کتاب «جامعیت قرآن» منتشر شد

به گزارش خبرگزاری شبستان، کتاب «جامعیت قرآن (1)؛ مبانی، مفاهیم، دیدگاه‌ها و ملاک‌ها در پاسخ‌گویی به نیازهای فردی، اخلاقی و اجتماعی» اثر سید عبدالله اصفهانی از سوی سازمان سمت و با همکاری علوم و معارف قرآن کریم در 229 صفحه با شمارگان 500 نسخه و قیمت 37 هزار تومان منتشر شد.
 
نویسنده در مقدمه آورده است: «سه وی‍ژگی خاتمیت پیامبر (ص)، آخرین كتاب آسمانی بودن قرآن و معجزه جاودانه بودن قرآن، موجب برخورداری این كتاب آسمانی از ویژگی «جامعیت و گستردگی آموزه‌ها» شده است.

در جایی دیگر با استاد به قرآن كریم ویژگی جامعیت را برمی‌شمارد. چنان‌که در آیه 89 نحل می‌خوانیم: « وَیَوْمَ نَبْعَثُ فِی كُلِّ أُمَّةٍ شَهِیدًا عَلَیْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ۖ وَجِئْنَا بِكَ شَهِیدًا عَلَىٰ هَٰؤُلَاءِ ۚ وَنَزَّلْنَا عَلَیْكَ الْكِتَابَ تِبْیَانًا لِكُلِّ شَیْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَىٰ لِلْمُسْلِمِینَ : و این كتاب را كه روشنگر هر چیزی است و برای مسلمانان رهنمود و رحمت و بشارتگری است، بر تو نازل كردیم»؛ همچنین روایات اسلامی به عنوان منبعی كه شارح و مبیّن قرآن است، مزین به همین توصیف است. ازجمله پیامبر (ص) فرمودند: «اُوتِیتُ‌ جَوَامِعَ‌ الْكَلِم: به من جوامع دانش (=گنجینه‌های معرفت) داده شد».

در جایی دیگر یادآوری می‌کند: «هرچند كاربرد واژه جامعیت برای قرآن كریم از واژگان نوپدید در حوزه علوم قرآن است، لیكن مفهوم گستردگی آموزه‌های قرآنی از صدر اسلام و از سوی برخی صحابه مانند ابن مسعود تا عصر حاضر، طول و عرض گسترده‌ای را در سخن، دلایل و قائلان به خود اختصاص داده و آیات و روایات متعددی در این زمینه وارد شده و به مناسبت‌های مختلف در علوم اسلامی و ذیل مباحث مرتبط، مانند اعجاز محتوایی و اعجاز بیانی و بالندگی قرآن و نیز مبانی و قواعد تفسیر مطرح شده است.»
 
در پشت جلد این اثر نیز تاکید شده: «تمسّك و استناد دائمی به قرآن در طول نسل‌ها و عصرها و حضورش در متن زندگی فردی و اجتماعی جوامع انسانی، مشروط به دو شرط اثبات اعتبار و حجّیت قرآن برای همه زمان‌ها و مكان‌ها و تبیین روش‌ها و چگونگی پاسخگویی قرآن و دین به نیازهای متنوع، متغیّر، سیّال و پایان‌ناپذیر آدمی است، لذا بحث از جامعیت قرآن، مبانی، مفاهیم، دیدگاه‌ها و ملاك‌های آن ضرورتی تام دارد.»
 
نویسنده متذکر شده است: «از سویی توسعه و تكامل خارق‌العاده تفكر، فرهنگ، علوم، فناوری و تمدن بشری، تطوّرات زمان، تحولات در حوزه ارتباطات و روند انتقال اطلاعات در جهان معاصر، تحول موضوعات در قالب تغییر در مصالح و مفاسد پاره‌ای از موضوعات و پیدایش موضوعات جدید در حیات بشری و مانند این‌ها پرسش‌های نوینی را پیش روی اندیشمندان حوزه دین و قرآن‌پژوهان قرار داده است، به طوری كه خلأ معرفتی و غفلت از پاسخگویی عمیق و پویا به نیازهای تازه بشری در این عرصه، بی‌تردید سیر كاروان علوم دینی را متوقف یا با تأخیر فرساینده روبه‌رو می‌سازد، و چنان‌که بر فرهیختگان دین‌پژوه پوشیده نیست، كنكاش در مسئله جامعیت قرآن و دین و ابعاد نظری آن از مباحث بنیادین در پاسخ به همین نیاز است.
 
فقدان درسنامه جامعیت قرآن، فراز و فرود کمّی و کیفی مطالب در منابع علمی و پژوهشی موجود در باب جامعیت قرآن و فقدان برخی سرفصل‌ها در برخی منابع موجود، همگی تألیف درسنامه جامعیت قرآن با رویکرد مبانی، مفاهیم، دیدگاه‌ها و ملاک‌ها را ضروری می‌نمود. تألیف حاضر به شکل نظام‌مند و در چهارچوب فصل‌ها تدوین شده است. به طوری که ضمن رعایت ترتیب منطقی مطالب فصول، هر فصل با هدف‌های آموزشی درس در آغاز فصل و گزیده مطالب و زمینه‌های مطالعاتی و پژوهشی در پایان هر فصل همراه شده است.»
 
کتاب حاضر در پانزده درس طراحی شده است: نویسنده در درس نخست به موارد؛ تشریح موضوع، اساسی‌ترین پرسش‌ها در باب جامعیت قرآن، اهمیت مسئله جاودانگی و جامعیت قرآن، پیشینه تاریخی مسئله جامعیت قرآن و تبیین نسبت قلمرو قرآن با قلمرو دین اسلام پرداخته است. درس‌های دوم و سوم را به بیان پیش‌فرض‌های جامعیت قرآن اختصاص داده است. همچنبن درس چهارم به تبیین ارتباط جامعیت قرآن با سایر علوم اسلامی اختصاص یافته است. در درس‌های پنجم، ششم، هفتم و هشتم دلایل قرآنی، روایی و عقلی جامعیت قرآن بیان شده است.
 
در درس نهم کتاب روش‌شناسی كشف قلمرو موضوعی قرآن بررسی شده است. در درس‌های دهم، یازدهم و دوازدهم دیدگاه‌ها در باب جامعیت قرآن تبیین و نقد و بررسی شده است. درس‌های سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم ملاك‌های جامعیت قرآن و دین را تشریح می‌کنند.
 
کتاب حاضر برای دانشجویان رشته‌های علوم قرآنی و تفسیر در مقطع تحصیلات تکمیلی تهیه و تدوین شده است.