مسجد حضرت سیدالشهدا(ع)؛ از جمله بناهای وقفی زنان در عهد قاجار

به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، مسجد حضرت سیدالشهداء (مسجد معزالدوله) در تهران، خیابان ایران واقع در سه راه امین حضور از مساجد دوره قاجار است که خیریه «محمد اسماعیل میرزا معزالدوله» نوه عباس میرزا نایب السلطنه فتحعلی شاه قاجار بوده  است.

بر اساس وقف‌نامه سنگی که در داخل مسجد به چشم می‌خورد، این وقف را خانم فرخ‌لقا، همسر میرزا معزالدوله، انجام داده است و از جمله بناهای وقفی زنان در آن دوره به شمار می‌رود.

بر طبق کتیبه موجود در شبستان مدرسه تاریخ احداث بنای مدرسه معزالدوله به سال ۱۳۱۷ می‌باشد و بر اساس کتیبه وقف نامه محمد اسماعیل میرزا معزالدوله این بهرام میرزا معزالدوله بنا را وقف نموده و ساختمان آن به سعی و اهتمام حاجیه فرخ لقا خانم زوجه مرحوم معزالدوله اتمام یافته است.

بنای تاریخی مسجد معزالدوله دارای نمایی است آجری، در این بنا که درب ورودی آن در قسمت شمالی بنا واقع گردیده است.شبستان مسجد دارای محرابی با تزئینات کاشیکاری شده است. شمال غرب حیاط دارای حجره های متعددی است که برای سکونت طلاب یا احتمالاً امام جماعت مسجد در نظر گرفته شده است. سمت چپ هشتی، اتاقی است که در گذشته مشهور به مَدرس ( محل تدریس ) بود و اکنون کتابخانه مسجد است.

در قسمت شرقی آن پنج غرفه و یک صحن کوچک دیگر قرار گرفته است. غرفه‌ها فضاهایی است که پیرامون صحن یا فضای میانه قرار می‌گیرند. در شمال غربی بنا، سه مدرس(فضایی برای برگزاری جلسات درس) قرار دارد.در قسمت جنوب غربی بنا ابتدا مهتابی که به فضای بدون سقفی که بالا‌تر از سطح حیاط و یا در پشت بام قرار می‌گیرد و این فضا معمولا از سه طرف بسته و طرف چهارم به فضای باز مشرف است، قرار دارد و بعد از آن به شبستان که فضای ستون داری است که از تکرار چهار طاقی‌های مشابه بوجود می‌آید می‌رسیم.