به گزارش خبرگزاری شبستان در کردستان، رحمت صادقی رئیس دانشگاه کردستان در جشنواره تجلیل از پژوهشگران و فناوران برتر استان کردستان که در تالار مولوی دانشگاه کردستان برگزار شد، ضمن تبریک هفته پژوهش، اظهار کرد: همه کشورها و بویژه کشورهای پیشرفته راه رسیدن به توسعه پایدار سازگار با محیط زیست خود را از مسیر علم، فناوری و نوآوری طراحی و دنبال می کنند.
وی افزود: بدون داشتن برنامه‌ریزی و سیاستگذاری مناسب و منسجم در حوزه علم، پژوهش، فناوری و نوآوری هیچ کشوری نمی‌تواند به توسعه پایدار دست یابد.
رئیس دانشگاه کردستان عنوان کرد: کشورها به منظور اطلاع از عملیاتی شدن سیاست‌ها و برنامه‌های خود و میزان پیشرفت، بطور پیوسته خود را در این حوزه ها پایش و ارزیابی می‌کنند و معمولا نهاد متولی واحدی را هم برای این کار تعیین می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه در کشور ما هم به این حوزه اهمیت زیادی داده شده تصریح کرد: در کشور ما متاسفانه نهادهای متعددی در برنامه‌ریزی پژوهشی، فناوری و نوآوری دخیل هستند که این تعدد مشکلاتی را در پی داشته است.
تعدد برنامه‌ریزی، تعدد ارزیابی و پایش از جمله مشکلات موجود است
صادقی تعدد برنامه ریزی، تعدد ارزیابی و پایش را از جمله مشکلات موجود اعلام کرد و گفت: اگر چه اسناد بالادستی موجود کشور از جمله سند چشم انداز ایران 1404، نقشه جامع علمی کشور و برنامه های توسعه کشور، سیاست‌های کلان حوزه علم، فناوری و نوآوری را ترسیم کرده‌اند، اما تعدد نهادهای متولی اجرایی به همراه تعدد نهادهای نظارتی و پایشی باعث دوباره کاری و تاحدودی آشفتگی شده است.
وی بیان کرد: در کشور ما علاوه بر وزارتخانه‌های عتف و بهداشت و هچنین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری که کار اصلی آنها فعالیت‌های علمی و فناوری است، بخش‌های مختلف دیگر کشور هم در این حوزه ورود دارند، بطوریکه حدود ربع بودجه پژوهشی کشور در دانشگاه‌ها هزینه می‌شود، این در حالی است که بیش از 75 درصد پژوهشگران کشور در دانشگاه‌ها هستند و البته این موضوع یکی از چالش‌های مهم این حوزه است.
صادقی اظهار داشت: یکی دیگر از چالش‌های مهم کشور ما در حوزه علمی و فناوری، تعدد نظام‌های نظارتی و ارزیابی در این حوزه است و از جمله برنامه‌ها و نهادهای نظارتی که در سال‌های گذشته در این حوزه فعالیت داشته‌اند می‌توان به هیات نظارت و ارزیابی شورای عالی انقلاب فرهنگی، طرح تحول راهبردی علم و فناوری کشور در وزارت عتف، موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی وزارت عتف، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و در نهایت کمیته مشترک معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و وزارت علوم است که در سال 95 تحت عنوان «کمیته نظام پایش و ارزیابی علم، فناوری و نوآوری» تشکیل شد، اشاره کرد.
دو شاخص مهم در حوزه علمی و پژوهشی نیروی انسانی و منابع مالی است
رئیس دانشگاه کردستان دو شاخص مهم در حوزه علمی و پژوهشی را نیروی انسانی و منابع مالی دانست و افزود: ما در کشور از نظر سرمایه انسانی مشکلی نداریم و در این زمینه کشوری غنی و بسیار ثروتمند هستیم بطوریکه هر جا به جوانان و متخصصان کشور اعتماد کردیم و برنامه‌ریزی و سیاستگذاری درستی داشتیم موفق بودیم.
وی اضافه کرد: اما به لحاظ سرمایه گذاری در پژوهش علاوه بر اینکه کمتر از میزان مورد نیاز سرمایه‌گذاری کردیم، بلکه این مقدار بودجه اندک را هم در بخش‌های مختلف و دستگاه‌های مختلف توزیع کردیم که موجب اتلاف سرمایه و عدم دستیابی به نتیجه مطلوب شده است.
صادقی اعلام کرد: تا پایان برنامه پنجم توسعه باید 3 درصد تولید ناخالص ملی را به پژوهش اختصاص می‌دادیم و این عدد باید در پایان برنامه ششم به 4 درصد می رسید در حالیکه بر اساس آمارهای متعددی که در این زمینه ارائه شده حداکثر نیم درصد تحقق پیدا کرده است و این بسیار پایین تر از آن است که در کشورهای توسعه یافته اختصاص یافته است.
وی با اشاره به اینکه بیش از 2600 دانشگاه در کشور وجود دارد، خاطر نشان کرد: تعداد دانشگاههای ایران حتی بیش از روسیه، چین، کانادا، آلمان، استرالیا و .... است و مضاف بر این تنوع دانشگاههای کشور و جدا کردن آنها در قالب دانشگاههای علوم پزشکی، جامع، صنعتی، هنر و ... باعث دوباره کاری، اتلاف منابع و کاهش اثرگذاری شده است.
رئیس دانشگاه کردستان یادآور شد: اگر به عنوان مثال دانشگاه کردستان و سایر دانشگاههای موجود در شهر سنندج به صورت یک مجتمع فعالیت داشتند، با امکانات و منابع مالی کمتر می‌توانستیم نتیجه بهتری بگیریم و اثرگذاری بیشتری داشته باشیم. به عنوان مثال یکبار خوابگاه، سلف سرویس، ورزشگاه، کتابخانه و ... را می‌ساختیم و بنابراین بسیار در هزینه‌ها صرفه جویی می‌شد و بعلاوه با به اشتراک گذاشتن امکانات و بویژه همکاری متخصصین مختلف باعث ارتقای هر چه بیشتر فعالیت‌ها می‌شدیم.
وی افزود: اگر امکانات و نیروی انسانی تجمیع شود، علاوه بر جلوگیری از اتلاف هزینه و زمان و صرفه جویی در منابع، افزایش اثربخشی را هم در پی خواهد داشت.
نظر شما