حجت الاسلام «زین العابدین دستداده» در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در جهرم، گفت: علم اقتصاد در مورد قوانین تولید و تهیه و تکامل وسایل تولید بحث می کند اما آن چه ما از آن سیره اقتصادی و یا سیره نظری و نمود یک ایدئولوژی خاص تعبیر می کنیم، مسایل مربوط به توزیع و تملک و تصرف ثروت است.
این کارشناس مذهبی و اجتماعی افزود: اقتصاد امروز دنیا راه خود را از مباحث اخلاقی و الهی جدا کرده و منفعت افراد و حداکثر سودآوری را ملاک و معیار خود قرار داده است.
وی با بیان اینکه الگوی رفتاری و فکری علی (ع) در امر کار و تولید اقتصادی، شاخصی از مکتب اقتصادی اسلام به ما ارائه می کند، عنوان کرد: نکته مورد توافق تمامی صاحب نظران اقتصاد این موضوع است که هدف طبیعی فعالیت های اقتصادی در هر جامعه، افزایش ثروت ملی و حداکثر بهره برداری از طبیعت است.
حجت الاسلام دستداده ادامه داد: البته این بهره برداری و رویه اقتصادی در چهار چوب مقرارات عمومی مکاتب مختلف اتفاق می افتد.
به گفته وی، آیت الله «سید محمدباقر صدر» در همین زمینه به این نکته اشاره دارد که بخشی از فعالیت های اقتصادی جنبه عینی آن است که شامل ابزار کار، طبیعت و کار انجام شده ولی جنبه ذهنی آن شامل انگیزه فکری، هدف فعالیت های تولیدی و ارزیابی آن طبق اصول عدالت خواهی است.
وی با اشاره به اینکه علم اقتصاد راه افزایش تولید را نشان می دهد ولی مکتب اقتصادی با هم متفاوت و گاهی متناقض هستند، خاطرنشان کرد: این نوع نگاه در امر کار و تولید نیز بسیار اثرگذار بوده است.
حجت الاسلام دستداده با اشاره به جنبه های عینی و ذهنی فعالیت های اقتصادی در اسلام و جهان معاصر، گفت: به عنوان مثال نظام سرمایه داری به عنوان اصلی ترین روش اقتصادی امروزی در دنیا از دیدگاه تاریخی به عنوان بخشی از جنبش فردگرایی جلوه گر شد؛ جنبشی که تحولات اساسی در روش زندگی اروپاییان ایجاد کرد.
وی اضافه کرد: در مقایسه میان دیدگاه های اقتصادی اسلام و سرمایه داری در باب تولید اقتصادی، باید به این نکته اشاره کنیم در حالی که هدف بنیادین در فعالیت های اقتصادی سرمایه داری، افزایش میزان سرمایه است، در اسلام، رشد ثروت یکی از هدف ها بوده و افزایش تولید، با توجه به نحوه صحیح توزیع مورد قبول است.
به اعتقاد این کارشناس مسائل دینی و اجتماعی، در نگاه اسلام، ثروت هدفی واسطه ای برای رسیدن به هدف های بالاتر بوده و ازدیاد ثروت و انباشت آن باید در مسیر تأمین رفاه عمومی و با توجه به توزیع عادلانه صورت گیرد اما امروزه تا حد زیادی، انگیزه فعالیت های تولیدی، سودجویی و منفعت طلبی است.
وی در پایان گفت: این در حالی است که در بسیاری از نامه ها، خطبه ها و سخنان علی (ع)، موضع ایشان پیرامون ثروت اندوزی روشن شده و اندوختن ثروت و دل بستن به آن بدون توجه به ناپایداری آن در نگاه ایشان بسیار مورد تقبیح بوده اما در مورد کار و تلاش اقتصادی، اسلام همواره آن را توصیه کرده است.
نظر شما