خطر رهاشدگی در فضای مجازی/ سواد رسانه و مهارت های فرزندپروری برای والدین ضروری است

خبرگزاری شبستان_ گیلان، نوشین کریمی؛ آشنا کردن کودکان و نوجوانان با تهدیدها و آسیب‌های فضای مجازی ضرورتی است که بیشتر از همه متوجه والدین می شود از این رو می بایست والدین به جهت نظارت دقیق‌تر بر فعالیت های مجازی دانش‌آموزان در راستای کاهش تهدیدها و آسیب‌های این فضا، از ابزارهای کنترلی بهره بگیرند.

همراهی و هماهنگی والدین با سیستم آموزش مجازی وزارت آموزش و پرورش نه تنها باعث بالا رفتن سطح آموزش و یادگیری دانش‌آموزان می‌شود بلکه بهترین مانع برای جلوگیری از تهدیدها و آسیب‌های فضای مجازی علیه دانش‌آموزان است.

«سمانه موسی پورزاد» در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری شبستان با بیان اینکه یکی از دغدغه های امروزی جامعه کنونی چگونگی برخورد صحیح و درست با کودک و نوجوان است اظهار کرد: امروزه با وجود فضای پر خطری به نام فضای مجازی که به راحتی در دسترس همگان قرار گرفته است باید طوری شرایط را مدیریت کرد که بیشتر از اینکه دچار آسیب شویم از آن منفعت ببریم.

مربی تربیتی مدرسه عفت سنگر بیان کرد: اولین گام برای اینکه ضرر و زیان و آسیب های ناشی از فضای مجازی متوجه کودک و نوجوان ما نشود نظارت والدین و مدیریت درست خانواده حائز اهمیت است.

این مبلغ دینی با تاکید بر اینکه نباید از کودک و نوجوانی که در فضای مجازی آزادانه و بدون هیچ محدودیت زمانی و مکانی سیر می‌کنند، توقع داشت که دچار آسیب نشوند، گفت: دومین گام نظارت و توجه به مکان های آموزشی کودک و نوجوان یعنی محیطی مثل مدرسه با مربیان و متعلمین است.

وی تصریح کرد: در حال حاضر با توجه به شرایط پیش آمده از وضعیت کرونا و نیز بالا رفتن سرعت تبادلات در عصر کنونی و... خیلی از آموزش ها نیز در همین فضای مجازی صورت می گیرد که باید یک معلم یا مربی، دانش آموز را با فضای مجازی که در آن قرار دارد آشنا کرده و به او نحوه استفاده درست از آن را آموزش دهد.

موسی پورزاد اظهارکرد: برای اینکه معلم بتواند آسیب ها و ضررهای فضای مجازی را به همه دانش‌آموزان اطلاع‌رسانی کند خود باید سواد رسانه‌ای بالایی داشته باشد.

وی بیان کرد: وقتی یک کودک را همراه یک گوشی یا تبلت و با امکانات اینترنتی در یک اتاق تنها می گذاریم باید مدیریت کرده و در کنار آن کودک باشیم.
 

موسی پورزاد با اشاره به اینکه اگر این مدیریت و نظارت در کودکی برای شخص انجام شود و برنامه ریزی برای مدت استفاده از این امکانات صورت گیرد به مراتب با نزدیک شدن کودک به دوره نوجوانی، آگاهی و سواد رسانه ای او در درست استفاده کردن از فضای مجازی ارتقا می‌یابد افزود: هر چه این روند آموزش بهتر صورت گیرد نوجوان کمتر در برابر حملات و تهاجمات فرهنگی ناشی از این فضا قرار می گیرد.
 

وی با تاکید بر اینکه خانواده اساسی ترین و مهمترین گام در روند کنترل و یادگیری فضای مجازی کودک و نوجوان است اظهار کرد: اگر همیشه گوشی و تبلت غیر حساب شده در اختیار کودک باشد در واقع انواع ابزارهای فکری با کلی برنامه‌های متناقض با فرهنگ و آداب ایرانی-اسلامی را در اختیار وی گذاشته ایم و نباید انتظار داشته باشیم که آن کودک در دوران نوجوانی علیه خانواده جبهه نگیرد و وابستگی اش به موبايل کمتر شود.

*باید سواد رسانه ای داشته و آن را به فرزندان منتقل کنیم

«فاطمه سعیدی» در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری شبستان با بیان اینکه در دهه ۷۰_۶۰ در کشور نهضتی جهت سواد آموزی به راه افتاد اظهار کرد: اکنون در دهه ۹۰ و سال ۱۴٠٠ صرف خواندن و نوشتن ملاک نیست بلکه کسی که سواد رسانه داشته باشد را باسواد می گویند.
 

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در گذشته فرزندان ارتباط قوی تری با والدین داشتند اما امروزه فضای مجازی جای همه چیز را پر کرده است، گفت: متاسفانه این فضا فضای گسترده، مهم و جذابی است و فرزندان نیز زیاد از این فضا استفاده می کنند.

مسئول آموزشی سواد رسانه و فضای مجازی سپاه قدس گیلان با اشاره به فرمایش مقام معظم رهبری که اهمیت فضای مجازی را به اندازه انقلاب اسلامی مهم می دانند، افزود: حال که به‌خاطر شرایط کرونا تمامی کودکان و نوجوانان خواسته و ناخواسته در دامن این فضا قرار گرفتند باید به آنها آموزش داد تا بدانند همان اندازه که در این فضا می توان استفاده های خوبی انجام شود ولی ممکن است در صورت عدم توجه و سهل انگاری شاهد آثار مخربش نیز باشیم.

وی با توصیف اینکه آنچه مشاهده می شود رها شدگی بچه ها در این فضا است، اذعان کرد: توصیه ما به پدر و مادرها این است که نگذارند فرزندانشان تنها در این فضا رها شوند و خود نیز حضور فیزیکی در این فضا را داشته باشند.

سعیدی با اشاره به اینکه بچه های امروزی جلوتر از پدر و مادرها هستند و آگاهی‌شان بیشتر است، اظهار کرد: این مسئله خودش آسیب بزرگی است زیرا وقتی بچه می داند که پدر و مادرم اطلاعاتشان در مورد این فضا و برنامه ها و بازی هاي ساخته شده، چقدر کم است به راحتی می تواند سو‌‌‌‌‌ء استفاده کند.

وی با ابراز نگرانی از بلوغ زود هنگام در کودکان و نوجوانانی که در فضاهای مجازی کنترل نشده سیر می کنند، خاطر نشان کرد: متاسفانه خیلی مشاهده می شود که تبلت و گوشی وسیله ای برای آرام کردن بچه ها و دور نگاه داشتن آنها از دورهمی ها شده است.

سعیدی در کنار حضور و نظارت پدر و مادر، استفاده از برنامه های نظارتی بر روی گوشی و تبلت و مهمتر از آن آگاهی دادن به فرزندان را خیلی ضروری دانست و ادامه داد: برنامه های کنترلی وجود دارند که والدین می توانند آن را روی موبایل خود نصب کرده و موبایل و یا تبلت فرزند خود را از طریق آن مورد کنترل و رصد قرار دهند.

وی استفاده نکردن از vpn و همچنین استفاده از سیم کارت هایی که محدودیت های دسترسی داشته باشند را نیز مهم عنوان کرد و گفت: سیم کارت هایی مثل انارستان و دانش آموزی از این نمونه هستند.

سعیدی در ادامه خیلی از بازی های کامپیوتری، کارتون ها و برنامه های انیمیشنی را حاوی پیام های نامناسبی دانست و افزود: ما باید سواد رسانه ای داشته باشیم و آن علم را به فرزندان منتقل کنیم.
 

وی با تاکید بر اینکه پذیرش بچه ها بسیار بالا است و ما نیز باید سواد پدر و مادر و خانواده بودن را داشته باشیم، بیان کرد: کنترل بیش از همه نیز می تواند نتیجه معکوس داشته باشد ولی با داشتن سواد رسانه و مهارت های فرزند پروری می توانیم با رفتارمان فرزندان و کل خانواده را در برابر آسیب ها بیمه کنیم.

سعیدی با بیان اینکه فضای مجازی فقط به فرزندان آسیب نمی زند بلکه خیلی از خانواده ها هم به وسیله آن به فروپاشی رسیده اند، افزود: راهکارهای مدیریتی باید در خانه و خانواده اجرا شود.

وی یکی از دلایلی که افراد کشش دارند و مجذوب این فضاها می شوند را بخاطر خلاء هایی دانست که در زندگی دارند و اضافه کرد: باید برای اعضای خانواده قوانین بگذاریم، آموزش ها و آگاهی دادن ها باید متناسب با سن فرزندان باشد.

سعیدی گفت: والدین نیز می بایست بر رفتار خود کنترل داشته باشند زیرا گاهی فرزندان می بینند که پدر و مادر خودشان وابسته به فضای مجازی هستند و وقت آزاد برای فرزند و اعضای خانواده ندارند.

وی خاطرنشان ساخت: تاثیرات مخرب استفاده نادرست از فضای مجازی روی مغز نیز در انجمن های علمی دنیا اثبات شده است و اهمیت آنرا چندین برابر می کند.