تفکر دینی می تواند وسیله ای برای آموزش دین باشد/ آموزه های دین اسلام حکمت است

به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، «محمد محمدرضایی» در هم اندیشی علمی علامه مصباح یزدی و فلسفه دین که امروز 21 بهمن به صورت مجازی برگزار شد با گرامیداشت دهه فجر گفت: آیت الله مصباح یک فیلسوف دینی و یکی از پیش قراولان فلسفه دین در جهان اسلام محسوب می شود.

استاد دانشگاه تهران با اشاره به دیدگاه های آیت الله مصباح یزدی در بحث فلسفه دینی گفت: حکمت را خداوند به هرچه که بخواهد می دهد و هر که را حکمت دهد به راستی او را نیکی های بسیاری داده است به جز خردمندان یاد نکنند و پند نگیرند. از قسمت دانش درست است پروردگار به تو وحی کرده است، این آیاتی است که خداوند در قرآن کریم درباره حکمت آورده است.

وی خاطرنشان کرد: حکمت گزارشی واقعی است و فیلسوف کسی است که با دلایل عقلی در پی گزاره های واقعی است؛ بنابراین تلاش فیلسوفان برای کسب حقیقت در قلمرو فلسفه جای می گیرد.

محمدرضایی تصریح کرد: برخی فیلسوفان اساسی ترین مسئله انسان که خدا است را اثبات و برخی نفی می کنند که به ترتیب فیلسوفی که خدا را اثبات می کند به فلسفه الهی می پردازد و دیگری به فلسفه الحادی.

وی با اشاره به دیدگاه های آیت الله مصباح در خصوص فلسفه گفت: آنچه که در سنت ما رایج است و محوری ترین بحث دین، بحث خدا است و ارزش ها و بایدها و نبایدها را شامل می شود. از اعتقاد به خدا است که تمام اصول دین انتزاع می شود. از اعتقاد به توحید، معاد، امامت و عدالت به دست می آید.

استاد دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به رابطه دین و فلسفه گفت: اگر منظور از فلسفه بحث خداشناسی باشد، فلسفه با دین مخالفتی ندارد و خدا یکی از موضوعات محوری فیلسوفان است و اگر فیلسوفی نظری برخلاف کتاب و سنت داشته باشد، ما نیز باید فلسفه پردازی کرده و با قوت آن نظر را رد کنیم. این دیدگاه آیت الله مصباح یزدی بوده است؛ پس اگر با دلایل عقلی بخواهیم خدا، کتاب و پیامبر را ثابت کنیم باید مباحث فلسفی مطرح کنیم؛ بنابراین آیت الله مصباح فلسفه را در دفاع از کیان دین لازم و ضروری می دانند.

محمدرضایی با بیان اینکه تعقل یکی از ممیزات انسان است و باید تلاش کنند تا از اشتباهات فلسفی جلوگیری شود، گفت: یکی از وظایف علمای دین دفاع از کیان دین و پاسخگویی به شبهات است؛ بنابراین آیت الله مصباح معتقد است اگر بخواهیم از اسلام و تشیع در عالم دفاع کنیم، نمی توانیم به ظواهر کتاب و سنت اکتفا کنیم چرا که برای افرادی که اسلام را پذیرفته اند از این شیوه می توان استفاده کرد اما افرادی که اسلام را قبول ندارند، باید با ادله عقلی در حوزه نظری و عملی از دین دفاع کنیم.

استاد دانشگاه تهران تصریح کرد: آموزه های دین اسلام حکمت است و تلاش برای فهم آنها فلسفه، بنابراین دفاع از آموزه ها و حکمت کار فلسفه است و اساسی ترین اعتقاد دینی ما باور به وجود خدا است.

وی ادامه داد: اصول اعتقادی ما همه عقلانی است و باید با دلایل عقلانی آنها را اثبات کنیم و فلسفه دین، تفکر عقلی و فلسفی در باب دین یا آموزه های اساسی دین است؛ این در حالی است که در جهان غرب از تفکر فلسفی است و سر سازگاری با عقلانیت نداشته است و این تفکر، تفکر دینی نیست.

محمدرضایی با بیان اینکه در فرهنگ غرب جریان قالب فلسفی به گونه ای بوده که با تفکر دینی ناسازگاری داشته است، خاطرنشان کرد: تفکر دینی می تواند وسیله ای برای آموزش دین باشد اگر عقلانیت در راه دین نهفته باشد. به گفته بزرگان ما تفکر عقلانی و دینی و شیعی دو تعبیر از یک واقعیت هستند.