حجت الاسلام «امیرعلی حسنلو»، استاد حوزه و مدیر گروه تاریخ و سیره مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه های علمیه در گفت و گو با خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان با اشاره به کارکردهای وقف در حوزه اجتماعی و کارآمدی آن در در کاهش معضلات اقتصادی اظهار کرد:وقف در تمدن اسلامی از آغاز و صدراسلام کارکردهای بی شماری داشته است که اگر بازگو و تبیین شود آثار و خیرات برجای مانده از وقف واقعا بی شمار است و در کاهش معضلات نیز به مراتب مهم و اثر گسترده و چشمگیر داشته است.
وی بیان کرد: از جمله آثار بنیادین وقف زدودن جهل و بی سوادی است ؛ چون موقوفات آموزشی و فرهنگی و ساختن مدارس از جمله مصادیق وقف و مقصد واقفین بوده است که مراکز تعلیمی را ساخته و وقف نموده اند، برای آموزش مردم ، از این آموزشگاهها دانشمندان بزرگ تربیت شده و در جوامع اسلامی خدمات گسترده داشته اند که آثار آنها همچنان تا قیامت استمرار خواهد داشت و از این مراکز موقوفه دانشمندان بزرگ تربیت شده و در زمینه اختراعات و ابتکارات و نوشتن کتاب در زمینه علمی و اجتماعی و بهداشت و پزشکی و تمدنی داشته اند که آثار اجتماعی آن بی شمار است.
حجت الاسلم حسنلو افزود: اگر آثار وقف را از جامعه بگیریم و این مراکز علمی که اکثر آنها موقوفات بوده اند را سلب کنیم ؛ جهالت و بد بختی در جوامع سیطره خواهد داشت ؛ اگر این موقافات نبودند، نه ابن سینایی بود نه فارابی و نه ابوریحان و نه محمد ذکریای رازی کاشف الکل و پزشک بزرگ ایرانی و نه کلینی و شیخ صدوق و نه خواجه نصیرالدین طوسی و علامه حلی ها را در گذشته ها داشتیم.
وی تصریح کرد: بیشتر این بزرگان در مراکز و مدارس موقوفه و حاصل از وقف و در آمد وقف تربیت شده و مورد حمایت بوده اند و درس خوانده و خدمات علمی و اجتماعی به جوامع بشری ارائه نموده اند ؛ اگر خدمات آنها در نظر گرفته شود ،گوشه ای از عظمت ونقش وقف در رفع معضلات اجتماعی روشن خواهد شد.
حجت الاسلام حسنلو با اشاره به اینکه اگر درباره دانشمندان معاصرمان و هر یک از نقش آفرینان تاریخ اجتماعی و سیاسی و فرهنگی تامل شود ، اکثر آنها در مراکز موقوفه و درسایه حمایت های موقوفات تربیت شده اند، گفت: مراکز زیارتی که دارای موقوفات گسترده اند نیز چنان نقش بزرگی داشته اند از جمله موقوفات حرم مطهر امام رضا علیه السلام، بنابراین بایسته و شایسته است، این مطالب بیشتر تبیین و مردم به جایگاه وقف در رفع و کاستن از معضلات آشنا شوند .
استاد حوزه و مدیر گروه تاریخ وسیره مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه های علمیه با تاکید براینکه یکی از ظرفیتهای مهم و برخاسته از فرهنگ اسلامی ایرانی در جامعه ما اعمال خیرخواهانه حمایتی مانند وقف است، تصریح کرد: در آیات قرآن و روایات درباره وقف رهنمونهای زیادی وجود دارد ؛ در سیره اهل بیت و بزرگان دین از جمله امیر مومنان علیه السلام موقوفات زیادی بوده است، از جمله اینکه حضرت زهرا (س) و دیگر ائمه علیهم السلام موقوفاتی داشته اند ؛ از جمله وقف برای برگزاری مجالس عزاداری برای امام حسین(ع) و آگاهی دادن به مردم در این باره مطالب خوبی در منابع اسلامی وجود دارد ؛ از وقف در منابع اسلامی به صدقه جاریه یاد شده است که تا قیامت آثار آن ادامه خواهد داشت. پس از مرگ فرزند آدم عمل او تمام می شود مگر چند مورد که وقف و فایده های علمی یا رفتار فرزندان صالح که فواید آنها به او مستوقف و حبس ابدی ملک و یا درآمدی از اعیان برای مصرف در امور خاص و در اصطلاح فقهی عبارت است از عقدی شرعی به معنای حبس کردن مال و جاری کردن منفعت یا ثمره آن برای استفاده عموم مردم یا مورد خاص اعم از مصرف عایدات آن در راه نشر دین یا برای یکی از اولیای دین اعم از پیامبر(ص) و ائمه(ع) یا در امور عام المنفعه اعم از بهداشت و درمان و آموزش.
حجت الاسلام حسنلو در مورد راهکاههای لازم برای فرهنگسازی و تشویق مردم به فرهنگ وقف گفت: تبیین توسط رسانه ها که گستره وسیعی دارند،تبیین جایگاه و آثار و فواید آن توسط مبلغین و شخصیتهای موثر فرهنگی، ساختن کارهای هنری و سرمایه گذاری درست در راستای تبیین جایگاه وقف در زدودن جهالت و معضلات اجتماعی،ساختن فیلم و سریال،برگذاری همایش و فرخوان مقاله و برگزاری نشست از جمله این راهکارهها است.
نظر شما