خبرگزاری شبستان_ گروه سیاسی _فرزانه تهجا: مسجد به عنوان یک پایگاه اجتماعی از صدر اسلام همواره محل اجتماع و حل مشکلات گوناگون مردم بوده است ، سهولت دسترسی ، دیدار چهره به چهره ، نقل و انتقال سریع و بدون واسطه مشکلات مردم از مهمترین ویژگی ها و کارکردهای مسجد در حل مشکلات جامعه اسلامی است در همین رابطه گفتگویی با حجت الاسلام سید محمد حسینی میرامینی، امام جمعه شهرستان آبیک به شرح زیر ارایه می شود.
چه پیشنهادی برای بازگشتن کارکردهای مسجد دارید؟ از مساجد در حل مشکلات جامعه چگونه می توان استفاده کرد؟
پیشنهاد ما این است که برای اینکه اقدامات را از سیستم اداری به مساجد بیاوریم تا مردم مشکلات را با کمک یکدیگر حل کنند و از کنار یکدیگر زندگی کردن لذت ببرند به طور مثال با دادگستری صحبت کردیم تا قالبی به عنوان طلایه داران صلح و سازش تعریف شود و در هر مسجد و محله امام جماعت با کمک عده ای از معتمدین شورایی را تشکیل دهد و هر کسی که مشکل دعوی حقوقی دارد با مراجعه به قوه قضاییه بسیاری از آنها نیازی به تشکیل پرونده ندارند. در گذشته بسیاری از دعاوی با میانجی گری معتمدین و بزرگان محله حل می شد و نیازی به تشکیل پرونده نبود. قاضی باید ببیند دعاوی متعلق به کدام منطقه است و این دعاوی به عالم آن محله منتقل می شود و عالم محله در مسجد با کمک معتمدین و بزرگان صلح و سازش را در میان افراد برقرار می کنند و در صورتی که به این نتیجه نرسید به سمت شورای حل اختلاف و دادگاه هدایت شود.
ما می توانیم فضا را آرام آرام در مساجد آماده کنیم. بسیاری از پرونده ها که اکنون در قوه قضاییه است می تواند با محوریت مساجد در محلات حل شود یا حتی بسیاری از مشکلات نیازمندان می تواند بدون مراجعه آنها به سازمان ها و نهادهای حمایتی مانند کمیته امداد و بهزیستی حل شود. نظام اسلامی برای یک دوره گذار از این طریق به محرومان کمک می کند در حالی که این وظیفه طبیعی یک مسجد است که بتواند به نیازمندان کمک کند.
بهترین مکان برای شناسایی نیازهای افراد کجاست؟
بهترین مکان برای شناسایی نیازمندان واقعی مساجد هستند. کمیته امداد باید از چه شیوه و روش هایی برای تشخیص نیازمندان بهره ببرد. در مساجد مجموعه هایی به نام نیکوکاری می تواند مشکلات در هر مسجد شعبه نیکوکاری امضا شده که به واسطه این شعبات نیکوکاری اهل محل نیازمندان را شناسایی و حتی اغنیا را نیز شناسایی می کنند. در کمک های مومنانه نیز از اغنیا گرفته و به فقرا دادند اما اگر این حرکت در محلات با محوریت جوانان رخ دهد، این اتفاق مستمر انجام می شود. جوانان، فقرا و مستمندان را می شناسند و می توانند شعبه نیکوکاری در مساجد تاسیس کنند و با محوریت نیکوکاری و امام جماعت مسجد نیازمندان محله را شناسایی و پاسخگوی نیاز آنها باشند.
مساجد در حوزه اقتصادی چگونه می توانند فعالیت کنند؟
در نظام اسلامی چیزی به عنوان بانک دیده نشده است در حالی که عنوان قرض الحسنه بیان شده. اکنون در مسجد ما تفاهم نامه گسترده ای با خیرین امضا شده است که با کمک جوانان در مسجد صندوق قرض الحسنه ای افتتاح شده است که با رایزنی با مجموعه های تولیدی می توانند مشکل اشتغال جوانان را حل کنند.
فعالیت مساجد در حوزه اشتغال تا چه اندازه می تواند مشکل مردم را حل کند؟
عمده ترین مشکل در موضوع اشتغال توانمندی جوانان است زیرا جوانان می خواهند تولیدکننده نباشند و شغل کارمندی را می پسندند. ما در مساجد محیط کارگاهی را پیش بینی کردیم و برای هر مسجد قسمتی از مونتاژ و تولید یک محصول در مسجد پیش بینی شود؛ مانند کارگاه تولید لباس. وقتی کودکان به همراه بزرگسالان به مساجد مراجعه می کنند، شکل کارمندی در ذهن آنها شکسته می شود. در این صورت اقتصاد مسجد تامین شده و درآمدی برای مسجد ایجاد می شود؛ از سوی دیگر چند نفر مشغول به کار شده و از سوی دیگر فرهنگ کار و تولید در مساجد شکل می گیرد. این اقدامات صرفا ایده پردازی نبوده و در حال حاضر ما در مساجد آبیک در حال اجرای این طرح ها هستیم.
مسجد بالنده و قوی دارای چه ویژگی هایی است؟
با توجه به توضیحات ارایه شده مسجد در نگاه تمدنی نقش محوری دارد و بسیاری از ادارات در نظام اسلامی نیازی به وجود آنها نیست در صورتی که مسجد بالنده و قوی در جامعه فعالیت کند. مسجد بالنده و قوی محلی برای نخبه پروری است و نخبگانی که بتوانند با مدل مدیریتی تعاونی جامعه را اداره کنند و نه نظامات اداری غرب نخبگان در درون مساجد رشد می یابند.
علامه مصباح و علامه عسگری نسبت به این موضوعات بیانات شیوا و رسایی دارند و اخیرا حجت الاسلام پناهیان نیز کتابی را در موضوع مسجد و نخبه پروری به رشته تحریر درآورده اند؛ در حقیقت یکی از اولین کارکردهای مسجد کارکرد علمی است. اگر فضای داخل مسجد به درستی چیدمان شود و از نظر طراحی، نور و صوت و عایق بندی مطلوب باشد، داخل مسجد بهترین فضا برای موضوعات علمی است و ما می توانیم قسمتی از مساجد را برای مطالعه برای کارکرد علمی مسجد در نظر بگیریم تا جوانان در آنجا بنشیند و با مطالعاتی که انجام می دهند، علم نافع را کسب کنند. لازمه این کار تجمع جوانان با محوریت یک عالم و استاد اخلاق در مساجد است. اولین گام برای این موضوع این است که امام جماعت با چند نفر از جوانانی که اهل مطالعه هستند، ارتباط بگیرد و آنها را با خود همراه کند تا زمینه رشد و نمو بقیه جوانان را در ساحت های دیگر مسجد تعریف کند.
نقش امام جماعت در احیاء کارکردهای مسجد را توضیح بفرمایید؟
اگر امام جماعت مسجد کارکردهای مسجد را فعال کند، قطعا همگان به جایگاه محوری مسجد در تمدن اسلامی اعتقاد دارند. جوانانی که در این مسجد شکل می گیرند، می توانند پایه گذاری تمدن اسلامی را شکل دهند زیرا تمدن اسلامی محوریت اش بر مسجد قرار دارد و در پی آن ایران قوی شکل می گیرد. در اوایل انقلاب جامعه این گونه اداره می شد تا مشکلی در محل به وجود می آمد همه به مسجد مراجعه می کردند. اکنون نیز راه حل همین است. در زلزله سی سخت نیز همین اتفاق رخ داده است. وقتی اقدامات و کارها از مسجد خارج شود همه منتظر نشستند تا ببینند سازمان ها و نهادهای مسئول و یا دولت در این زمینه چه کاری انجام می دهد در حالی که در اینجا خلأ مسجد دیده می شود. اگر مساجد در حل این بحران پای کار بودند و جوانان در مساجد بالنده فعال می شدند منتظر کسی برای حل مشکل نبودند و اگر همه نشسته اند تا دولت خدمات بدهد به دلیل آن است که مساجد فعال نیستند. پیشنهاد می کنم جوانان در درون مساجد اولین گام را برای رسیدگی به محرومان بردارند و جوانی که به فکر محرومان محله باشد و بی تفاوت نباشد در حادثه سی سخت بی تفاوت نمی ماند و حتی در قبال سایر کشورهای اسلامی نیز احساس مسئولیت می کند.
پیشنهاد می کنم جوانان با پویش مسجد کانون مهر علوی که بهانه خوبی است در مساجد جریانی را ایجاد کنند و با یکی از مساجد سی سخت ارتباط بگیرند تا خدماتی که در مساجد ایجاد می شود با پیوند میان این اماکن مقدس به دست نیازمندان آن منطقه از طریق مساجد برسد.
نظر شما