صحیفه سجادیه راهبرد امام سجاد(ع) برای بازگشت مردم به معارف دین بود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از بندرعباس،  حجت‌الاسلام و المسلمین « سید محمود طیب‌حسینی » در نشست «راهبرد دعا از منظر صحیفه سجادیه» از سلسله نشست‌های بزرگداشت مقام شامخ امام سجاد(ع) که در بستر فضای مجازی برگزار شدT با بیان اینکه دعا پیوند معنوی میان انسان و خداست که آثار تربیتی قابل توجهی بر روح آدمی دارد، اظهار کرد: از این رو دعا از دیدگاه اسلام از جایگاه خاصی برخوردار است، یکی از یادگاران ارزشمند امام  زین العابدین(ع) صحیفه سجادیه است که پس از قرآن و نهج البلاغه بزرگترین و غنی ترین گنجینه حقایق و معارف الهی است.

وی افزود: صحیفه سجادیه کامله مشتمل بر 54 دعا و نیاش است که امام سجاد(ع) املا کرده و امام باقر(ع) و برادرش زید بن علی در دو نسخه آن را به نگارش در آوردند. صحیفه سجادیه در حقیقت راهبردی ویژه و خاص است که امام سجاد(ع) در دوران اختناق حکومت اموی از آن برای مبارزه با انحرافات دشمنان و اشاعه فرهنگ غنی دین بهره برد.

این صحیفه پژوه ادامه داد: امام سجاد(ع) بعد از قیام عاشورا درتاریک ترین دوران تاریخ اسلام زندگی می کند، در شرایطی که مورد نظارت شدید عمال حکومت اموی است و تمامی برخوردها و گفت وگوهای حضرت زیر نظر بود.آن حضرت وامدارنهضت عاشورا بود و امویان نمی خواستند این قیام بر حق ، به گوش دیگران برسد و به همین جهت حضرت را در حلقه تنگ محاصره خانه‌نشین کردند تا شیعیان کمتری با ایشان ارتباط داشته باشند.

وی عنوان کرد: امام سجاد(ع) تربیت یافته مکتب وحی بود ولذا این محدودیت و حصر را به فرصت تبدیل کرده و با دعا و نیایش و تدوین آن در صحیفه سجادیه به عنوان نقشه راه با طاغوت و دشمنان مبارزه می‌کند. در واقع انتخاب راهبرد دعا و نیایش همراه با تربیت شاگردانی شد که مردم را متوجه دین و حقایق عاشورا کنند. صحیفه سجادیه مشتمل بر اصول اعتقادی، احکام، فروع دین، معارف توحید و بسیاری از دیگر مفاهیم است  که حضرت در آن به بسیاری از پرسش‌های بشر پاسخ داده است.

حجت الاسلام و المسلمین طیب حسینی افزود: حرکت امام سجاد(ع) در عرصه مسایل سیاسی نشان داد که هیچ انقلابی بدون پشتوانه ایمان و اعتقاد به نتیجه متعالی نمی‌رسد و در واقع امام چهارم جهاد فرهنگی را برای تحقق آرمان‌های الهی پیامبر اکرم(ص) و احیای ارزش‌های اخلاقی آغاز کرد. این اثر معنوی بعد از گذشت قرن ها در اختیار ما قرار گرفته است تا راه درست و غلط را به خوبی تشخیص دهیم، امام سجاد(ع) زیباترین روش یعنی ارتباط صادقانه با خالق را به منصه ظهور رساند و به مردم آموخت که چگونه بیندیشند و زندگی کنند.

وی گفت: امام سجاد(ع) در واقع ایمان و ارتباط با خدا را در دل مردم محبوب کرده و آن را زینت داد تا مردم به رشد کافی برسند که طبعا با این رشد مردم رسم و آیین و حکومت جاهلی را کنار بگذارند و زندگی پاک و جدیدی را بر اساس مترقی ترین قانونی که امکان تدوین دارد یعنی اسلام پی ریزی کنند.

حجت الاسلام و المسلمین  طیب حسینی با اشاره به دعای اول صحیفه سجادیه گفت: آن حضرت در این دعا می فرماید:« ابْتَدَعَ بِقُدْرَتِهِ الْخَلْقَ ابْتِدَاعاً، وَ اخْتَرَعَهُمْ عَلَی مَشِیتِهِ اخْتِرَاعاً» (به دست قدرتش آفریدگان را ایجاد کرد و آنان را بر اساس اراده خود صورت بخشید). امام سجاد(ع) با این بیان می خواهد مردم موحد باشند و خدای بزرگ را به یگانگی بشناسند. در بخش های مختلف ادعیه صحیفه به این مساله توجه شده است.

وی ادامه داد: حقیقت دیگری که امام سجاد(ع) به عنوان راهبرد دوم بعد از معرفی خداوند و تلاش برای موحد کردن مردم مطرح می کند، موضوع جانشینی رسول خدا یعنی امامت است. پس از ارتحال حضرت رسول(س) موضوع جانشینی با چالش جدی مواجه شد و منافقان و بدخواهان، اسلام ناب را از مسیر منحرف کرده و این چالش نهایتا با واقعه سال 61 هجری یعنی واقعه کربلا و شهادت امام حسین(ع) به اوج خود رسید و می رفت که در نسل سوم اسلام را به فراموشی بسپارند،  از این رو امام سجاد(ع) وظیفه خود دانست که موضوع جانشنی رسول خدا را احیا کرده و دسیسه غصب کنندگان خلافت به ویژه بنی امیه و را نقش بر آب کند. 

این اصحیفه پژوه تصریح کرد: بنابراین باید مفهوم امامت برای مردم معنا و در ذهن ها بازسازی می شد، یعنی امام کیست و امامت چیست و چه شرایطی دارد. چه ویژگی هایی برای امام وجود دارد و اگر آنها خصایل نباشد کسی نمی تواند امام باشد. این مسایل مهمی که در ادعیه صحیفه سجادیه در قالب های مختلف مطرح شد.

حجت الاسلام و المسلمین طیب حسینی گفت: مساله دیگر این بود که امام سجاد(ع) تلاش کرد تا میان ادعیه صحیفه سجادیه جامعه اسلامی را از حیث اعتقادی تقویت کند. در این ادعیه شاهد تسهیل ارتباط با بالادست هستیم، یعنی سخن گفتن راحت و بی پیرایه با خداوند؛ این یک درس است یعنی ما باید در جامعه اسلامی با بالادست خود بدون هیچ سختی صحبت کنیم و او در دسترس ما باشد. خدای تبارک و تعالی چنین است که هر زمان می توان با او سخن گفت و هیچ آدابی لازم نیست