درآیند با مساعدت مردم و مسئولان مربوطه از بین رفتند.

وی با بیان اینکه مبارزه حدود 10 روز به طول انجامید، می افزاید: روزی 6 تا 7 نفر با کمک خودروهای ادارات هلال احمر، منابع طبیعی و... اقدام به سمپاشی مزارع می کردند و تانکر 10 هزار لیتری آب در یک نقطه مستقر بود و تانکرهای هزار لیتری از آن آب برداشته و با مخلوط شدن سم و آب اقدام به سم پاشی دشت ها، بیابان ها، مزارع و باغات می کردند.

یعقوب پور با بیان اینکه امسال با توجه به برودت و سردی هوا هنوز ملخ در شهرستان مشاهده نشده است، می افزاید: همه روزه توسط مردم و با موتور اطراف مزارع و باغات بررسی می شود تا در صورت مشاهده احتمالی مراتب به کارشناسان جهاد کشاورزی گزارش شود.

وی با بیان اینکه 85 تا 90 درصد ملخ ها قبل از پرواز منهدم شدند، می گوید: ملخ ها نابالغ بوده و زمینی وارد شهرستان شدند و اگر با بسیج همگانی مردم و مسئولان جلوی پیشرفت آن ها گرفته نمی شد همه مناطق اطراف و استان آلوده و درگیر می شد.

کار مبارزه بر زمین نماند

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در بیرجند، در خصوص تأمین اعتبار و اقدامات برای مبارزه با ملخ می گوید: سال گذشته پس از ورود ملخ های صحرایی به استان مدیریت بحران هم با تمام توان در صنحه حضور یافت.

«سید ابوالحسن میرجلیلی» در خصوص دیون های به وجود آمده در زمینه مبارزه با ملخ، می افزاید: به بهانه تسویه دیون، کار بر زمین نمی ماند کارهای منجر به مبارزه انجام شد و دیون ها هم پرداخت می شود.

وی با اشاره به این مهم که سال گذشته با همکاری همه ادارات تابعه و ماشین آلات در اختیار ستاد مبارزه با ملخ قرار گرفت، می افزاید: در حال حاضر خبری از ملخ نیست و باید توان کاری را روی بحران های احتمالی دیگر متمرکز کنیم.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری در خصوص نحوه تخصیص اعتبارات می افزاید: در خراسان جنوبی شورای هماهنگی مدیریت بحران تشکیل شده و براساس نوع حادثه و بحران اعتبار ات اختصاص می یابد.

وی بر زمین نماندن کارها در مواقع بحرانی تاکید می کند و می گوید: بر اساس قانون، پیگیری برای تخصیص اعتبار و تسویه دیون به عهده جامعه هدف (سازمان جهاد کشاورزی) است و باید از مرکز پیگیر اختصاص اعتبارات برای تجهیز ناوگان، آماده شدن زیر ساخت ها، ‌تأمین سم و... شوند.

در ادامه معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی هم در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از بیرجند، با اشاره به آماده نبودن زیرساخت ها در زمینه مبارزه با ملخ صحرایی در استان، می گوید: پس از هجوم ناگهانی ملخ در سال گذشته و یپیگیری های انجام شده اعتباراتی از وزارت جهاد برای مبارزه با ملخ اختصاص یافته است اما متاسفانه این میزان اعتبار جوابگوی نیاز نیست.

«محمد رضا اکبری» با بیان اینکه ملخ بحران است، بر تخصیص اعتبارات در این زمینه تاکید دارد و می گوید: پس از حمله ملخ ها در سال گذشته و پیگیری های انجام شده با وزارت جهاد کشاورزی مسئولان مربوطه اعلام کردند به هر اندازه مدیریت بحران استانداری هر استان اعتبار تخصیص دهد دو برابر آن وزارت کمک خواهد کرد.

وی با اشاره به افزایش سه برابری قیمت سم در سال جاری یادآور می شود: سال گذشته بیش از دو میلیارد تومان مبارزه با ملخ انجام شد و مبارزه به همان اندازه و حجم در سال جاری به بیش از 10 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان با بیان اینکه تاکنون مبارزه با آفت ملخ‌ صحرایی در سطح بیش از ۳۰ هزار هکتار از اراضی استان شامل مراتع، زراعت و... انجام شده است، می افزید: در سنوات قبل میزان مبارزه با ملخ ها یک بیستم تا یک صدم و در مقیاس کم انجام می شد در حالیکه سال گذشته با هجوم ناگهانی ملخ ها، سطح مبارزه بسیار گسترده بود.

اکبری اعتبارات اختصاص یافته به استان در زمینه مبارزه با ملخ را پس از پیگیری های فراوان را بیش از 596 میلیون تومان اعلام می کند و می گوید: این اعتبارات برای خرید 16 دستگاه زمبه ای، 20 دستگاه پشت شارژی و 4 دستگاه UIB هزینه شده است.

وی با بیان اینکه در خصوص مبارزه با ملخ، از سال گذشته بالغ بر یک میلیارد تومان به صورت دیون مانده است، اعتبارات اختصاص یافته برای تأمین سم پس از پیگیری های فراوان را 650 میلیون تومان و اعتبار مورد نیاز برای خرید هر دستگاه UIB را 120 میلیون تومان اعلام کرده و تاکید می کند: بر اساس برآورد انجام شده برای خرید سم، تدارکات و 5 دستگاه UIB  نیاز به 3 و نیم میلیارد تومان اعتبار دیگر است.

معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان با بیان اینکه این میزان اعتبار برآورد شده برای مبارزه با ملخ های تخم ریزی کرده سال گذشته است، یادآور می شود: چنانچه بار دیگر شاهد حمله و هجوم ملخ ها از جنوب کرمان و سیستان و بلوچستان و... به استان باشیم این اعتبار کفاف نداده و نیاز به افزایش چند برابری اعتبارات برآورد شده هستیم.

اکبری در ادامه به این نکته هم اشاره دارد که در خوش بینانه ترین حالت مبارزه با ملخ، 30 درصد ملخ ها خود را در مناطق کوهستانی و... مخفی می کنند و به این ترتیب در هر مبارزه حدود 70 درصد ملخ ها از بین می روند.

وی در پایان با بیان اینکه در همه شهرستان های استان بیش از 30 گروه، پایش را انجام می دهند، تصریح می کند: برودت هوا و سرما باعث شده است که تخم ها هنوز باز نشوند اما با گرم شدن هوا در اوایل فرودین و اردیبهشت تخم ملخ ها باز می شود و مبارزه با این آفت در دستور کار قرار می گیرد.

نکته پایانی

تأمین و تخصیص اعتبارات و همچنین تجهیزات مورد نیاز از الزامات اصلی برای مقابله با آفت ملخ صحرایی است. اعتبارات علاوه بر هزینه‌های جاری باید برای تهیه سموم شیمیایی، خرید تجهیزات و ملزومات مبارزه با ملخ، پرداخت هزینه‌های قبلی و دیون، آمادگی برای مراحل بعدی مبارزه با ملخ‌های صحرایی جوابگو بوده و همه نیازها را پوشش دهد ولی شواهد نشان می دهد اعتبارات اختصاص یافته در خراسان جنوبی با توجه به حجم کار و میزان دیون مانده از سال گذشته جوابگوی نیاز نیست. تجربه هجوم ملخ های صحرایی در تیر ماه سال گذشته نشان می دهد برای اینکه مسئولان مانند مراحل قبلی غافلگیر نشوند و سطح خسارت ها گسترده نباشد از هم اکنون با دست پر از نظر اعتباری و تجهیزاتی وارد میدان مبارزه شوند.