خشونت خانگی پیامد فقر مهارتی زوجین

خبرگزاری شبستان-اصفهان:صدای جیغ و فریاد برخی از خانواده ها که به فراتر از دیوار و حریم اصلی خانه می رود و چند روزی در سکوت آن خانه می گذرد.

اگر به همین جیغ و فریاد تمام بشود باز جای امیدواری وجود دارد اما برخی مواقع ضرب و شتم و کتک کاری زن و شوهر جلوه دیگری از این تنش و اختلافات خانوادگی است که روح آدمی را متاثر و جان را به ستوه می آورد.

زن و یا شوهر پس از این اختلافات گاهی راهی دادگاه ها و محکمه برای ادای حق و دفاع از حقوق خود می شوند و گاهی هم مددکاران اجتماعی را به منزل می آورند.

دعوا و اختلافاتی که گاهی نتایج جبران ناپذیری به لحاظ صدمات جسمی و روحی به باور می آورد و اگر کودکی نظاره گر آن باشد بر روحش تاثیر خواهد گذاشت.

زندگی انسان ها باید لذت بخش باشد چرا که گذر عمر به سرعت ابر و باد و این چند روز عمر چه زود می گذرد و تنها خوشی هایی که به جای می ماند.

آمار ها و بررسی های نهادهای حوزه اجتماعی در حوزه خشونت های خانگی نگران کننده است چرا که جامعه اسلامی و مبتنی بر اخلاق و فرهنگ اختلاف و خشونت را نمی پستند و چنان این گونه رفتارها را نکوهش می کند که سرانجام بدی برای طرفین قرار دارد.

خانه ای که قرار است محل آرامش باشد‏، امروز به محلی برای ناسازگاری و نابسمانی های روحی و روانی تبدیل شده و گرچه زن و مرد در یک سقف هستند اما ظاهرا بیشتر فضای خوابگاهی شده و به تفسیر طلاق عاطفی بر این زندگی استوار شده است.

جامعه بشری امروز ما نمی تواند تصور کند که به دلیل زندگی صنعتی نیازی به محبت و عشق ورزی ندارد و همه چیز رفاه و پول و رنگارنگی نیست بلکه شادی و آرامش اصلی غیرقابل انکار که با ثروت و دارایی بدست نمی آید.

بررسی های نشان داده فقدان آگاهی و مهارت در روابط بین فردی خشونت ها را افزایش داده و اگر اندکی مهارت چاشنی زندگی زوجین شود بسیاری از این چالش ها کاهش خواهد یافت.

فرقی ندارد که خشونت گفتاری و روانی است یا جسمی، مهم تضعیف و تخریب آرامش زندگی و محل زیستن و تربیت است که به مخاطره می افتد و اگر مردی به دلیل دلتنگی به خانه نمی آید پس عشق در زندگی کم رنگ شده و زوجین محبت اولیه را تقویت نکرده اند.

*آمار نگران کننده خشونت های خانگی در ایران

کشور ایران با تمدن و زیرساخت های اساسی دینی و فرهنگی، باید الگو و اسوه ای از مبانی رفتاری فردی، اجتماعی و خانوادگی باشد اما متاسفانه آمار آسیب های اجتماعی که پیامد فراموشی همین اصول است، نگرانی را ایجاد کرده که گاهی در عرصه بین الملل نیز چنین وضعی را ندارد.

وقتی رئیس اورژانس اجتماعی کشور، خشونت های خانگی را در رتبه اول ماموریت های سازمان خود اعلام می کند و می گوید 38 درصد از ماموریت های آنان در رسیدگی به همین مسائل است، قطعا باید نگران و متاسف شد.

این موضوع که با شیوع ویروس کرونا گسترده شده روند روبه رشدی هم داشته و کودک آزاری، همسر آزاری و سالمند آزاری در جامعه امروز ما فراگیر تر از قبل شده است.

مسئولان امر نسبت به این امر باید دقت کنند و موضوع آموزش به ویژه مهارت‌آموزی اجتماعی را تقویت کنند و البته این کار را به دوران عقد و بعد از ازدواج واگذار نکرده بلکه از سنین نوجوانی و جوانی بر آن تمرکز کنند.

*ناسازگاری زوجین از منظر دین

مبانی دینی بهترین مسیر زندگی را در ابعاد و جنبه های مختلف برای انسان ها ترسیم کرده اند و هر آنچه را ما به صورت جدی متوجه شده و آن را اجرایی کرده ایم، آثار مثبت و سازنده آن سرمنشا بسیاری از خوبی ها شده است.

دعا و مناجاتی که مایه آرامش روح بوده از جمله توصیه های دین است که امروزه در کشورها اسلامی مثل ایران و حتی غیر اسلامی نیز تاثیراتش به اثبات رسیده و همگان به آن آگاهند.

حجت الاسلام «ناصر رفیعی» در سخنرانی اخلاقی با اشاره به ضرورت سازگاری زن و مرد اشاره کرد و گفت: اختلاف و دعوا در محیط خانه که منجر به خشونت روانی و جسمی بشود از هر یک از زن و و مرد مورد نکوهش دین و پیامبر اسلام است.

استاد اخلاق حوزه های علمیه و دانشگاه های کشور افزود: فحش و ناسزاگویی از منظر دین حرام و ممنوع است و کسی حق ندارد نسبت به مشرکین هم این کار را انجام بدهد چه برسد به مومن و همسر خود انسان.

وی با بیان اینکه برخی از این رفتار در بین افراد متدین وجود دارد، تصریح کرد: خوش اخلاقی مایه سعادت انسان می شود ولی بد اخلاقی و ناسازگاری اعمال نیکو انسان را هم خراب می کند.

*فقدان مهارت های زندگی و پیامدهای شوم آن

مسیر زندگی مانند رانندگی خودرو، کار با یک دستگاه و یا انجام یک ماموریت کاری نیازمند آموزش و کسب مهارت است اما چندان توجهی به این حوزه نشده و به همین دلیل دچار آسیب های زیادی مثل طلاق، خشونت، نزاع و دعوا و درگیری ها هستیم.

رانندگی بدون آموزش و توانایی باعث از دست رفتن جان خود و دیگر سرنشینان می شود و کمتر کسی چنین جراتی را انجام می دهد اما بر عکس آن مسیر زندگی و فراز و فرودهای زیاد آن در بسیاری از خانواده ها بدون مهارت و دانش انجام می شود و سرنوشت دختر و پسر جوان ابتدا از بین رفته و بعد از آن فرزندانی با مشکلات و روح و روانی آزرده وارد جمع زندگی می شوند.

وقتی سازمان بهزیستی ایران عدم مسئولیت پذیری و بی توجهی زوجین به همدیگر را مهمترین عوامل طلاق کشورمان معرفی می کند، آنگاه زنگ خطر چالش و راهکارهایی که فراموش شده به صدا در می آید.

دختر و پسر جوانی که آموزش های زندگی مشترک را فراگرفته اند با وجود مشکلات معیشتی اما تلاش می کنند که محیط خانه را با ابراز محبت و کاهش مشکلات گرم کرده ودوران سخت را به امید رسیدن به خوشی و رفع نابسمانی های اقتصادی سپری می کنند.

استاد روانشناس پیرامون این موضوع مهم گفت: مهارت های زندگی مشترک و ارتباط با همدیگر را دختر و پسر باید بیاموزند و فراموشی این دسته از نیازها در کشور آسیب های زیادی را به همراه دارد.

«علیرضا معماریان» از این وضع بی توجهی انتقاد کرد و گفت: نظام آموزشی، رسانه ها، نهادهای فرهنگی و خانواده ها در مهارت آموزی و توانمندسازی برای زندگی مشترک باید تلاش و همت کنند.

وی از مسئولان امر خواست با توجه به این وضع یک برنامه جامع تدوین و فعالان و نظریه پردازان حوزه اجتماعی را در رفع چالش اجتماعی ناسازگاری های خانگی دعوت و امکانات خود را در مسیر بهبود اوضاع اجتماعی بکار بگیرند.