به گزارش خبرگزاری شبستان، موضوع عالم ذرّ همواره مورد بحث و تفسیر اغلب فیلسوفان، عارفان، متکلمان، محدثان و مفسران مسلمان بوده است. از سویی از مجموعِ آیات و روایات اسلامی معلوم میشود که این موضوع تقریباً با تمام مباحث دینی (اعتقادات، احکام، و اخلاق) مرتبط است، مانند خداشناسی، نبوت، امامت، معاد، جهانشناسی و مراتب عالم خلقت، انسانشناسی و آفرینش انسان، برخی از احکام فقهی و نیز پارهای مباحث اخلاقی.
از سوی دیگر دستکم صدها حدیث درباره عالم ذرّ، به معنای عامّ آن، یعنی به عنوان عالمی پیش از دنیا وارد شده است و بسیاری از احادیث دهها آیه قرآن را در ارتباط با این عالم تفسیر و تأویل کردهاند و این امر نشان میدهد که نبود درک صحیح از این موضوع، ما را از فهم درست تعدادی بسیاری از نصوص وحیانی محروم میسازد. بدین ترتیب اهمیت این موضوع و ضرورتِ بحث درباره آن روشن میشود، زیرا در بین مباحث اسلامی کمتر موضوعی را میتوان یافت که هم با تمام مباحث مذکور ارتباط داشته باشد و هم حجم عظیمی از آیات و احادیث در مورد آن بیان شده باشد. همچنین مسئله عالم یا عوالم پیش از دنیا به فرهنگ اسلامی اختصاص ندارد و بسیاری از ادیان و آیینها درباره آن سخن گفتهاند.
با وجود این موضوع با اهمیت، متأسفانه تاکنون در کشور ما هیچ همایشی در موضوع عالم ذرّ برگزار نشده و هیچ کتابی تألیف نشده است تا عالم ذرّ یا عوالم پیش از دنیا از جنبهها و دیدگاههای گوناگون در فرهنگ اسلامی و ادیان و آیینهای گوناگون بررسی شده باشد. از این رو گروه کلامِ مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران تصمیم گرفته است که برای نخستین بار همایشی را با موضوع عالم ذرّ برگزار و همزمان از مجموعهمقالاتی رونمایی کند که به وسیله کارشناسان و متخصصان، موضوع عالم ذرّ یا عوالم پیش از دنیا با رویکردهای گوناگون اسلامی (قرآنی و حدیثی، کلامی، فلسفی و عرفانی) و نیز از دیدگاه ادیان و آیینهای گوناگون (ایران باستان، آیین هندو، یهودیت و مسیحیت) معرفی و بررسی شده باشد.
افزون بر این، برای نخستین بار در مجموعهمقالات مقالهای بسیار مفصّل برای کتابشناسیِ توصیفیِ عالم ذرّ تألیف میشود که شامل معرفیِ کتابها، مقالات و پایاننامههایی است که در این موضوع نگاشته شده و کمنظیر یا بینظیر است.
این همایش دوشنبه ۱۰ خرداد ۱۴۰۰ از ساعت ۹ تا ۱۷ به صورت مجازی برگزار و از طرق نشانی www.irip.ac/u/۱۳b پخش میشود. سخنرانان این همایش نیز عبارتاند از: غلامرضا زکیانی، علی افضلی، رسول مزرنی، محمد بیابانی اسکویی، عبدالحمید راستی میمندی، ابوالفضل محمودی، اکبر اقوام کرباسی، محمد محمدقلیان، فرزانه گشتاسب، غلامرضا فیاضی، محمدهادی قندهاری، جعفر سیدان و طاهره حاج ابراهیمی.
نظر شما