به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از ساری، «علیرضا کمرهای» امروز(۶خرداد) در نشست نقد و بررسی کتاب« من می آیم» خاطرات «سیده زهرا حمیدی» همسر سردار شهید «سید منصور نبوی» که به همت حوزه هنری مازندران درسالن کنفرانس شرکت چوب و کاغذ مازندران برگزار شد، اظهار کرد: این کتاب نوشته خانم مریم طالبی خواهرزاده مرجع روایت و صاحب خاطره خانم سیده زهرا حمیدی همسر شهید منصور نبوی است، نویسنده و مولف این اثر راوی متن است کسی است که یک ماجرا را از غیر خود روایت میکند و مرجع روایت کسی است که مرجع خاطره و جان، شاهد و کنشگر وقایع بوده و رویدادها پیش روی او محقق شده است.
مدرس ادبیات و تاریخ شفاهی، نویسنده و محقق که بهعنوان مهمان ویژه نشست نقد و بررسی کتاب (من میآیم) دعوت داشته، افزود: البته ممکن است که محقق، روای و مرجع روایت یک نفر باشد یعنی شخصی خاطرات خودش را خودش بنویسد، در خاطرهنویسی ممکن است که یک واسطه مطالبی را بشنود و بنویسد، ولی در این کتاب خانم طالبی راوی بلاواسطه است یعنی بدون واسطه در جریان این زندگی قرار گرفته است.
کمرهای تصریح کرد: این کتاب چاپی حجیم در ۵۹۰ صفحه به نگارش درآمده است، محتوای کتاب شامل سه بخش ازدواج، از ازدواج تا شهادت و در کنار دوستان و همرزمان آماده شده، این کتاب معرف نوعی از خاطره نویسی است که چندان شناخته شده نیست.
این استاد برجسته تاکید کرد: خانم طالبی در این کتاب به چند نکته تاپ توجه کرد که شامل؛ اینکه از ۶ سالگی تا ۱۹ سال بعد با خانواده خاله خود همراه و از نزدیک با احوالات این خانواده آشنا میشود و رنجهای پنهان این زن در زمان جنگ، بعد از آن به وقت چرخاندن چرخ خیاطی و ... را به تصویر کشیده است.
وی اضافه کرد: نویسنده نگارش این کتاب را سال ۱۳۸۶ به پایان رساند، مشوقان نویسنده این متن آقا یحیی و سیده رقیه والدین نویسنده هستند، نویسنده لایق تشویق است.
کمرهای خاطرنشان کرد: در جهت اتمام این کار سفارش به چند نکته ضروری است، تعداد جلسات گفتوگو است، مجموع ساعت ضبط صدا، چگونگی تبدیل متن گفتاری به نوشتاری و کتابت مشخص نیست، جای سوال دارد.
این استاد تاریخ شفاهی با اشاره به هجمه رسانهای که مسلم شده، گفت: اینکه گفتار و گویش مازندرانی چه بلایی به سرش میآید مشخص نیست، این متن باید بوی شمالی بدهد نه تهرانی، باید ببینیم که در مطالعات زبانشناختی سالهای آینده چه واژهای به چه تعبیر شده است!
وی ادامه داد: جاهایی که متن باید توضیحدهنده رخداد باشد باید از زبان فارسی استفاده کرد، ولی در گفتوگوها و کنایات میتوان از لهجه استفاده کرد، زبان و لهجه مهم است.
این استاد برجسته تاریخ شفاهی بیان کرد: این کتاب یکی از هزاران سند بر اعزام رزمندگان به جنگ است، واقعیت این است که این افراد برای کشتن و تخریب کردن نرفتند بلکه میل به شهادت در راه خدا داشتند، پس این اسناد ابعاد اندیشهای و فرهنگی در بر دارد.
وی با اشاره به اینکه اگر با دید محققانه به این کتاب نگاه کنیم موارد گستردهای احصا میشود، گفت: یکی از نکاتی که در این کتاب آمده این است که مسئله زن و جنگ همواره مغفول مانده به آن پرداخته نشده، جنگ خصلت مردانه دارد و با ازدواج مردان با زنان، زنان را وارد می کند، جنگ با اتمام آتش بس برای مردان تمام میشود ولی برای زنان تمام نمیشود.
کمرهای یادآور شد: زن از طریق جنگ مرد، زندگی و فرزندان را تحت پوشش خود قرار میدهد، دفاع مقدس با قهرمان خود که مادران و همسران شهدا است ادامه پیدا کرد، در این کتاب انبوهی از مطالب آمده است ولی ما در معرفی کتاب در این زمینه مشکلاتی داریم.
این مدرس ادبیات و تاریخ شفاهی عنوان کرد: عمدتا کتب خاطرات هر روز و هر شب یک ماجرایی را نقل میکند، در این کتاب خاطرات با ماجراهای جنگ تلفیق شده است و هر چه تراکم جنگ بیشتر میشود ماجراها بیشتر میشود، تا اینکه به شهادت همسر ختم میشود که این آغاز داغ دل و غم یک خانواده است.
این استاد ضمن جمعبندی و تحلیل کتاب، اظهار کرد: جای خالی این شهدا را هیچ چیزی پر نمیکند، به همین علت است که میگویند جنگ برای ما هنوز تمام نشده و همچون زخمی است که هر بار سرش باز میشود، اما رخداد یا اتفاق اگر روایت نشود رخ نداده است پس باید با روایت به این اتفاقات موجودیت بدهیم.
وی تصریح کرد: همراهی با حوصله خانم سید زهرا حمیدی همسر شهید جای تقدیر دارد و حسن کار یک راوی را دارد ، کل محتویات این کتاب همچون تاروپود به هم تنیده است، جریان روایتگری که بانوان شروع کردند که اخیرا اتفاق افتاد موفق بوده اگر درست پایش شود بعدها تاثیر خوبی در حوزه ادبیاتی کشور دارد.
کمرهای اذعان کرد: در مقابل انتشار این کتاب، ما باید حرکت مردمی سروکار داریم که از لحاظ جامعه شناسی اهمیت دارد اینکه چطور در شمال اعضای یک خانواده تحت تاثیر جنگ قرار میگیرند و تاریخ فرهنگی را با زبان خاطرات بیان میکنند، ما در خاطرهنویسی با پروژه خیر بلکه جریان روبرو هستیم هر پنج سال یک بار باید بازخوانی شوند.
این استاد برجسته تاریخ شفاهی تاکید کرد: در نگرش فرهنگی و تاریخی میخواهیم ببینیم کنشگران و اندیشمندان چگونه فکر میکنند، که اگر خاطرات درست و امانتدارانه دریافت شود در این بخش مهم است، ما در برخی کشورها بانک داریم که بهجای پول خاطره در آن بارگذاری و ذخیره میشود که ارزشمند بوده و از بین رفتنی نیست.
وی در پایان اذعان کرد: کتاب «من میآیم» تجربه زیستن همسر و مادر فرزندان یک شهید است که اگر خوب بیان شود میتواند الگویی در حوزه اجتماعی و فرهنگی باشد و بدانیم چگونه میتوانیم از شرایط سخت عبور کرد، این کتاب ۶۰۰ صفحهای می تواند تحریرش ادامه پیدا کند.
نظر شما