لزوم«گفتمان سازی» سبک زندگی حضرت فاطمه (س)/ترویج ساده زیستی زهرا (س) با ساخت سریال های تلویزیونی

به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، رفتار اجتماعی و سبک زندگی، تابع تفسیری از زندگی است. سبک زندگی ما بر اساس طرز فکر و مبانی اندیشه ای که داریم و بر اساس هدفی که برای زندگی می بینیم، تغییر می کند. اگر در سبك زندگی به دنبال مبانی اندیشه‌ای و ایدئولوژیك نباشیم، نمی‌توانیم رفتار ظاهری افراد را تغییر بدهیم. پس اگر بخواهیم جزئیات زندگی افراد، اسلامی بشود و تمام زندگی، مطابق با سیره حضرت صدیقه طاهره تغییر كند، باید باورها و مبانی فکری آن حضرت را ترویج كنیم. .لذا در این خصوص با حجت الاسلام «اکبر زوبین»، رییس اداره سازمان تبلیغات اسلامی شمیرانات گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود.

چرا روز ولادت حضرت فاطمه (س) را به عنوان روز مادر و زن نامگذاری کردند؟ آیا در کشورهای دیگر هم روز مادر وجود دارد؟

با توجه به اینکه حضرت فاطمه (س) سید النساء العالمین و گل سرسبد همه زنان دنیا به ویژه مادران سرزمین ماست لذا روز ولادت این بانوی بزرگوار را روز زن و مادر نام نهادند به دلیل اینکه ایشان وظیفه مادری را در حق فرزندانش تمام کرد. وی دایم نگران زندگی فرزندان خود بعد از مرگش بود و به امیرالمومنین (ع) سفارش کردند که بعد از من مراقب فرزندانم باشید تا آنها احساس بی مادری نکنند. نکته قابل توجه دیگر این است که پیامبر اکرم (ص) فاطمه را ام ابیها (مادر پدر) نامیدند و فرمودند فاطمه پاره تن من است، فاطمه مادر من است؛ بنابراین روز ولادت دخت گرامی رسول اکرم (ص) روز بسیار خوبی برای تجلیل از مقام شامخ مادران می باشد.

مقام مادران به گونه ای ارزشمند است که رسول خدا فرمودند: «الجنه تحت أقدام الامهات» یعنی بهشت زیر پای مادران است؛ بر همین اساس در کشورهای دیگر دنیا هم روزی به نام «روز مادر» نامگذاری شده است؛ مثلا در ژاپن روز تولد همسر امپراطور وقت و در انگلستان «ماه می» را به عنوان روز مادر نام نهادند و در ایران نیز در زمان رژیم پهلوی سالروز تولد فریده دیبا (25 آذر) مادر همسر محمدرضا شاه را به عنوان روز مادر اختصاص دادند، ولی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی روز ولادت حضرت زهرای مرضیه (س) را به عنوان روز زن و مادر نام نهادند، چون تمام کمالات، خوبی ها، ایثار، فداکاری، همسرداری، فرزندداری و ساده زیستی در وجود این بانوی بزرگوار جمع بود به گونه ای که امیرالمومنین علی (ع) فرمودند: هرگاه به او می‌نگریستم، غم و اندوه من برطرف می‌شد. خدا می‌داند که فاطمه در تمام مدت زندگی هرگز مرا خشمگین نساخت و برای خود از من چیزی نخواست مبادا که من نتوانم آن را به جا بیاورم، همه اینها بیانگر ساده زیستی این بانوی بزرگوار است.

چه اسرار و روموزی در تولد حضرت فاطمه (س) وجود دارد و شجره طوبی چه نقشی در تولد ایشان داشتند؟

 شیخ صدوق در کتاب امالی خود از زبان امام صادق (ع) می گوید: وقتی حضرت خدیجه کبری با پیامبر اکرم (ص) ازدواج می کنند، همه زنان مکه به دلیل مخالفت با ازدواج ایشان با رسول خدا (ص) با وی قطع رابطه می کنند. این مسئله حضرت خدیجه کبری را بسیار ناراحت و غمگین می کند تا اینکه فاطمه را باردار شدند. فاطمه در شکم با مادرش سخن می گفت. او را دلداری می داد. نزدیک تولد فاطمه، حضرت خدیجه فردی را برای کمک نزد زنان قریش فرستاد ولی باز آنها امتناع کردند و پیغام دادند که تو به سخن ما گوش نکردی، با یتیم ابوطالب که مالی نداشت ازدواج کردی. حضرت خدیجه کبری از این پیغام غمگین شدند. در همین هنگام ناگهان 4 زن بلند قامت بهشتی همچون زنان بنی هاشم بودند بر وی وارد شدند و گفتند خدیجه نگران نباش پروردگار تو ما را فرستاده، ما خواهران تو هستیم، من ساحره همسر ابراهیم خلیل الله هستم و این آسیه دختر مزاحم (همسر فرعون) است. آن دیگری مریم دختر عمران و چهارمی ام کلثوم دختر موسی بن عمران است. خداوند ما را فرستاده در وضع حمل به تو کمک کنیم. همه اینها بیانگر شان و مقام شامخ حضرت فاطمه (س) است؛ بنابراین تولد این بانوی بزرگوار دارای اسرار و رموزی است که هم قبل و هم بعد از تولد ایشان را شامل می شود. پیش از تولد حضرت فاطمه (س)،خداوند در معراج بشارت تولد ایشان را به نبی خاتم داده و فرموده بود: ما دختری بنام کوثر به تو اعطا می کنیم که مایه خیر کثیر و برکت است.

از دیگر اسرار تولد حضرت فاطمه (س) این است که خداوند به پیامبراکرم (س) دستور می‌دهد که باید چهل شبانه‌ روز از خدیجه (س) دوری گزیند،چون دستور، دستور الهی و لازم‌الاجرا بود،پیامبر (ص) بر انجام آن لحظه‌ای درنگ نکردند و از همان لحظه امر الهی را شروع کردند و در پایان 40 روز جبرئیل بر پیامبراکرم (ص) نازل می شود و می فرماید، می خواهیم یک تحفه الهی به شما عطاء کنیم. نکته مهم دیگر افطاری پیامبر اکرم (ص) است، ایشان در این چهل روز، روزه می گیرند و شب ها به عبادت می‌پرداختند و در پایان این 40 روز با غذای مخصوص و معجونی بهشتی افطار می کنند، جبریئل به پیامبر فرمودند: پروردگار به تو دستور می دهد که از این غذا افطار کنی، پس از آنکه پیامبر(ص) از آن غذای بهشتی و الهی خورد، برخاست تا برای نماز آماده شود. جبرئیل(ع) او را از نماز خواندن منع نمود و به او فرمود:اکنون وقت نماز نیست؛ بلکه باید به خانه بروی وب ه خدیجه مراجعه کنی ،خداوند اراده فرمود که امشب از صلب شما فرزندی پاک بیافریند. رسول خدا(ص) به دنبال این فرمان، فوری به سمت خانه خدیجه روانه شد آنجا دیگر تاخیر جایز نبود بلکه بایستی تعجیل کنند، چون بعد از 40 شبانه روز آمادگی لازم برای این موضوع ایجاد شده بود لذا احساس بارداری از همان لحظات  اول در حضرت خدیجه کبری به وجود آمده بود.

در مورد تولّد حضرت فاطمه(س) و کیفیّت پیش از آن و همچنین زندگی و ازدواج آن حضرت در ارتباط با شجره طوبی احادیثی آمده است، طوبی درختی بهشتی و الهی است که خداوند در قرآن کریم هم به آن اشاره فرموده است: الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ طُوبَى لَهُمْ وَحُسْنُ مَآبٍ (زندگی خوش و نیکو از آن کسانی است که ایمان آورده اند و کارهای شایسته کرده اند) پیامبراکرم (ص) فرمودند: زماني كه در شب معراج مرا به بهشت بردند، من از ميوه درخت طوبي خوردم، وجود فاطمه از آن نشأ ت گرفت و پديد آمد، من هرگاه مشتاق بوي بهشت مي شوم دخترم فاطمه را بو مي كنم.

حور العین چه کسانی بودند و وظیفه آنها در هنگام تولد حضرت فاطمه (س) چه بود؟

اسراری هم بعد از تولد حضرت فاطمه (س) وجود دارد، اینکه خداوند بشارت تولد ایشان و ادامه نسل پر برکت پیامبر اکرم (ص) توسط این جنین را به سول خدا و حضرت خدیجه کبری داده بود، حضرت القاب فراوانی داشتند که از جمله اینها ام المومنین (مادر همه مومنین) ، امّ الائمه (ع) (مادر همه ائمه) و حَوراء إنسیّه (فرشته ای به صورت انسان) می باشند،این نشان می دهد که خداوند با ولادت حضرت فاطمه (س) خیر بزرگی به ایشان عطاء کرده بود. حضور چهار زن برتر و نورانی شدن منازل مکه و سر تا سر شرق و غرب در هنگام تولد فاطمه حکایت از اعجاز در تولد این بانوی بزرگوار دارد. همچنین پس از تولد آن حضرت، 10 نفر حور العین ( ساره، آسیه، مریم و کلثوم) که در دست هر یک ظرفی بهشتی پر از آب کوثر و یک طشت بهشتی بود وارد شدند و حضرت فاطمه را با آب کوثر شستشو دادند و سپس در میان پارچه ای که از شیر سفیدتر، و از مشک و عنبر خوشبوتر بود پیچیدند.

 با توجه به اینکه در تاریخ ولادت حضرت فاطمه (س) اختلافاتی وجود دارد، تاریخ و مکان تولد این بانوی بزرگوار از نظر شما چه زمانی است؟

در تاريخ تولد فاطمه (س) در بين علماى اسلام اختلاف است. اما قول مشهور روز جمعه بيستم ماه جمادى الثانى سال پنجم بعثت است.حضرت زهرا (س) در شهر مکه در خانه حضرت خدیجه کبری در محله زقاق العطارین (کوچه عطارها) متولد شده است،خانه ای که فرشتگان در آن رفت و آمد می کردند.

امروزه ولادت حضرت فاطمه (س) تحت الشعاع روز زن قرار گرفته است. چه اقداماتی باید صورت بگیرد که وقتی روز زن یا مادر عنوان می شود ناخودآگاه در ذهن عامه مردم حضرت فاطمه (س) تداعی شود؟

بررسی چند مطلب در این زمینه مهم است؛ اول اینکه در این ایام بایستی تمام دستگاه های فرهنگی، رسانه ملی، فضای مجازی و نشریات به بررسی سیره حضرت و چگونگی الگوگیری از این بانوی بزرگوار بپردازند؛ دوم اینکه تمام مجریان در این ایام ابتدا به ولادت سراسر نور و پر برکت زهرای مرضیه اشاره کنند، سپس مباحث مربوط به روز زن و مادر را مطرح کنند. دیگر اینکه  لازم است دستگاه های دولتی مانند سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر دستگاه های مربوطه نسبت به فرهنگ سازی و جریان سازی این روز بزرگ اهتمام بورزند، سپس ابعاد شخصیتی حضرت زهرای مرضیه را به طور صحیح، کارشناسانه و روان شناختی تبلیغ کنند. همچنین در این ایام مسابقات و پویش های مردمی (من فاطمه ام، من فاطمه را دوست دارم) و نذر صلوات بر حضرت فاطمه (س) برگزار کنند که این امر هم از وظایف دستگاه های فرهنگی می باشد.

زنان جامعه ما باید چگونه از سبک زندگی حضرت فاطمه (س) الگوگیری کنند ؟

با دو روش مستقیم و غیر مستقیم می توانیم از سبک زندگی حضرت فاطمه (س) الگوگیری کنیم. برای الگوگیری دختران و زنان جامعه ما از زهرای مرضیه بایستی سبک زندگی آن حضرت را گفتمان سازی کنیم؛ مثلا یکی از ویژگی های حضرت ساده زیستی ایشان بود. ما می توانیم با ساخت فیلم های سینمایی، سریال ها و برنامه های تلویزیونی به جای تبلیغ ماشین های چند میلیاردی، ساده زیستی ائمه معصومین (ع) به ویژه حضرت زهرا (س) را  در جامعه ترویج کنیم. مربیان مهد کودک و معلمان آموزش و پرورش می توانند با معرفی و شناسایی شخصیت این بانوی بزرگوار به کودکان و نوجوانان از همان ابتدا آنها را با سبک زندگی این بانوی بزرگوار آشنا کنند. نکته آخر اینکه معرفی تمام عیار زهرای مرضیه با توجه به عنصر زمان بسیار راهگشا است. ما باید سعی کنیم با بهره گیری از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی حضرت فاطمه (س) را امروزی معرفی کنیم. برخی سعی می کنند ایشان را قدیمی و یک زن خانه دار جلوه دهند که هیچ حضوری در عرصه های اجتماعی نداشته در حالی که این گونه نیست، بنابراین ما بایستی این سد را بشکنیم، چون شخصیت حضرت زهرا (س) دو بعد فردی و اجتماعی  دارد لذا بر روی بعد اجتماعی آن باید بیشتر کار کنیم، دیگر اینکه از افراد خاص و نخبه کشور بخواهیم که بیشتر در خصوص شخصیت حضرت فاطمه (س) و الگوگیری از وی به عنوان یک الگوی نمونه صحبت کنند و همچنین یکی دیگر از برنامه های مهم در الگوگیری از سبک زندگی این بانوی بزرگوار اقدامات گروه های جهادی به ویژه از سوی خواهران مثلا موسوم به عاشقان حضرت زهرا (س) است که نقش مهمی در معرفی شخصیت حضرت دارند البته اقدامات و برنامه های دستگاه های مربوطه به ویژه سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت ارشاد و امور مساجد نیز در معرفی سبک و سیره زندگی زهرای مرضیه به جامعه بسیار مهم و تاثیرگذار است.