خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی؛ سفری می کنیم کوتاه اما پربار به دل کویری که میخواهد جلوهای دیگر از خود به نمایش بگذارد. از جلوی اداره کل منابع طبیعی خراسان جنوبی در شهر بیرجند همه گرد هم آمدهایم تا خود را به کویر سه قلعه سرایان در فاصله ۱۶۱ کیلومتری مرکز استان برسانیم.
بعد از ۲ ساعت و نیم به کویر سه قلعه معروف به بهشت منجمان در شهرستان سرایان میرسیم که به واسطه کویر زیبا، بکر و آسمان منحصر به فردش هم در استان خراسان جنوبی و هم در کشور شناخته شده است.
برای اقامت و لذت بردن از کویر در واحد بومگردی نمکزار سه قلعه مستقر می شویم که با همت و پشتکار ۲ برادر جوان به نام های «جواد و جلیل ضیایی» در سال ۹۵ در دل کویر سه قلعه راهاندازی میشود تا منجمان و گردشگرانی که از سراسر ایران و جهان برای رصد ستارگان و تماشای جاذبه های کویری به این منطقه می آیند مکانی مناسب برای اقامت شبانه داشته باشند.
کارآفرینی در دل کویر
«جواد ضیایی» یکی از این برادران جوان است که پس از خدمت سربازی، در قالب تور گردشگری به معرفی جاذبه های کویر سه قلعه معروف به بهشت منجمان می پرداخت و گلایه برخی گردشگران از نبود اقامتگاهی برای استراحت شبانه را می شنید، ایده ساخت اقامتگاه بوم گردی در دل کویر به ذهنش رسید.
سال ۹۵ بود که با یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان تسهیلات بانکی ساخت اقاماتگاه بوم گردی را آغاز می کنند. او از روزهایی می گوید که حتی برخی از مسئولان و اهالی منطقه آنها را بخاطر ساخت این مجموعه دردل کویری بی آب و علف تمسخر میکردند و می گفتند حداقل سازه آهنی بسازید که بعد بتوانید بفروشید!
اما با همت این برادرهای جوان در اینجا همه چیز رنگ کویر و سادگی به خود دارد. طراحی و چیدمانی کاملاً سنتی با دیوارهای کاهگلی به همراه طعم خوش غذاهای لذیذ سنتی که یاد گذشتگان را در ذهن تداعی میکند.
مدیر این مجموعه گردشگری در ادامه می گوید: احداث اقامتگاه نمکزار سه قلعه که به منظور جذب گردشگران داخلی و خارجی که با هدف کویرنوردی و تورهای صحرا به دل کویر سفر می کنند، صورت گرفته است و با بخشهای وی آی پی و معمولی ظرفیت پذیرش ۸۰ نفر فراهم شده که علاوه بر ایجاد اشتغال غیرمستقیم برای ۱۰ نفر به صورت مستقیم شغل ایجاد کرده ایم.
ضربه اقتصادی کرونا به واحدهای اقامتی بخش گردشگری
ضیایی که گردشگری را یکی از راههای نجات این منطقه و شکوفایی اقتصاد استان می داند، می افزاید: تا قبل از شیوع ویروس کرونا سالانه ۱۰۰ نفر توریست خارجی و سه هزار نفر اقامت شبانه در این مجموعه داشتیم اما کرونا که آمد؛ یکی از اولین مکانهایی که با تعطیلی روبه رو شد این اقامتگاهها بودند و صنعت گردشگری بیشترین ضربه را از کرونا خورد.
به گفته وی در حالی که ستاد ملی کرونا بخشنامههای استمهال تسهیلات را مطرح کرده است اما بانکها هنوز این بخشنامه را قبول ندارند و می گویند به ما چیزی ابلاغ نشده است. متاسفانه بانک اهرمی برای وام گیرندهها به نام وثیقه و ضمانت دارد که هر وقت بخواهد آن را به اجرا میگذارد و حداقل تقاضای ما از مسئولان این است که با برگزاری جلسات این مشکل را تعیین تکلیف و حل کنند.
او با گلایهمندی از بی توجهی مسئولان استان به صنعت گردشگری، می افزاید: در یک سال گذشته حتی جلسهای برای فعالان حوزه گردشگری استان برگزار نشده این در حالیست که هر هفته برای تعطیلی کارخانه و بازگشت آنان به تولید که نهایتا در آن ۳۰ نفر اشتغال دارند، جلسه برگزار میشود.
بومگردی بر بام مشکلات!
مدیر اقامتگاه بومگردی نمکزار سه قلعه سرایان معتقد است در خراسان جنوبی هنوز اهمیت و جایگاه گردشگری به خوبی درک نشده است و به نوعی اولویت نخست استان را گردشگری نمیدانند، درحالی که در استانهای دیگر وضعیت اینگونه نیست چرا که آنها به این باور رسیدند که گردشگری موتور محرکی برای دیگر قسمتهای توسعه و پیشران است.
ضیایی گریزی به دیگر مشکلات پیش پای واحدهای گردشگری می زند و ادامه می دهد: براساس قانون ۵۰ درصد از مالیات واحدهای گردشگری معاف است که متاسفانه فقط در استان ما این قانون اجرا نمیشود و میگویند این قانون برای واحدهای حقوقی غیردولتی است، جای سوال است که مگر چند واحد حقوقی غیردولتی در کشور داریم؟
این فعال گردشگری باز هم تقاضای برگزاری جلسه با حضور معاون اقتصادی استاندار خراسان جنوبی، مدیرکل امور اقتصادی و دارایی و فعالان گردشگری استان دارد تا این موضوعات تعیین تکلیف شود چون به اعتقاد او حل خیلی از مشکلات نیازمند بودجه نیست.
وی با اشاره به مشکل جاده دسترسی به کویر سه قلعه می گوید: خراسان جنوبی، استان کویری است و طبق گفته آژانسهای مسافرتی و گردشگری مشهد هر هفته چندین اتوبوس به کویر مصر در خور بیابانک در فاصله ۹۵۰ کیلومتری میآیند اما با این اوصاف چرا کویری با فاصله ۴۳۰ کیلومتری در خراسان حنوبی انتخاب نمیشود؟
در ادامه تنها خواسته گردشگران برای آمدن به کویر زیبای سه قلعه را رسیدن اتوبوس به ورودی اقامتگاه مطرح می کند که نیاز است ۲۵ کیلومتر جاده خاکی این منطقه آسفالت و زیرساخت های اولیه آماده شود.
ضیایی یکی دیگر از مشکلات را عدم حفظ حریم کویر و اقامتگاه بومگردی بیان می کند و می افزاید: به طور مثال در فاصله ۱۰۰ متری اقامتگاه گردشگری نمکزار سه قلعه مجوز معدن داده میشود که این مورد با توسعه گردشگری سازگار نیست.
دردسرهای مجوزهای فلهای اقامتگاههای بومگردی
به گفته وی هچنین ارائه مجوزهای اقامتگاههای بومگردی افزایش بیرویه پیدا کرده و به نظر میرسد ارائه این مجوزهای بیش از اندازه بومگردی با فاصله نزدیک به هم مشکلساز خواهد شد و یک تهدید و آسیب بسیار بزرگ است که طبیعت را از بکر بودن خارج می کند و برخی از این واحدها را نیز به ورشکستگی و تعطیلی خواهد کشاند.
این فعال حوزه گردشگری سرایان معتقد است ۷۰ درصد مشکلات اقامتگاههای بومگردی استان مشترک است و از رسانه ها انتظار دارد این مشکلات را منعکس کنند.
اما جاذبههای کویر دیدنی سه قلعه شهرستان سرایان حتی نظر وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را هم به خود جلب کرده تا جایی که آذرماه سال ۹۹ در یکی از حسابهای کاربری خود در شبکههای اجتماعی به معرفی آن پرداخت و با اشاره به جاذبهها و ویژگیهای کویر سه قلعه سرایان در استان خراسان جنوبی، آن را منطقهای دیدنی و منحصر برای تماشای بارش شهابی برساوشی تابستانی در کشور معرفی کرد.
علی اصغر مونسان در این حساب کاربری گفت: کویر سه قلعه یکی از منحصر به فردترین کویرهای شرق کشور است که در فاصله ۳۰ کیلومتری از مرکز بخش سه قلعه و ۵۵ کیلومتری از مرکز شهرستان سرایان در استان خراسان جنوبی قرار دارد. جغرافیای سه قلعه به گونهای است که در مسیر جریان گرد و غبار محلی قرار ندارد، افق دید باز و حدود صفر درجه در محل رصدگاه، امنیت بالای منطقه، دارا بودن جاذبههای کویری زیبا و استثنایی شامل تپههای ماسه روان (تپه ماهور)، دریاچه نمک، دق (زمینی کاملاً صاف و سفت که دارای هیچ گونه پوشش گیاهی نیست) و اقامتگاههای بومگردی زیبا و دنج، این منطقه را به عنوان جاذبهای دیدنی و منحصر در منطقه و کشور معرفی میکند و صد البته بارش شهابی برساوشی هرسال به خصوص در مردادماه جلوه زیبا و خاصی دارد.
رصد دل انگیز ستارگان در پنجمین آسمان تاریک دنیا
بر اساس تحقیقات انجام شده، کویر سه قلعه یکی از بهترین مکانهای رصدی جهان به شمار می رود، به طوری که میتوان در آن ستارگانی با حد قدر ۷.۲ را به راحتی رصد کرد. (این رقم در تاریک ترین نقطه شناخته شده در زمین ۷.۵ می باشد.) آسمان این منطقه لقب بهشت منجمان و پنجمین آسمان تاریک جهان را به خود اختصاص داده است. این که کویر سه قلعه یکی از چهار مکان کاندید احداث رصدخانه ملی ایران بوده است، خود نیز گواهی بر این مدعاست.
فروردین، اردیبهشت تا نیمه خرداد و از نیمه شهریور تا پایان آبان و نیمه دوم اسفند ماه بهترین زمان برای سفر به کویر سه قلعه است. قبل از همهگیری جهانی ویروس کرونا حدود ۱۲ هزار نفر از کویر سه قلعه در نوروز ۹۸ بازدید داشتند و این رقم با توجه به استقبال مردم از کویر به دلیل مساعد شدن آب و هوا در فصل پاییز و ماههای اردیبهشت، شهریور و اسفند در سال بیش از ۴۰ هزار نفر بود.
دیدن جاذبه های کویر و نمایش این همه زیبایی در آسمان پرستاره اش، وادارت می کند به پیشگاه آفریدگار بی همتا سر تعظیم فرود آوری و سجده شکر بگذاری.
کسب روزی حلال از دریاچه نمک!
خروس خوان صبح، بار و بنه جمع میکنیم و پس از صرف صبحانه ای دلچسب با نان محلی در اقامتگاه بوم گردی به سمت دریاچه نمک حرکت می کنیم. یکی از پدیده های طبیعی و زیبای کویر سه قلعه که در فاصله نزدیک (۴۰۰ متری) از اقامتگاه بومگردی واقع شده است. این دریاچه در فصل گرم سال دارای رودخانه فصلی میباشد که بومیها و عشایر منطقه نمک خوراکی و درمانی را که یکی از راههای امرار معاش است، از آن استخراج میکنند.
آب گل موجود در این دریاچه خواص خوبی برای درمان بیماران رماتیسمی و دردهای مفاصل دارد. نزدیکی اقامتگاه گردشگری نمکزار به رصدگاه نجوم، طبخ غذاهای سنتی و محلی، پیاده روی در دل کویر، ورزش های کویری چون آفرود، سافاری، موتور چهار چرخ، زیپ لاین و والیبال ساحلی، موسیقی و آوازهای محلی در کنار آتش و سکوت شب های کویر، امکان رصد آسمان شب با تلسکوپ، اقامت در سیاه چادر عشایری، شتر سواری و ... از جمله ویژگی ها و سرگرمی های موجود در دل این کویر زیبا و جذاب است.
بالاخره این سفر به پایان می رسد اما آنچه برای من و همراهانم در این سفر کوتاه باقی مانده یاد و خاطره ای است از زیباترین تصاویر عظمت خلقت خداوند که در دل کویر می توان پیدا کرد. حالا من و دوستانم شیفته نقطه نقطه این سرزمین شگفتم که هرگاه پایم به آن می رسد، جانم روشن می شود.
نظر شما