کاهش ۵۰ تا ۷۰ درصدی تولید زیتون گیلان/ تغییرات اقلیمی مهم‌ترین عامل

خبرگزاری شبستان - رشت، مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی بهمن ماه سال گذشته در گفت‌وگویی اعلام کرده بود که با برداشت 18 هزار و 100 تن زیتون، محصول سال 99 نسبت به سال 98 حدود 30 درصد کاهش پیدا کرده است و شواهد نشان می‌دهد این روند کاهشی تولید زیتون همچنان در گیلان ادامه دارد.

در سال‌های اخیر به دلیل گرم شدن زمین، تغییرات اقلیمی و شرایط آب و هوایی که در کل دنیا وجود داشت نیاز سرمایی درخت زیتون برآورده نشد، این نیاز سرمایی بین 200 تا 500 ساعت سرما در طول سال است که به طور مثال باید 20 تا 25 روز پشت سر هم دمای هوا بین هفت تا 10 درجه سانتیگراد باشد. میزان محصول زیتونی که در سال 99 حدود 30 درصد کاهش پیدا کرده بود امسال هم با تداوم شرایط نامطلوب آب و هوایی برای گل آوری درخت زیتون، پیش‌بینی می‌شود بین 50 تا 70 درصد کاهش پیدا کند. از سویی در سال 1400 هم کاهش عملکرد محصول زیتون را به همان دلایل سال 99 یعنی عدم وجود سرمای لازم و عدم یکنواخت بودن طول روزهای سرمایی شاهد بودیم.

کارشناسان میزان آسیب‌دیدگی درختان بومی زیتون را در برابر تغییرات آب و هوایی نسبت به نمونه‌ درختان خارجی آن را بسیار زیاد می‌بینند به طوری که اگر نمونه‌های بومی درختان زیتون بین 900 تا هزار و 200 ساعت نیاز سرمایی داشته باشند نیاز نوع خارجی آن تنها حدود 400 ساعت برآورد می‌شود. هر چند که برای توسعه زیتون در تمام مناطق زیتون خیز، شورای بین‌المللی زیتون دنیا توصیه می‌کند که ما نسبت به توسعه ارقام محلی و بومی اقدام کنیم زیرا این ارقام سال‌های سال در همان منطقه وجود داشته‌اند و از همه نظر با آن شرایط عجین شده هستند.

* 9 هزار هکتار اراضی زیتون‌کاری در شهرستان رودبار وجود دارد

«مسعود الماسی» در همین زمینه با بیان اینکه توسعه زیتون در استان گیلان و دیگر نقاط کشور از سال 1373 آغاز شد عنوان کرد: در ابتدای این برنامه که توسعه زیتون در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت حدود 2 هزار و 200 هکتار اراضی زیتون کاری در شهرستان رودبار داشتیم که میزان آن به مرور تا پایان سال گذشته به بیش از 9 هزار هکتار رسید.

رییس سازمان جهاد کشاورزی گیلان با تاکید بر اینکه با برنامه‌هایی که در طرح توسعه زیتون کشور پیش‌بینی شده بود زمینه برای توسعه باغات مدرن فراهم شد تصریح کرد: امروزه بیش از 57 درصد باغات زیتون کاری ما در گیلان مدرن و مابقی آن به صورت باغ‌های سنتی است.

*استمرار کاهش تولید محصول زیتون در استان گیلان

وی موضوع کاهش تولید محصول زیتونی را که امسال اتفاق افتاده است را مورد اشاره قرار داد و ابراز داشت: پیش‌بینی می‌شود مقدار محصول تولیدی زیتون استان گیلان کاهش پیدا کند از طرفی طبیعتا باید در نظر داشته باشیم که در تمام 26 استان زیتون خیز کشور این کاهش محصول پیش‌بینی و گزارش شده است.

الماسی عامل اصلی کاهش محصول زیتون را بحث‌های فیزیولوژیکی خود گیان زیتون اعلام کرد و افزود: نیاز سرمایی درختان زیتون را در منابع علمی داریم که بایستی اتفاق بیفتد و با توجه به اینکه زمستان نسبتا گرمی را در سال گذشته طی کردیم و نیاز سرمایی کامل نشد درختان زیتون نیز بر اساس واکنش فیزیکی طبیعی خود نسبت به این مسئله واکنش نشان داده و بار کمتری آوردند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر عامل تغییر اقلیم آثار خود را در تولید زیتون نشان داده است اضافه کرد: حتی در بهار سال جاری هم زمینه‌هایی برای این اتفاق فراهم بود که بروز گرمای بیش از اندازه هوا در مقطعی از زمان، یعنی دقیقا موعد گل‌دهی درختان زیتون باعث کاهش تولید محصول شد.

* پیش‌بینی برداشت 12 هزار تن محصول زیتون از باغات استان گیلان

وی امسال پیش‌بینی می‌شود حدود 12 هزار تن محصول زیتون از باغات استان گیلان برداشت شود هر چند که این مقدار نسبت به میزان تولید محصول سال‌های گذشته کاهش محسوسی را نشان می‌دهد اما خوشبختانه تجارت زیتون در شهرستان رودبار به گونه‌ای رقم خورده که بخش عمده‌ای ا‌ز تولیدات کشور در این بازار پررونق عرضه و فرآوری می‌شود.
 

الماسی در مورد اینکه برای پشتیبانی از کشاورزان و باغداران برای تامین نهاده و سموم مورد نیاز چه اقداماتی انجام شده است ابراز داشت: بیمه یکی از راه‌های گریز از آسیب و خطراتی است که همواره کشاورزی را تهدید می‌کند و نقطه اتکایی برای جبران آسیب‌های وارده به شمار می‌رود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان ارزان کردن بیمه محصولات کشاورزی و باغی از طریق پرداخت یارانه را اقدامی که دولت برای حمایت از کشاورزان انجام داده است ذکر کرد و افزود: در حال حاضر یکی از ارزان‌ترین نرخ‌های بیمه محصولات کشاورزی و باغی متعلق به باغات زیتون است.

الماسی استفاده متوازان از نهاده‌ها، سموم و کودها را در میزان تولید محصول زیتون تاثیر گذار اعلام کرد و گفت: امیدواریم این موضوع مهم توسط کشاورزان، باغداران و به ویژه زیتون کاران استان گیلان مورد توجه قرار گیرد از سویی اقداماتی مانند نوع تغذیه، استفاده از کودهای پایه و هرس درختان زیتون نیز تأثیر به سزایی در میزان میوه‌دهی آن دارد.

*نگرانی مردم شهرستان رودبار از تبعات منفی کاهش تولید محصول زیتون

«مهرداد گودرزوند چگینی» هم در این راستا در پاسخ به این پرسش که آیا مجلس برنامه‌ای برای حمایت از باغداران زیتون کار دارد یا خیر اظهار داشت: بحث کاهش محصول زیتون مدتی است که در شهرستان رودبار اتفاق می‌افتد که آثار و تبعات آن در اقتصاد منطقه دیده می‌شود و مردم هم به شدت نگران این قضیه هستند.

نماینده مردم شهرستان رودبار در مجلس وضعیت تغییرات آب و هوا را طبق اعلام متخصصان امر یکی از عمده دلایل کاهش محصول زیتون ذکر کرد و یادآور شد: بخشی از دلایل کاهش محصول که به ما برمی‌گردد و در مجلس هم روی آن بحث و بررسی شد اصلاح باغات سنتی زیتون، توسعه باغات مدرن، استفاده از سموم، مبارزه با مگس زیتون و دیگر آفات است.

گودرزوند چگینی با بیان اینکه برای موارد اشاره شده بودجه‌ای هم توسط مجلس اختصاص داده شده است تلاش مردم و دولت در کنار هم را برای رفع مشکلات تولید زیتون تعیین کننده دانست و گفت: اگر به تاریخ باغداری زیتون نگاه کنیم قبل از پیروزی‌ انقلاب اسلامی هم همینطور بود یعنی هم از طرف وزارت کشاورزی و هم مردم این همکاری دوجانبه به خوبی وجود داشت.

*رایزنی با وزیر کشور برای حل مشکلات زیتون‌کاران رودبار

وی از هزینه‌های بالای کشت و عمل‌آوری زیتون سخن گفت و اذعان کرد: مردم توقع دارند که دولت بیشتر به موضوع رفع مشکلات زیتون‌کاران بپردازد از طرفی در جلسه‌ای که با حضور مجمع نمایندگان و مدیران جهاد کشاورزی گیلان با وزیر کشور داشتیم یکی از خواسته‌های مهم ما توجه به زیتون شهرستان رودبار و تلاش برای رفع مشکلات بود.

نماینده مردم شهرستان رودبار در مجلس پیگیری‌هایی که در بحث کمک به زیتون‌کاران در بخش تامین سموم، اصلاحات باغات و مبارزه با آفت مگس زیتون انجام داده است را مورد اشاره قرار داد و افزود: از تمام باغداران و زیتون‌کاران تقاضا دارم بیمه را در دستور کار خود قرار دهند زیرا این عامل تضمین کننده فعالیت‌های کشاورزی است.

گودرزوند چگینی زیتون را محصولی مهم در دنیا ذکر کرد و با بیان اینکه سرانه مصرف این محصول در کشورهای اروپایی عددی بین 20 تا 30 کیلوگرم در سال است اذعان کرد: میزان مصرف زیتون در ایران بسیار پائین و حتی در برخی‌ منابع حدود 150 گرم اعلام می‌شود و این نشان می‌دهد ما هنوز نتوانسته‌ایم اهمیت مصرف این محصول را در کشور تبیین و به خوبی ترویج کنیم.

وی با تاکید بر اینکه شهرستان رودبار از دیرباز تاکنون به تولید محصول زیتون باکیفیت در سطح کل کشور مشهور است اظهار داشت: وضعیت به گونه‌ای استدکه حتی بسیاری از استان‌های کشور محصول زیتون خود را در رودبار به فروش رسانده و یا به روغن زیتون تبدیل می‌کنند زیرا کیفیت محصول زیتون رودبار مانند یک برند شاخص عمل می‌کند.

* 43 درصد از باغات زیتون شهرستان رودبار سنتی هستند

نماینده مردم شهرستان رودبار در مجلس از وجود تعداد زیادی کارخانه فرآوری محصول زیتون و تبدیل روغن زیتون در این شهرستان و علاقمندی سرمایه‌گذاران برای ورود به این حوزه سخن گفت و اذعان کرد: این کارخانجات صنایع تبدیلی می‌توانند به بازار زیتون کمک کرده و در جهت افزایش ارزش افزوده محصول مؤثر واقع شوند.

گودرزوند چگینی با بیان اینکه 43 درصد از باغات زیتون شهرستان رودبار سنتی هستند هزینه بالای تولید محصول و سخت بودن برداشت در چنین باغاتی را مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: چندین شرکت در شهرستان رودبار مشغول صادرات زیتون و روغن زیتون هستند و معتقدم این آمادگی در شهرستان رودبار برای استقرار صنایع فرآوری پیشرفته زیتون وجود دارد.

به گزارش شبستان، امیدواریم در سال جدید زراعی برداشت زیتون، همزمان با ارتقاء جایگاه استان گیلان به رتبه‌های اول و دوم کشوری از حیث تولید، فرآوری محصول و توسعه صنایع تبدیلی شاهد برگشت روزهای خوب به زندگی 22 هزار کشاورز و باغدار گیلانی باشیم.