خبرگزاری شبستان - شیروان؛ اثر باستانی ارگ نادری با ثبت تاریخی ۷۰۳ در آثار ملی ایران در حال حاضر عظیم ترین و مهم ترین محوطه باستانی شمال شرق ایران و اولین مرکز فرهنگ و تمدن خراسان شمالی است، این اثر باستانی مربوط به هزاره پنجم قبل از میلاد است و از اولین محوطه های مسکونی حاشیه رودخانه اترک محسوب می شود.
ارگ نادری همانند کوهی در داخل شهر کهن و باستانی شیروان قرار گرفته است که بر دشت شیروان اشراف دارد و رودخانه اترک از کنار آن می گذرد. تپه باستانی ارگ نادری همانند کوهی در داخل شهر کهن و باستانی شیروان قرار گرفته که بر دشت شیروان اشراف دارد و رودخانه اترک از کنار آن می گذرد.
تپه باستانی ارگ نادری شیروان بزرگترین تپه دست ریز خاکی ایران ۲۵ متر ارتفاع و ۹۰ متر قطر دارد که به علت فرسایش از ارتفاع تپه کاسته شده است. این تپه سابقا مرکز حکومت و فرماندهی شمال خراسان بود که این بنای تاریخی دارای حصار و چهار برج مرتفع بود و عمارت حاکم بر بلندایش مستقر بود و دور تا دور آن دیوار شهر بند قرار داشت.
سفال های به دست آمده از تپه باستانی ارگ شیروان نظیر تپه باستانی است و نوع سفال ها قرمز با نقوش سیاه مربوط به هزاره پنجم قبل از میلاد می باشد که به عنوان کهن ترین زیستگاه خراسان شمالی مورد تحقیق و بررسی و پژوهش باستان شناسان ایرانی و خارجی قرار گرفته است.
تپه باستانی ارگ شیروان در روزگاران گذشته محل برگزاری مسابقات کشتی پهلوانی باچوخه خراسان بود که این بنای تاریخی برای چندمین بار توسط باستان شناسان گمانه زنی گردید و این تپه باستانی مهم ترین بنای تاریخی و سند هویت شمال خراسان است.
عواملی مانند بارندگی های سیل آسای سال های گذشته، عدم تخصیص به موقع اعتبارات برای ادامه کاوش ها، حضور افراد معتاد، حفر چاله هایی داخل محوطه، روشن کردن آتش، ریختن زباله، تردد های مکرر موتور در اطراف این اثر تاریخی چهره و منظره زشتی را ایجاد کرده گویا این اثر باستانی مهم از دید مسئولان مورد غفلت واقع شده است.
همچنین طی سالیان اخیر دکل صدا و سیما و راه ماشین رویی که به صورت مارپیچ از بخش شرقی این تپه آغاز و تا راس تپه در قسمت های شمالی ادامه یافته، خرابی های زیادی به این اثر تحمیل کرده که باید برای آن چاره جویی شود.
مرمت و ساماندهی این اثر موجب جذب گردشگر، حفظ هویت شیروان و حفظ اثر تاریخی می شود و این تپه تاریخی با این قدمت نشان دهنده آن است که شیروان با آمدن اقوام مختلف قدمت خود را حفظ کرده است.
سرپرست گروه حفاری اثر باستانی ارگ نادری شیروان گفت: کاوش فصل اول در سال ۹۵ و فصل دوم در مردادماه سال ۹۷ انجام شد که گروه باستان شناسی چین و فرانسه در این زمینه تفاهم نامه منعقد کردند و فصل سوم کاوش اخیرا شروع شده است و به دلیل بیماری کرونا امکان حضورتیم خارجی وجود نداشت.
«علی اکبر وحدتی» در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در شیروان ضمن ابراز گلایه به خاطر بی توجهی به این اثر باستانی اظهار داشت: این اثر داخل محدوده مسکونی و در محدوده آسیب های اجتماعی قرار دارد که نیاز به تخصیص به موقع اعتبارات، ساماندهی مستمر، مرمت و متوقف نشدن کاوش دارد زیرا اطراف محوطه دیوارهایی فرسوده است که بر اثر خشتی های ایجاد شده توسط معتادان، بارندگی های سیل آسا و عدم رسیدگی امکان ریزش وجود دارد که نیاز است ساماندهی صورت گیرد و آسیب ها رسیدگی شود.
وی با بیان اینکه قسمت بالای تپه به خاطر دکل صدا و سیما برداشت شده است، گفت: با کاوش بخش های پایین، قدیمی ترین دوران سکونت به دست آمد و در بالاترین سطح لایه یک ترانشه ایجاد شد ولی اینگونه تخریب ها آثار دوران قاجاریه و صفویه را تحت تاثیر قرار داده و قلعه اسلامی که وجود داشته آسیب به آن وارد شده است.
وحدتی افزود: همچنین در ضلع شمالی غربی ردپای بقایای دیواری که در عصر مفرغ می باشد که اطراف آن حصار پیرامونی وجود دارد و در کاوش های فصول قبل بخش هایی از دیوار بزرگ و پهن در عمق ۴ متری است.
سرپرست حفاری تپه ارگ نادری شیروان گفت: امسال یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال جهت کاوش و ساماندهی این اثر باستانی در نظر گرفته شده است ولی با توجه به اهمیت اثر تاریخی ضرروی است هر ساله مبلغی به صورت مستمر در نظر گرفته شود تا سایت موزه در آن ایجاد شود.
وحدتی ضمن ابراز گلایه شدید از حضور گسترده معتادان و اقدامات نابهنجار در اطراف این اثر باستانی بیان کرد: معتادان چاله هایی را داخل محوطه حفر کرده و سرپناهی برای خود درست کردند، روشن کردن آتش که دیوار و منظر را زشت کرده، ریختن زباله و از سویی راهی که در این مسیر باز شده و ترددهای مکرر با موتور آسیب های انسانی شدید و موجب ریزش دیوار خواهد شد.
وی با بیان اینکه نیروهای یگان برای این اثر تاریخی سرکشی نمی کنند، افزود: ۹۰درصد عوامل انسانی و ۱۰ درصد عوامل طبیعی موجب تخریب بنا شده است که خود عوامل انسانی تشدید کننده عوامل طبیعی است زیرا که تپه هایی با قدمت ۸ هزار سال هنوز پابرجاست و دچار تخریب نشده در صورتیکه این اثر تاریخی ۵ هزار ساله بسیار دستخوش آسیب های انسانی شده است.
طی تماس ها و پیام های مکرر خبرنگار این رسانه با سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی ایشان در خصوص حضور معتادان و آسیب های انسانی به این اثر از ارائه هرگونه اطلاعاتی خودداری کردند.
«علی مستوفیان» در پاسخ به تخریب این اثر باستانی عنوان کرد: تمام آثار تاریخی در معرض آسیب حوادث طبیعی هستند که پیگیر جذب اعتبار شده ایم و اینک اعتبار جذب شده است.
نظر شما