گفت و گوها درباره برجام وارد مرحله فنی شده است/بن بست های اولیه شکسته شد

به گزارش خبرگزاری شبستان، علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی جمعه شب در گفت و گویی در شبکه اجتماعی «کلاب هاوس» گفت: قرار است هفته آینده در وین در حد فنی بحث شود و مسائل فنی، بحث محوری برجام در بستر مسائل حقوقی و سیاسی است. این جلسه باعث شد بستر سیاسی و حقوقی مرور شود. فعلا چند قدم جلو رفتیم؛ بحث غیر قابل توجیه که آنها اول شروع کنند یا ما اول شروع کنیم و اینکه از چنین مرحله ای عبور کردیم، نویدبخش است.

وی تصریح کرد: بن بست درحال شکسته شدن است؛ ظاهرا بن بست اولیه (برسرآغاز کننده اقدامات) شکسته شده و این همانطور که عرض کردم نوید بخش است. وقتی وارد مرحله فنی می شویم، یعنی مسئله دارد به گونه ای مدیریت می شود که آن بحث «اول تو، اول تو»، دارد دور زده می شود.

صالحی افزود: عده ای در کشور معتقدند که (انرژی) هسته ای اساسا برای چه می خواهیم و عده ای می گویند باید هسته ای شویم. ولی اگر به قبل از انقلاب بر گردیم، در آن زمان توصیه شده بود که ایران باید در عرض ۲۰ سال، ۲۰ نیروگاه مثل نیروگاه بوشهر داشته باشد؛ این توصیه براساس توجیهات اقتصادی و دیگر (ملاحظات) سبد انرژی انجام گرفته بود.

رئیس سازمان انرژی اتمی ایران افزود: بحث هسته ای سیاسی شده و متاسفانه همه به آن از دریچه سیاسی نگاه می کنند. در دنیا، ۴۰۰ راکتور در حال فعالیت است که ۳۹۰ گیگابایت برق تولید می کند. ۱۰۹ راکتور دیگر برنامه ریزی شده و ۳۲۹ نیروگاه دیگر پیشنهاد شده است؛ پس جهان دارد به همان سمت می رود. چین در حال ساخت ۴۷ نیروگاه و ده ها راکتور دیگر است. کانادا گفته باید تا سال ۲۰۵۰ میلادی بر تولیدات انرژی هسته ای مان بیافزاییم.

صالحی درباره بودجه صنعت هسته ای کشور گفت: کل بودجه ی هزینه شده در صنعت هسته ای، در سی سال گذشته، هفت میلیارد دلار شده است که سالی به طور متوسط ۲۳۰ میلیون دلار می شود و در دل این ۲۳۰ میلیون دلار، یک نیروگاه بوشهر است که پنج میلیارد دلار ارزش دارد.

به گفته صالحی، ارزش افزوده ای که نیروگاه بوشهر ایجاد می کند، معادل سالی ۶۰۰ میلیون دلار برق صادراتی است، یعنی در ۱۰ سال می تواند هزینه ها را بر گرداند در حالی که عمر نیروگاه ۶۰ سال است.
رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان تاکید کرد: بحث چالش ما با غرب، هسته ای نبود؛ از روزی که انقلاب شد، چالش ما با غرب شروع شد. آقای آنتونی بلینکن گفته بود چین دشمن ماست، تحلیلش این بود که نظمی که بعد از جنگ جهانی دوم برقرار کردیم، دارد در آن اخلال می کند. 

صالحی ادامه داد: آمریکا باید به این عقلانیت برسد و احتمالا رسیده که جمهوری اسلامی را هر چه بیشتر فشار آوردند، قوی تر شد. دوست و دشمن معترف است که هر کشور دیگری جای ایران بود با این همه فشار در این دهه های اخیر، دوام نمی آورد. بینی و بین الله، آیا ایران در عرصه بین المللی ضعیف شده یا قوی شده ایم؛ قطعا قوی تر شده ایم. کشورهای اطراف ما استقلال سیاسی ندارند، حتی قوی ترین همسایه ما؛ او آیا استقلال سیاسی دارد؟ کمی فشار به یکی از کشورهای همسایه ما وارد شد، ببینید چه بلایی سر ارز آن کشور آمد. فکر می کنم آمریکا به این رسیده که حاکمیت ملی ایران را به رسمیت بشناسد.

صالحی خاطرنشان کرد: ایران کلید طلایی منطقه است؛ اگر قفل منطقه را می خواهند باز کنند؛ کلید، ایران است. مذاکرات با طرف امریکایی نیست، مذاکرات در چارچوب ۱+۵ است؛ آژانس در مذاکرات حضور ندارد، آژانس، مجری بحث پادمان است. از طرف سازمان انرژی اتمی، دوستان ما در مذاکرات حضور خواهند داشت.

صالحی افزود: آنقدر برجام را کوباندند، تا آن را از حیّز اعتبار در ایران انداختند؛ چرا؟ دستاورد بزرگ و با ارزشی بود. چرا تیر را به پای خودمان شلیک می کنیم؟ چرا همصدا با اسرائیل برجام را می کوبید؟ انرژی هسته ای، هم جنبه اقتصادی آن برای ما مهم است، همه جنبه اقتدار افرینی و فنی قضیه... آمریکایی ها می گفتند (ایران) برای تولید سوخت ۲۰ درصد بلوف می زند، اما دیدیم که ایران ساخت و آمریکایی ها حیرت زده شدند.

رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان افزود: به رغم بدهی که به روسیه داریم اما روس ها همچنان به همکاری هسته ای شان با ایران ادامه داده اند و به تهعدات شان پایبند هستند.

وی اضافه کرد: هیچ عاقل منصف و عدالتجویی نمی پذیرد که بن بست بر سر برجام به نفع منطقه، آمریکا و یا ایران است؛ قطعا به نفع ایران هم نیست... در مسیر گفتگو برای احیای برجام هستیم؛ رو به جلو داریم حرکت می کنیم؛ قبل از این با بن بست مواجه بودیم؛ الان دارند متوجه می شوند که حفظ این بن بست هیچ عایدی برای هیچکس ندارد... به نظر می رسد این بن بست شکسته شده؛ ما در یک مسیر همواری داریم قرار می گیریم؛ امیدواریم...من نسبت به احیای برجام خوشبین هستم.

صالحی افزود: پرونده pmd بسته شد؛ یک ادعاهایی علیه ایران مربوط به قبل از سال ۲۰۰۳ بود دوباره آمدند در دوره ترامپ، آن را احیا کنند، ادعاهایی که می شود در همین راستا است، اما بحث پی ام دی بسته شده است و چون ما درمورد بحث پی ام دی، مشکلی نداریم، برای همین به آژانس اجازه دسترسی دادیم.

رئیس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه «ما هیچ حق هسته ای را نباید رها کنیم» تاکید کرد: من می گویم فرض کنید در داخل، مدیریت ۱۰۰درصد و عالی باشد، اما اگر روابط بین الملل، داد و ستد و اقتصادی بین المللی کار نکند، باز ما در داخل مشکل خواهیم داشت.
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: اینکه امام جنگ را متوقف کردند، عاقلانه بود؛ اما این جام زهر، تبدیل به این شد که صدام از ته چاه بیرون کشیده شد و ایران، عزتمند شد.

بنابراظهار علی اکبر صالحی «بحث مذاکرات با امریکا، اولین بار در عمان انجام گرفت؛ این مذاکرات دو جلسه بیشتر فرصت برگزار شدن نیافت، درحالی که می توانستیم به جمع بندی برسیم. نتیجه مذاکره با آمریکا در عمان این شد که امریکایی ها پذیرفتند حق غنی سازی ایران را به رسمیت بشناسند. در داخل تشکیک می کنند درمورد پذیرفته شدن حق غنی سازی ایران توسط آمریکا، اما سند این ماجرا وجود دارد؛ نامه اش را داریم»

صالحی تصریح کرد: از رهبری اجازه گرفتیم مذاکره را از طریق عمان با آمریکا انجام دهیم. در زمان انتخابات آمریکا، تیم اوباما دنبال برگ برنده بود، اما آقای محمود احمدی نژاد که مکلف شده بودند مذاکرات «ترک ۲» و ۱+۵ را مدیریت کنند، استنکاف کردند، لاجرم ما مجبور بودیم با آقای سعید جلیلی هماهنگ باشیم، برای همین با دست انداز روبرو شدیم و یک سال طلایی را از دست دادیم. ویلیام برنز گفته بود که ما حاضریم غنی سازی ایران را بپذیریم، اما ایران هم نگرانی ها را رفع کند.

به گفته صالحی «اینکه می گویند بحث برجام در حوزه های دیگر با امریکا قابل تکرار است ؛ باید بگویم مشکل، دیوار بلند بی اعتمادی بین دو کشور است؛ امریکا و ایران هر کدام دلایل خاص خود را دارند. من فکر می کنم دلایل ما البته به حق است، وقتی بحث مرحوم محمد مصدق را بررسی می کنیم، می بینیم که ضربه ی مهلکی به ایران بود. این دیوار بی اعتمادی با امریکا باید برچیده شود، برای برداشتن این دیوار نمی توانیم از مسائل سیاسی شروع کنیم. می شود از مسائل اجتماعی و ... شروع کرد؛ اگر بسترسازی ایجاد شود، راه باز می شود... ما مشکلی نداریم که با امریکا روابط اقتصادی داشته باشیم؛ قبل از بیل کلینتون روابط اقتصادی مان خوب بود...هیچکس نیامده بگوید مذاکره الی الابد ممنوع است، اما مذاکره، شرایط خودش را می خواهد؛ هر وقت شرایطش فراهم شود و زمینه سازی ایجاد شود، می شود از فرصت ها استفاده کرد.»

صالحی ادامه داد: دکتر جلیلی با پنج بعلاوه یک که مذاکره می کردند، چطور مذاکره می کردند؟ مثلا هیچی واگذار نکنند، اما همه چیز بگیرند؛ این ایده ال برای همه است؛ مگر ما مخالف این هستیم؟ قطعا نه؛ اما چرا ۵ سال مذاکره ایشان طول کشید؟ یک زمان بود که اقای دکتر لاریجانی توافقی با ۱+۵ بکنند که با توافق فعلی اصلا قابل مقایسه نیست...ما در برجام محدودیت هسته ای پذیرفتیم، اما هیچ چیز را واگذار نکردیم. ترامپ آمد و گفت این بدترین توافق تاریخ امریکا بوده است. برجام هست، بخوانیدش. مثلا در بحث اراک، وقتی می گوییم در لوله بتن ریختیم و لوله مشابه داریم و اینها را می توانیم در دو ماه عوض کنیم؛ اما اینها می آیند با فتوشاپ در چاله راکتور، سیمان می ریزند. این انصاف است؟ به جای اینکه برخی دوستان حرف ما را قبول کنند، حرف امریکایی ها را قبول می کنند؛ چطور با صنعتی که فاتحه اش خوانده شده یا واداده شده، در عرض سه ماه، ۵۰ کیلو غنی سازی اورانیوم، تولید داشته ایم؟ ۲۰ درصد را در عرض ۲۴ ساعت راه انداختیم.

صالحی با تاکید بر اینکه «یک هفته صبر کنیم، بحث برجام مشخص می شود»، خاطرنشان کرد: فکر می کنم به نفع همگان است؛ از لحاظ داخلی و بین المللی که هر چه زودتر بحث برجام حل شود، چرا که بحث های منطقه ای و بین المللی به سمت حل شدن می رود؛ این مسائل در هم تنیده است.

رئیس سازمان انرژی اتمی خبر داد : دو نیروگاه جدید در بوشهر داریم می سازیم، خوب هم داریم جلو می رویم؛ روسیه هم خوب دارد همکاری می کند. قرار است هر کدام از این نیروگاه ها، آب شیرین کن هم داشته باشند، یعنی ۴۰۰ هزار متر مکعب. این بوشهر و استان های همجوار را سیراب می کند. در بحث همجوشی هسته ای، سرمایه گذاری خوبی در بحث نیروی انسانی و تحقیقاتی کرده ایم. در بحث پیشران هسته ای هم در ماه های اینده، خبرهای خوشی را اعلام خواهیم کرد.

صالحی درباره درز اطلاعات هسته ای ایران گفت: بارها شکایت کردیم که آژانس (بین المللی انرژی هسته ای) نباید مسائل ما را در معرض عموم بگذارد؛ اینها (مقامات آژانس) اما می گویند ما مسائل را به کشورهای عضو دادیم و آنها مسائل را درز می دهند...وقتی آمدند در تاسیسات هسته ای عکس گرفتند، اطلاعات بیرون می رود. اینکه می گویند ذرات اورانیوم دیده اند؛ قبلا هم در سال ۸۲ متهم کرده بودند که ما غنی سازی ۵۰ درصدی کردیم، اما ما گفتیم که تجهیزاتی از کشورهای دیگر آورده بودیم که روی آنها ازمایش شده بود...بالاخره بعد از سه سال گفتند آلودگی از خارج ایران بوده است.

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره همکاری ایران با چین و روسیه گفت: ایران باید در وسط مثلث چین، امریکا و روسیه بایستد؛ دنیا دارد رو به دگرگونی می رود. چین هوشمندانه برای منافع ملی خود جلو آمده؛ ایران هم از فرصت پیش آمده، هوشمندانه استفاده کرده است...در بحث چین هم، عده ای از داخل دوباره با برخی در خارج همصدا شده اند؛ مانده ایم چه کار بکنیم؟ یعنی فقط منفعل بنشینیم...ایرانی که شعارش استقلال است، یک دفعه بیاید بخشی از خاکش را واگذار کند؛ مگر می شود؟ ...وزارت خارجه مانده این وسط چکار کند ؛ هم به برجام حمله می شود هم به حرکت جدیدی که شده است