مسجد حوض لقمان، نگین نقطه مرکزی مشهد

خبرگزاری شبستان – مشهد؛ از زمان آغاز اسلام تا کنون مساجد همیشه محل رفع و رجوع تمامی مشکلات مردم و تنها مکانی است که تمام عناصر و اجزاء آن وحدت آفرین بوده و نمادی از یگانگی، انسجام و وحدت در آن نمود یافته است، مساجد دارای کارکردهای مختلفی می باشد بدین صورت که در این مکان مقدس علاوه بر اینکه می توان مراسمات شادی و عزاداری ائمه معصومین(علیه السلام) برگزار می گردد محلی برای انجام انواع برنامه های مدنی و اجتماعی هم می باشد.

مساجد جزء اولین مکان های جغرافیایی است که به محض فتح سرزمین های دیگر توسط سپاهیان اسلام به عنوان نماد یگانگی، توحید و مبارزه با شرک و بت پرستی بنا می شده به طوریکه حضرت محمد(صلی الله علیه و آله) در هنگام هجرت اولین اقدامی که انجام می دهند ساخت مسجد است تا مردم در حول محور این مکان مقدس به کسب فضایل انسانی و آموزه های دینی بپردازند.

اگر بخواهیم از لحاظ زیبا شناسی مساجد را مورد بررسی قرار دهیم خواهیم دریافت که با ورود اسلام به ایران طراحان و معماران همیشه هنر ناب ایرانی را با اسلام درآمیختن و بناهای بسیار زیبای ایرانی اسلامی را با هنر فوق العاده خود خلق کردند که در این بین مساجد، زیارتگاه ها و دیگر مکان های مهم و مطرحی که به دست توانمند معماران و طراحان ایرانی بنا شده است.

معماران ایرانی همیشه عشق را از مؤلفه های اصلی زیباشناسی مساجد دانسته اند به طوریکه باور دارند اگر نماز معراج مؤمن است پس مساجد باید محل پیوند زمین به آسمان باشند، بی شک هنر و ذوق ایرانی در طراحی و ساخت مساجد هم به کار گرفته شد.

از همان آغازین سالهای ورود اسلام به ایران معماران با طراحی و ساخت مساجد گوناگون توانستند تحولی عظیم در ساخت مساجد ایجاد کنند به طوریکه هم اکنون مساجد بزرگ و زیبایی در کشور را معماران ایرانی طراحی می کنند و یا با الگو برداری از معماری ایرانی اسلامی در دیگر نقاط جهان مساجد ساخته می شود.

مسجد حوض لقمان مشهد یکی از مساجدی است که دارای قدمت بسیاری است به طوریکه از زمان ساخت اولیه آن حدود ۸۰ سال می گذرد، این مسجد به عنوان اولین مسجد ساخته شده در طرح بازسازی و بهسازی میدان شهداء مشهد در ابتدای خیابان شیرازی واقع شده است.

که به منظور خلق فضائی مناسب و شایسته برای عبادت و نیایش نمازگزاران و زائرین بارگاه ملکوتی حضرت رضا (ع)، مراحل طراحی و عملیات اجرائی و بازسازی و سفت کاری آن از بهمن ماه سال ۱۳۸۴ آغاز و پس از اتمام مراحل پایانی نازک کاری و تزئینات داخلی و اجرای نما در بهمن ماه سال ۱۳۸۸ با حضور شهردار مشهد و مسئولان استانی افتتاح و به بهره برداری رسید.

ساختمان این مسجد، در زمینی به مساحت ۳۶۰ متر مربع با زیر بنای ۱۵۵۰ مترمربع در پنج طبقه،( مشتمل بر۳ طبقه روی زمین و ۲طبقه زیر زمین در ضلع شرقی میدان شهدای مشهد ساخته شده، در این مسجد فضاهای فرهنگی شامل سالن کتابخانه و اینترنت، مخزن کتاب، اتاق مدیریت، ورودی، شبستان، کفش داری و آبدارخانه، فضاهای اداری و کلاس های آموزشی، سرویس های بهداشتی، وضو خانه مردانه و زنانه ساخته شده است.

به گونه ای که هنرگچبری، کاشی کاری، آئینه کاری، منبت کاری، خوشنویسی و تذهیب که هریک به تنهایی نمونه ای است از هنرهای شگفت انگیز و بی بدیل، توسط هنرمندان وکارشناسان در این مکان مقدس نقش بسته است گنبد، محراب و کتیبه های موجود در این مسجد، هریک پیام خاص معنوی خودرا به مخاطبان القاء می کنند و با دقت در این نمادها، ندایی جاودانه وعرفانی ازآن به گوش جان می رسد.

نمای بیرونی و داخلی مسجد حوض لقمان با پوشش آجر، کاشی و تزئینات اسلامی است و این بنا با ظرافت های حجمی و ریزه کاری های پیش بینی شده در سیمای معماری، در تقابل با ساختمان های بزرگ اطراف خود به عنوان نقطه شاخصی در طرح است تا در ابتدای مسیر منتهی به حرم مطهر، برای تبدیل فضا به حال و هوای معنوی موثر باشد.

همچنین بعد از تخریب مسجد قدیمی و ساخت بنای جدید محراب مسجد را که قدمت آن به پنجاه سال می رسید تخریب نشد بلکه آن را به علت قدمت داشتن به محل کتابخانه انتقال داده و در همان محل برای بازدید عموم نصب کردند.