خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی: سی و هشتمین جشنواره جهانی فیلم فجر در حالی از پنجم تا دوازدهم خردادماه برگزار شد که سایه کرونا بر آن سنگینی می کرد. فستیوال بین المللی سینمای ایران که در سال های گذشته با استقلال از جشنواره ملی، حالا دیگر هویتی متفاوت از گذشته یافته و نام خود را در عرصه جهانی مطرح کرده است.
شاید برای عده ای این پرسش مطرح شود که برپایی جشنواره جهانی فیلم فجر در شرایط کرونا و محدودیت های ناشی از آن چه توجیهی دارد؛ وقتی فیلمسازی در همه نقاط جهان با دشواری هایی روبروست و این نکته طبیعتا بر کمیت و کیفیت آثار سینمایی تاثیر می گذارد. اما آن چه باید در این زمینه مد نظر قرار گیرد اهمیت برگزاری جشنواره جهانی فیلم فجر به عنوان بستری برای نمایش آثار سینمای آلترناتیو جهانی است.
سینمای ایران به خصوص در سال های پس از پیروزی انقلاب با آثاری در جهان شناخته می شود که به نوعی سینمای آلترناتیو را نمایندگی می کنند. فیلم هایی که می کوشند با پرداختن به زندگی به گونه ای متفاوت از هالیوود، آلترناتیوی برای این سینمای تجاری باشند. آثار عباس کیارستمی شاید بهترین نمونه برای توصیف این سینما باشد. وقتی «خانه دوست کجاست» کیارستمی در فرانسه به نمایش درآمد، توجه فیلمسازان اروپایی را به خود جلب کرد. دقیقا زمانی که سینمای اروپا در مقابل هالیوود به زانو درآمده بود و بیشتر سالن ها در تسخیر فیلم های آمریکایی بود، «خانه دوست کجاست» آبی بر آتش فیلمسازان اروپایی شد و راهی را به سوی فیلمسازی کم هزینه و در عین حال ارزشمند گشود.
حالا جشنواره جهانی فیلم فجر می خواهد محملی ایرانی برای به تصویرکشیدن سینمای آلترناتیو باشد. کشوری که خود از بانیان سینمای آلترناتیو برای هالیوود است قطعا می تواند پایگاهی جهانی برای این نوع سینما باشد.
البته در سال های گذشته، دو عامل موجب شده سینمای ایران در فضایی فراتر از جشنواره های اروپایی و سینمای آلترناتیو دیده شود. اول توجه ویژه اسکار سال های گذشته به آثار مستقل و دوم ظهور کارگردانی همچون اصغر فرهادی در سینمای ایران. «جدایی نادر از سیمین» به نوعی همان کاری را برای سینمای ایران در اسکار کرد که «درخت گیلاس» کیارستمی در جشنواره کن.
جالب این که تاثیر این دو فیلمساز بر سینماگران ایرانی چنان قدرتمند بود که پس از «طعم گیلاس» شاهد موجی از فیلم های مشابه بودیم و فیلمسازی به سبک و سیاق اصغر فرهادی هنوز طرفداران بسیاری دارد.
جشنواره جهانی فیلم فجر با در نظرگرفتن چنین بستری از جشنواره ملی فجر جدا شد. بستری که اقتضا می کرد ایران صاحب پایگاهی مستقل برای حضور سینمای آلترناتیو جهانی باشد. حالا چند سال از برگزاری مستقل فجر جهانی می گذرد و این جشنواره با همه قوت و ضعف ها، هویتی متفاوت برای خود ساخته است. هویتی که موجب شد امسال نام جشنواره جهانی فیلم فجر در میان جشنواره‌های رقابتی برتر فیاپف به ثبت برسد.
شاید زمان آن رسیده که از مزیت نسبی سینمای ایران در تولید آثار آلترناتیو برای سینمای صرفا تجاری بیش از پیش بهره ببریم. ایران ما با این سابقه سینمایی می تواند به نقطه ای مهم برای گردهم آمدن علاقه مندان به سینمای آلترناتیو تبدیل شود.
نظر شما