گفتمان‌سازی مؤلفه‌های تمدنی سبک پوشش یک نیاز است

به گزارش خبرگزاری شبستان، جشنواره «لباس آینده و فناوری در پوشیدنی‌ها» به مشارکت مدیریت فرهنگی هنری منطقه 6 ( فرهنگسرای سرو) برگزار می‌شود.  هدف از این جشنواره که با اسم تجاری «هفته مُد و تکنولوژی تهران» شناخته میشود گفتمان سازی در زمینه سبک پوشش بر مبنای مؤلفه های تمدنی است؛ به همین منظور و برای آشنایی با این جشنواره، پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر گفتگویی را با «شریف رضی» دبیر این جشنواره انجام داده است که با هم می خوانیم:

چه نیازی باعث شد تا این جشنواره شکل بگیرد؟

ایده اولیه شکلگیری جشنواره لباس آینده و فناوری در پوشیدنیها (که با اسم تجاری "هفته مُد و تکنولوژی تهران" شناخته میشود) از حدود یکسال پیش شکل گرفت. سوالی که برای ما وجود داشت این بود که اول چطور در شرایطی که تقریباً همه ایده طراحی لباس و سبک پوشش کشور از خارج کشور وارد می‌شود ایده‌ای درون‌زا برای سبک پوشش کشور پیشنهاد شود، و آیا اصولاً ایده‌ای ایرانی برای سبک پوشش وجود دارد؟
دومین موضوع این بود که بر اساس گفتگوهایی که با دست اندرکاران این حوزه داشتیم و همینطور چند مقاله و پایان‌نامه ای که در خصوص رویدادهای مشابه در حوزه مُد کشور تهیه شده بودند متوجه شدیم که این رویدادها علیرغم زحمت زیادی که برایشان کشیده شده کارآیی لازم بویژه در زمینه جریان سازی و گفتمان سازی در سبک پوشش را ندارند.
مورد سوم این بود که با توجه به رقابت جهانی و همینطور ورود حوزه های نوپدید و دسترسی های رسانه ای، باید روی حوزه هایی کار می کردیم که بر اساس آینده پژوهیهای انجام شده موضوعات و مسائل آتی هستند چون اگر امروز فقط روی مسائل و موضوعات مبتلا به متمرکز بشویم، به دلیل زمانی که این کار نیاز دارد قاعدتاً توان رقابت و پاسخگویی نداریم و همیشه در حالت مصرف کنندگی یا تدافعی قرار خواهیم داشت.
بر همین مبنا تیم طراحی جشنواره با یک پژوهشی علمی اولاً به طور ویژه روی مباحث "تمدنی سبک پوشش" متمرکز شد و ثانیاً روندی را طراحی کرد که مشکلات و مسائل رویدادهای مشابه تا حد ممکن رفع شوند و ثالثاً به این نتیجه رسیدیم که به دلیل رویکردهایی که در حوزه فناوری های پوشیدنی در سایر نقاط دنیا شروع شده به عنوان یک حوزه نوظهور و دانش بنیان جشنواره علاوه بر پرداختن به مسائل روز و موضوع ایده پردازی روی تولید ادبیات و مبانی فناوری های پوشیدنی هم متمرکز باشد.

هدف این جشنواره چیست و چه چشم اندازهایی را دنبال می کنید؟

اصلی ترین هدف این جشنواره گفتمان سازی در زمینه سبک پوشش بر مبنای مؤلفه های تمدنی است، به علاوه تلاش ما استعدادیابی و پیدا کردن ایده ها و ایده پردازان جوانی است که بتوانند در خلال گفتگو و با آموزش هایی که به طور مستمر دریافت می کنند، برای آینده سبک پوشش کشور ایده هایی اساسی پیشنهاد کنند. اما چشم انداز ما فقط معطوف به داخل کشور نیست البته در این مورد واقع بین هستیم و تصور ما این نیست که در کوتاه مدت و حتی میان مدت روی همه مردم دنیای تأثیر می گذاریم، ما به طور ویژه روی کشورهای اطراف ایران و کشورهایی که با آنها سوابق مشترک فرهنگی داریم متمرکز هستیم، که از آن جمله می‌توان به عراق، سوریه، افغانستان، پاکستان، آذربایجان، ارمنستان و به طور کلی کشورهایی که در حوزه جغرافیای فرهنگی فلات ایران قرار دارند، اشاره کرد. چشم انداز ما برای این جشنواره این است که انشاءالله تا سال 1404 به رویداد اصلی ایده پردازی سبک پوشش و فناوری در پوشیدنی‌ها در ناحیه غرب آسیا تبدیل بشویم.

این جشنواره چه تفاوت هایی با رویدادهای مشابه دارد؟

ما تلاش کردیم تا نکات مثبت جشنواره ها و رویدادهای مشابه را استفاده کنیم و از عوامل ایجاد کننده نقاط ضعف آنها تا حد ممکن دوری کنیم. به طور مثال در جشنواره مد و لباس فجر در چند سال اخیر برای طراحی اقلام لباس یک موضوع محوری در هر دوره مطرح می شده، بر همین اساس ما مفهوم "آینده" را به عنوان محور اصلی جشنواره انتخاب کرده ایم و البته خودمان هم پیشنهاداتی داده ایم که آینده به نظر ما به چه سمتی خواهد رفت و لباس دارای "ایده ایرانی" چه شکلی خواهد داشت و یک ایده تمدنی مطرح کرده ایم به اسم "مُدااُم".
مورد دیگر در شیوه گزینش متقاضیان شرکت در بخش مسابقه این رویداد است. متقاضیان شرکت در بخش مسابقه این رویداد ابتدا با مطالعه اطلاعات اولیه و راهنمایی که در سایت جشنواره درج شده به یک دید کلی از موضوع می رسند و بعد از این مرحله است که آثار خود را در قالب نمونه دوخته شده برای ما می رسند، به عبارتی ما کیفیت را فدای کمیت نکرده ایم.
از طرف دیگر هزینه اضافی به متقاضیان وارد نمی کنیم، یعنی فقط افرادی که ایده های آنها در مرحله اول پذیرفته شده است نمونه دوخته شده تحویل می دهند. علاوه بر این موارد بر خلاف جشنواره های مشابه که پس از رویداد خروجی مشخصی حاصل نمی شود، برگزیدگان و حتی برخی شرکت کنندگان رویداد وارد یک مرکز نوآوری خواهند شد تا آثار و ایده هایشان را به تولید انبوه برسانند. این موضوع با کمک و حمایت ویژه اتحادیه پوشاک تهران به عنوان بزرگترین تشکل صنفی حوزه پوشاک کشور میسر شده است.
مورد دیگر تلاش فراوان برای تولید محتوا از بخش های مختلف رویداد است. در موارد مشابه جشنواره یک روز پس از برگزاری فراموش می شود ما تلاش کردیم که پیش از رویداد، در هنگام برگزاری رویداد و پس از برگزاری رویداد حجم زیادی محتوا تولید کنیم تا به طور ویژه خلاء وجود مباحث گفتمانی در حوزه مُد و سبک پوشش کشور مرتفع شود. به عبارتی جشنواره به جای یک هفته برگزاری حداقل 9 ماه جریان سازی خواهد کرد.

به نظر شما این جشنواره چه مزایایی را می‌تواند به آینده صنعت لباس اضافه کند؟

زمان موضوعی است که می دانیم چیست ولی وقتی قصد توصیف آنرا داریم این کار بسیار دشوار است. از آنجایی که وقتی از آینده صحبت می کنیم موضوع زمان هم غیر مستقیم در آن جریان دارد صحبت کردن در مورد آیند هم چنین شرایطی دارد با این تفاوت که می‌توانیم در مورد آینده رویاپردازی کرده و در همچنین در این خصوص صحبت کنیم. آینده شرایطی است که هنوز نیامده، اما می‎‌دانیم که به زودی فرا می رسد. هر کسی ممکن است بر اساس نظام ارزشی و ساختار ذهنی نظری در در مورد آینده داشته باشد، جشنواره لباس آینده و فناوری در پوشیدنی‌ها هم در مورد اینکه آینده چگونه خواهد بود و چطور باید باشد نظری دارد، به طور کلی تصور ما این است که بر خلاف تبلیغاتی که در همه جای دنیا می شود آینده به سمت نیکی خواهد رفت و آینده روشن است. البته انتظاری نداریم که همه با ما هم عقیده باشند تصور ما این است که آینده داستانی از پیش نوشته و سرنوشتی مشخص نیست، بلکه می توان آنرا ساخت، اما در این مسیر "همه با هم" باید تلاش کنیم.

وقتی در مورد "لباس آینده" صحبت می کنید منظورتان چیست؟

منظور جشنواره از آینده شرایط متصوری است که هنوز نیامده و جهت‌گیری ذهنی و عملی کنونی احتمال وقوع آنرا می‌سازد و منظور ما از لباس آینده پوشیدنی‌هایی است که در بازه زمانی 3-10 سال آتی و بر اساس مقتضیات جامعه‌ی مورد تصور در آینده به طور عمومی و گسترده، بر اساس شرایطی که احتمال وقوع آن با توجه به روندها و موقعیت فعلی وجود دارد، ممکن است پوشیده شده و مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین لباس آینده لباسی است که به نظر میرسد با توجه به شرایط امروز و بر اساس تصوری که فرد در خصوص آینده(بین 3-10 سال آینده) به طور عمومی قابل استفاده باشد.

در مورد مفهوم تمدنی "مُدااُم" توضیح بدهید؟

مفهوم مُدام("مُدااُم" (modauṃ یا modaoṃ یا مُدا-ُم)) یک ایده تمدنی برای طراحی است که بر اساس اقتضائات فرهنگی و روز جامعه ایران تهیه شده و می توان از آن به عنوان رویکردی در طراحی استفاده کرد. مُدام به مرور زمان و در فرآیند گفتگو شاکله خود را پیدا می کند، اما حرکت آن برای کمال و بهبودی هرگز متوقف نخواهد شد. مهمترین دلیل استفاده از این نام در معانی مستتر در این واژه نهفته است. در واقع مُدااُم یک کلمه جدید است که از ترکیب کلمه مُدام و واژه عرفانی اُم که در زبان های فلات ایران(فارسی، عربی، سانسکریت، دری) بیانگر معناهایی عرفانی است.
اتاق فکر جشنواره شجاعت به خرج داده و برای اولین بار این ایده را مطرح می کند که وقتی در مورد مفهوم ایرانی-اسلامی بودن یک شیء صحبت می کنیم، در واقع اشاره به برخی خصوصیاتی جوهری اشیاء می کنیم، بر همین مبنا ما مجموعه ای از توصیفات را مطرح کرده ایم و روی مجموعه این توصیفات اسمی گذاشته ایم که به آن مُدااُم می گوئیم.

روند برگزاری این جشنواره در بخش مسابقه به چه صورت است؟

جشنواره در بخش مسابقه طراحی لباس آینده در دو مرحله انجام میشود. درمرحله اول متقاضیان فقط طرح دستی خود را در مهلت معین شده و در قالب ایده پردازی برای ما ارسال می کنند. اگر آثار متقاضیان توسط داوران در مرحله پذیرفته شود، یک کارگاه یک روزه رایگان برای آنها برگزار می شود و پس از آن باید حداقل یک look کامل از طرح هایشان را به صورت دوخته شدهدر مهلت معین(20 شهریور) تحویل دبیرخانه بدهند.

چه تمهیدی در نظر گرفته اید تا ایده های مطرح شده در جشنواره در سطح جامعه به عنوان یک محصول استفاده شوند؟
همانطور که عنوان شد، نفرات برگزیده این رویداد با حمایت اتحادیه صنف پوشاک تهران، مرکز نوآوری و خلاقیت پوشاک و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران وارد یک دوره توان افزایی می شوند که با حمایت ویژه با طی کردن مراحل رشد در مرکز نوآوری ایده خود را به محصول تبدیل می کنند. به عبارتی ما تلاش می کنیم که برگزیدگان رویداد و حتی شرکت کنندگان پس از جشنواره فراموش نشوند و خود جشنواره هم یک خروجی مشخص داشته باشد.

چه کسانی می توانند در بخش مسابقه این رویداد شرکت کنند؟

همه افراد از همه گروه های سنی که بتوانند ایده خود را به طریقی برای ما تشریح کنند می توانند در مرحله اول بخش مسابقه طراحی لباس آینده شرکت کنند.
این رویداد توسط چه مجموعه هایی حمایت می شود؟
اگرچه این رویداد در نوع خود بی نظیر است و برنامه ریزی و اجرای آن تا کنون در کشور مشابه نداشته و علیرغم آنکه موضوع گفتمان سازی سبک پوشش بر اساس مؤلفه های تمدنی را سرلوحه اقدامات خود قرار داده است هنوز حمایتی از این رویداد نشده این در حالیست که ماهیت این رویداد فرهنگی است و طراحی آن به گونه ای نبوده که از خود رویداد درآمد کلانی برای برگزار کنندگان حاصل شود تا کنون تنها به مدد تلاش تیم طراح جشنواره اقدامات انجام شده، تنها مجموعه هایی که تا کنون کمک هایی به برگزاری این رویداد کرده اند سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و اتحادیه صنف پوشاک تهران بوده اند.

سخن پایانی؟
پیشنهاد بنده به همه دست اندرکاران حوزه مُدِ لباس این است اگر افراد مستعدی را می شناسند تا قبل از اتمام مرحله اول به رویداد معرفی کنند، به علاوه خواهشی که از مسئولین محترم دارم این است که شعار را کنار بگذارند و تا حد ممکن به این رویدادهای خودجوش کمک کنند، منظور از کمک، کمک نقدی نیست، علیرغم حساسیت موضوع سبک پوشش در عمل کمکی به مجموعه های خودجوش و مردمی نمی شود. ضمن اینکه علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر درباره جشنواره «لباس آینده و فناوری در پوشیدنی‌ها» می‌توانند به سایت این جشنواره به آدرس techranfashionweek.com مراجعه کنند. در این سایت توضیحاتی درباره بخش‌های مختلف، اهداف و رویکردهای جشنواره نیز  ارائه شده است.