به گزارش خبرگزاری شبستان از سنندج، مراسم و جشن‌های سنتی در میان کردان دیده میشود که ریشه در باورهای اساطیری و ادیان باستانی دارد و برگزاری جشن عروسی پیر شالیار از آن جمله است که در آخرین چهارشنبه پیش از 15 بهمن ماه به صورت باشکوه برگزار می شود.
جشن عروسی پیر شالیار (شهریار) مراسمی بسیار کهن است، اگرچه این مراسم در طول زمان با تغییرات بسیار مواجه بوده، ولی ریشه‌های کهن اساطیری خود را به خوبی حفظ کرده است در منابع مکتوب تاریخی آمده است: پیر روحانی از مغان زرتشت به نام پیر شالیار نزد مردم اورامان بسیار محترم است و کتابش را به بیگانگان نشان نمی‌دهند و کلماتش به جای ضرب‌المثل به کار می‌رود. جشن بزرگ مردم اورامان در بهمن‌ماه که سال روز ازدواج اوست برگزار میشود.
این مراسم هر سال در بهمن‌ماه، در آغاز چله کوچک، در سه مرحله و طی سه هفته انجام میشود که در اولین هفته بهمن‌ماه، گردوهایی که از باغ پیر شالیار چیده شده، برای اهالی ارسال میشود و به این ترتیب اهالی از شروع مراسم با خبر می‌شوند.
در دومین مرحله مراسم، که شب چهارشنبه بعد آغاز میشود بچه‌های روستا پیش از طلوع آفتاب به پشت بام می‌روند و با خواندن اشعار و گرفتن هدایایی از اهالی، خبر از برآمدن خورشید و آغاز مراسم قربانی می‌دهند.
با طلوع اولین اشعه آفتاب، نوبت ذبح گوسفندان و گاوهای قربانی در بین اهالی، شب هنگام همه مردان در خانه پیر جمع شده، گروه گروه در جایگاه مخصوص طایفه خود می‌نشینند و برای تبرک رشته تسبیح چوبین دانه درشت و تخت گیوه به جای مانده از پیر را می‌بوسند. سپس مراسم نواختن دف و گفتن ذکر آغاز میشود.
در سومین جمعه بهمن‌ماه، مردان نان‌هایی را که به شکل قرص‌های طلایی رنگ از آرد گندم و مغز بادام کوبیده تهیه شده و با گیاهان خشک چون ریحان و سیاه‌دانه تزیین شده است، بر سر مزار پیر شالیار می‌برند و پس از جمع شدن بر سر مزار پیر، نان‌ها را روی هم می‌ریزند و آنها را خرد کرده، با ماست بین حاضران تقسیم می‌کنند.
هر سال در دومین هفته اردیبهشت، اهالی اورامان و رستاهای مجاور به رسم تبرک و برای شفای بیماران قطعه‌ای از تخته سنگ کنار مزار پیر شالیار را می‌کنند و با خود می‌برند و بر این باورند که کرامت و پیر شالیار باعث تبرک این سنگ شده و هر سال دوباره سبز خواهد شد.
به نظر می‌رسد این مراسم که هم زمان با جشن سده بر پا میشود یادگار روزگار پرستش مهر در این سامان است.
دف زدن و ذکر کردن دراویش
شروع مراسم روز چهارشنبه است. این مراسم سه روز به طول می انجامد. از همان صبح روز اول دامدارانی که دامهای خود را برای قربانی در این مراسم نذر کرده اند دامهای خود را به جلو در خانه پیرشالیار می آورند تا به دست متولین مراسم ذبح شوند. پس از ذبح قسمتی از گوشت ها را بعنوان تبرک در بین مردم پخش می کنند و بعضی از آن را هم برای غذای مراسم به داخل خانه پیر انتقال می دهند.
بعد از ظهر دف‌ها را برای لحظاتی دیگر آماده می کنند. نزدیکی‌های ساعت 2 الی 3 مراسم آغاز می شود و نوجوانان و جوانان و پیران دست در دست هم زنجیره ای بزرگ تشکیل می دهند و با تسلسل جسم و درون اتحاد و همبستگی همیشگی خود را به نمایش می گذارند. در حین این رقص شادی (که به نوعی رقص عرفانی هم هست) عده ای دف می نوازند و عده ای قصیده هایی در مدح پیامبر و ... می خوانند و گروه بزرگ رقص هم لفظ جلاله الله را زمزمه می کنند. در این سه روزه مردم هورامان تخت تمام کارهای خود را تعطیل می کنند و فقط و فقط وقت خودشان را در این جشن باستانی صرف می کنند.
غذای مراسم (آش جو یا "هولوشینه تشی") همان غذایی است که 950 سال پیش در مراسم پیر شالیارپخت شده است. بعد ازخوردن غذا مردم به خانه‌های خود می روند و غذایی که اضافی است به خانه‌ها می برند تا سایر اعضای خانواده بعنوان تبرک از آن بخورند.
درروز آخر (بر خلاف دوروز پیش از آن که تا عصر مراسم برپاست) مردم تا شب به رقص می پردازند و ساعاتی از شب را نیز در خانه پیرشالیار میگذرانند (که به این شب (شب نشست "شه وونیشتی") گفته میشود. در این شب سخنرانان به سخنرانی درمورد پیر شالیار و بحثهای مذهبی و عرفانی می پردازند .بعد از آن سرودی یا قصیده ای خوانده میشود وپایان جلسه با دعا ختم می شود.
یک هفته بعد از این مراسم یعنی در سومین جمعه بهمن ماه نیز، مردان نان‌هایی را که به شکل قرص‌های طلایی رنگ از آرد گندم و مغز بادام کوبیده تهیه شده و با گیاهان خشک چون ریحان و سیاه‌دانه تزیین شده است، بر سر مزار پیر شالیار می‌برند و پس از جمع شدن بر سر مزار پیر، نان‌ها را روی هم می‌ریزند و آنها را خرد کرده، با ماست بین حاضران تقسیم می‌کنند.
هر سال در دومین هفته اردیبهشت، اهالی اورامان و روستاهای مجاور به رسم تبرک و برای شفای بیماران قطعه‌ای از تخته سنگ کنار مزار پیر شالیار را می‌کنند و با خود می‌برند و بر این باورند که کرامت پیر شالیار باعث تبرک این سنگ شده و سنگ هر ساله دوباره سبز خواهد شد
پیشینه:
اورامان تخت روستایی از توابع بخش اورامان شهرستان سروآباد از استان کردستان است که در 200 کیلومتری شمال غربی کرمانشاه ، 65 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مریوان و 170 کیلومتری سنندج واقع شده است، این روستای زیبا در ارتفاع 1480 متری از سطح دریاهای آزاد قرار گرفته است و اقلیمی معتدل و کوهستانی دارد، آب و هوای آن در فصل بهار و تابستان بسیار مطبوع و دلپذیر است و زمستان آن سرد و طولانی می باشد، روستای اورامان از جنوب غربی به ارتفاعات اورامان تخت و از شرق به ارتفاعات کوسالان محدود می شود، اورامان سرزمینی وسیع و کوهستانی می باشد که سراسر غرب استان کرمانشاه و جنوب کردستان را دربرگرفته است و روستای اورامان بخشی از این سرزمین وسیع به شمار می آید.
پایان پیام/
نظر شما