به گزارش خبرگزاری شبستان، در آیین تکریم و معارفه دکتر غلامرضا خادمی رئیس سابق موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و حجت الاسلام و المسلمین دکتر احمد حسین شریفی رئیس جدید موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران که با حضور دکتر محمد علی زلفی گل، وزیر علوم تحقیقات و فناوری برگزار شد؛ دکتر محمد علی زلفی گل؛ وزیر علوم تحقیقات و فناوری با حضور در آیین تکریم و معارفه رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با اشاره به جایگاه والای خدمت به مردم و مسئولیت در نظام جمهوری اسلامی ایران گفت : شک ندارم کسانی که عمر خود را صرف خدمت به مردم میکنند خدا به عمرشان برکت میدهد خوشا به حال کسانی که وقتی به گذشته دور و دراز خود نگاه می کنند احساس رضایت قلبی دارند و نباید از این نکته غافل شد که مسئولیت ها همچون عمر به زودی به پایان خواهد رسید.
حکمت و فلسفه بالهای پرواز اندیشه ها هستند
وی افزود: یکی از گروه هایی که وقتی به گذشته خود نگاه میکنند و و احساس رضایت سرتاسر قلبشان را فرا می گیرد اندیشمندان فیلسوفانه ،حکیمان و اساتید هستند این ها ضمن آنکه الگوی نسل جوان به حساب می آیند وقتی به گذشته خود می نگرند رضایت قلبی تمام وجودشان را پر خواهد کرد چرا که عمرشان را صرف تربیت دانشجویانی کردند که هر کدام در بخشی از جامعه نقش ایفا کرده و این نقش پایدار و ادامه دار خواهد بود.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تصریح کرد: یکی از اقشاری که از عمرشان بهخوبی و بهینه استفاده میکند انسانهای عالم هستند بر همین اساس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در ترویج و تولید علم نقش بسزایی داشته و هرکدام از شما اساتید و اندیشمندان نقشی در پیشبرد اهداف انقلاب شکوهمند اسلامی ایران دارید ما به عنوان خدمتگزار مردم در وزارت علوم تحقیقات و فناوری از هر اقدامی برای رشد و بالندگی و گسترش فعالیت های موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران دریغ نخواهیم کرد.
وی افزود: بی شک کسب علم و دانایی مسیر پلکانی و تدریجی دارد در همین راستا یکی از موسسه های موفق برای ترویج حکمت و فلسفه موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان است که به رشد دانایی کمک بی شایانی کردند اما هم این موسسه در راستای ترویج علم باید به گسترش آن نیز کمک کند در واقع نباید تنها به تولید علم و سند کرد و باید بستر لازم را برای ادامه تحصیل و جذب عموم مردم مهیا شود در هر رشته ای که فلسفه و حکمت و چه رشته های دیگر باید با ترویج علم به عمومی سازی علم کمک کنیم ترویج علم و عمومی سازی آن از وظایف اندیشمندان است .
زلفی گل خاطرنشان کرد: یکی از انتظارات ما از از مسئولین موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان این است که ما را در فناوری نرم کمک کنند حکمت و فلسفه بالهای پرواز اندیشه ها به حساب می آیند و این پژوهش ها می تواند در رشد اندیشه جامعه نقش مهمی داشته باشد.اساتید فکر و اندیشه ایجاد میکنند و حاکمان این فکر را عملیاتی می کنند تا جامعه رشد و نمود کند.
مهم ترین وظیفه ما اسلامی کردن علوم انسانی است
بنابرگزارش شبستان، غلامعلی حداد عادل، رئیس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی با اشاره به نقش فلسفه در رشد علم و فناوری به عنوان یک رکن بیبدیل گفت: یکی از مهم ترین تفاوت های علم و فناوری با فلسفه نسبت علم به دنبال آثار موجودات می گردد و علاقهمند است این آثار را به استخدام خود درآورد اما فلسفه در جستجوی مبانی و مبادی علوم به چیستی و عمق علوم می نگرد. به عنوان مثال در علم فیزیک یک فیزیکدان به دنبال آثار ماده میرود اما همان فیزیکدان از خود نمی پرسد که ماده چیست و از کجا آمده است در واقع فیزیکدان گذشته چیستی ماده را کنار گذاشته و در مسیر آینده به دنبال آثار آن می گردد.
حداد عادل تصریح کرد: بر همین اساس نگاه فلسفی یک نگاه نفوذ کننده در مبادی و بنیانهای علوم است البته تمام سرفصل های فلسفی سر سفره وجود نشسته است و تا این نگاه نباشد بشریت نمی تواند استفاده عملی، علمی، فنی و فناورانه از علوم داشته باشد.غرب در عین پیشرفت فناورانه نگاه فلسفی نیز به موضوعات متعدد دارد و ما نیز باید در کشورمان باید از هر دو نگاه بهره مند شویم.
وی با اشاره به مهمترین اقدامات شورای تحول و ارتقای علوم انسانی اظهار کرد: یکی از مهمترین وظایف شورای تحول و ارتقای علوم انسانی اسلامی کردن علوم انسانی است اما اسلامی کردن علوم در هر رشته و منصبی متفاوت است و معنای واحد ندارد.
حداد عادل عنوان کرد: بر همین اساس در هر رشته علمی اسلامی کردن یک معنا دارد به عنوان مثال زمانی که برخی از کتب فلسفه غرب به زبان فارسی ترجمه می شود بسیاری از فرهنگ ها و اخلاقیات غیر اسلامی که در فرهنگ غرب مجاز به نظر میرسد در این ترجمه بازگردانده میشود در این مجال اسلامی کردن یعنی جلوگیری از ترجمه این نوع واژگان است.
وی افزود: اما در رشته فلسفه ،اسلامی کردن به این معنا نیست که هر متفکر و فیلسوفی که سخنی را برخلاف مبادی اسلام مطرح کرد جلوی او را بگیریم در واقع اسلامی کردن در علم فلسفه یعنی اجازه دادن به هر متفکر و فیلسوف تا حرفش را بزند و در یک عرصه آزاد اندیشی موضوعات مخالف و موافق به بحث و گفتگو با گذاشته شود تا با استدلال و منطق مبانی فلسفه اسلامی عیان شود.
رئیس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی خاطرنشان کرد: ما می دانیم اسلام بر پایه عقل بنا شده است و نمی توان از هر فعالیت عقلانی جلوگیری کرد حتی به نام اسلام. لذا باید اجازه داد تا هر شخص نظرات و اندیشه های خود را مطرح کند و در یک جلسه آزاد اندیشی مبانی فلسفی به بحث و گفتگو گذاشته شود.
لزوم اجرایی شدن اساسنامه موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان
بنابراین گزارش، حجت الاسلام دکتر احمد حسین شریفی رئیس جدید موسسه حکمت و فلسفه ایرانیان با اشاره به نقش پیشینیان در ارتقای جایگاه موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان و لزوم توجه و ارج نهادن به زحمات آنها گفت: گذشتگان با زحمات و تلاش خود حکمت و فلسفه را به سرانجامی نیکو رساندند و اکنون ما در جایگاهی قرار گرفته ایم که راه آنها را ادامه خواهیم داد و مهمترین راه تشکر عملی از زحمات گذشتگان ادامه همان نگاه عالمانه پیشین است.
رئیس جدید موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان تصریح کرد: چند کار بزرگ به زحمت و دست دکتر زلفی گل وزیر محترم علوم تحقیقات و فناوری شکل گرفته که در سالهای گذشته نظیر آن را در وزارت علوم نداشتیم که باید قدردان و شکرگزار آن باشیم یکی از این اقدامات تاسیس اتاق فکر تحول علوم انسانی برای نخستین بار در وزارت علوم تحقیقات و فناوری است. اغلب منتقدان و صاحب نظرات عضو اتاق فکر تحول علوم انسانی هستند و جلسات مهمی طی چند ماهه اخیر فعالیت وزارت علوم تحقیقات و فناوری تشکیل شد .
حجت الاسلام شریفی عنوان کرد: از دیگر اقدامات شایسته تقدیر و تشکر وزیر علوم تحقیقات و فناوری، تعیین قائم مقامی در حوزه علوم انسانی است که این اتفاق برای نخستین بار در این وزارتخانه رخ داده است. متاسفانه از ابتدای پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تاکنون تنها در یک دوره وزارت مرحوم شریعتمداری شخصی در مسند وزارت علوم قرار گرفت که خود از تحصیل کرده های علوم انسانی بود و از آن پس تاکنون این اتفاق رخ نداده است و حتی دکتر زلفی گل نیز از تحصیل کرده های رشته شیمی هستند اما ایشان در تمام حکم های معارفه روسای جدید دانشگاه ها مسئله تحول در علوم انسانی را مطالبه کرده و به عنوان یک دغدغه مهم در نظر میگیرند.
وی افزود: همانطور که می دانید بنیان هر تحولی که بخواهد اصیل و هدفمند باشد باید از وجود فلسفه و حکمت غنی شود فلسفه چه در زمینه منطق و روش شناسی و… به مثابه زمینی است که بر روی آن ساختمان های دیگر بنا میشود. بر همین اساس هر گونه تحولی اگر بنیادین و جدی باشد باید متوقف بر حکمت و فلسفه شود.
رئیس جدید موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان عنوان کرد: بر همین اساس تمام عرصه های حکمرانی از جمله عرصه های اقتصادی اجتماعی سیاسی اگر بر مبنای فلسفه و حکمت پیریزی نشود نمی تواند سعادت فرین باشد.اگر اندیشه خلاق فیلسوفان و حکیمان نباشد با جامعه روبرو می شویم که سعادت و فضیلت را نمی شناسند طبیعتاً شکل دهی مدینه اخلاق انسانی و فاضله مبتنی بر فلسفه علمی است موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان بستر سازی علمی حکمت و فلسفه در کشور است و خروجی آن به بنیانهای فلسفی و سبک زندگی سعادت جویانه کمک می کند.
وی خاطرنشان کرد: احیا و نشر فلسفه ایرانی و اسلامی و معرفی آن به جهانیان از جمله کارهای موثر و جدی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان است این موسسه ظرفیت کم نظیر در ارتباط بین المللی دارد و تجربه بیش از ۴۷ سال فعالیت این مهم را نشان می دهد. ما برای اجرایی کردن اساسنامه موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان از هیچ اقدامی دریغ نکرده و توجهات و حمایت وزارت علوم تحقیقات و فناوری را میطلبیم تا شاهد توسعه این موسسه به پژوهشگاه غنی فلسفه و حکمت ایرانیان باشیم.
فرار مغزها نتیجه غفلت از خرد جمعی است
دکتر غلامرضا زکیانی، رئیس پیشین موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان با اشاره به مهمترین دستاورد ها و سیاست های دوره مدیریت خود گفت: یکی از مهمترین سیاست های ما در مدت سه سال ریاست موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران استفاده از مشارکت حداکثری و خرد جمعی است.
وی افزود: در حوزه پژوهش گروه ها و شوراهای متعدد انتخاب و مفتخر به کسب رتبه های برتر در بین چهار پژوهشکده ممتاز کشور شد.از دیگر اقدامات دوره ریاست سه سال گذشته پژوهشکده حکمت و فلسفه ایران تصویب شورا و سند راهبردی 5 ساله است همچنین ساماندهی و جذب اعضای هیئت علمی، بازسازی کتاب فروشی موسسه از طریق واگذاری به بخش خصوصی ساماندهی بخش کارکنان از دیگر اقدامات انجام شده است.
رئیس پیشین موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان عنوان کرد: به عقیده من حاصل خرد جمعی نتیجه درست به همراه خواهد داشت حتی اگر آن نظر اشتباه باشد و برای این موضوع و سیاست دلایل فلسفی عقلانی و دینی نیز وجود دارد بر این اساس ما در گفتمان دینی با عنصر اراده مواجه هستیم اگر انسان ذاتاً اختیار نداشته باشد عقاب و عتاب و ثواب الهی بی معنا خواهد بود.
وی خاطر نشان کرد: فایده رسمیت شناختن رای دیگران بهبود فضای کار و زندگی است و در مقابل اگر رای و نظر دیگران به رسمیت شناخته نشود احساس حقارت در دیگران به وجود می آید. اگر بنا بر عقیده و نظر فیلسوف کهن انسان را حیوان ناطق بدانیم در اراده و مدیریت اجتماعی گریزی جز استفاده از خرد جمعی نداریم و اگر تا کنون از این مهم غفلت کرده ایم کمترین عواقب آن فرار مغزها و بیتفاوتی نخبگان است.
حکمت مادر تمام علوم است
بنابراین گزارش، دکتر غلامرضا اعوانی رئیس اسبق، عضو هیئت علمی و هیئت امنای این موسسه حکمت و فلسفه ایرانیان با اشاره به سابقه علم حکمت و فلسفه ایران اسلامی گفت: تنها کشوری که در بین کشورهای اسلامی جهان سابقه حکمت دارد ایران اسلامی است بر این اساس در سرزمین کهن ایران حکمت علوی از سالهای گذشته و دور رواج داشته است و در این زمینه حکمای بزرگی همچون فارابی، ابن سینا، خواجه نصیر، شیخ اشراق و… حیات مستمر و پیوسته داشتند.
وی افزود: ایران از دیرباز به سرمایه عظیم حکمت و وجود حکمای بزرگ غنی شده است در آن زمان هر جا که مرکز حکومت قرار می گرفت به عنوان مرکز حکومت نیز شناخته می شد. بر این اساس در سال ۱۲۱۰ تهران به عنوان پایتخت کشور در دوره قاجاریه انتخاب شد که در همان زمان به عنوان شهر هزار حکیم در تاریخ ثبت شد باید قدر علم حکمت را که مادر همه علوم است بدانیم. چر اکه بدون علم حکمت هیچ علمی اسلامی نمی شود بر این اساس حکمت الهی حلقه واصل و رابطه علوم و اسلامی شدن آن است.
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران از دیرباز مکانی جامع بین حکمت و فلسفه بوده است و اساتید گرانقدر داخلی و خارجی در آن حضور داشتند هم اکنون در شش رشته مهم در دوره دکترا شاگردان متبحری را تربیت میکند متاسفانه در کشور ایران پژوهش به عنوان یک امر جدی تلقی نمی شود لذا جا دارد دوباره ضمن بهره مندی از ابزار لایق و شایسته موضوعات پژوهشی را احیا کرده تا این موسسه جان تازه بگیرد.
از جمله رشته های تاسیس شده در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران میتوان به رشته منطق قدیم، رشته منطق جدید، فلسفه غرب، تاریخ علم، تاریخ ادیان و عرفان و غیره اشاره کرد. یکی از اتفاقات مهمی که در دوره ی پیشین مدیریت موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران رقم خورد تصحیح نسخ و آثار فیلسوف و حکیم ابو علی سینا است به طوری که این اثر موفق به دریافت چند جایزه مهم در سال شد همچنین تشکیل کنگره های بین المللی مانند کنگره مولانا و تصحیح متون کلاسیک در رشته های مختلف از دیگر دستاوردهای مهم موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران است.
بنابراین گزارش، حجت الاسلام دکتر احمد حسین شریفی رئیس جدید موسسه حکمت و فلسفه ایرانیان با اشاره به نقش پیشینیان در ارتقای جایگاه موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان و لزوم توجه و ارج نهادن به زحمات آنها گفت: گذشتگان با زحمات و تلاش خود حکمت و فلسفه را به سرانجامی نیکو رساندند و اکنون ما در جایگاهی قرار گرفته ایم که راه آنها را ادامه خواهیم داد و مهمترین راه تشکر عملی از زحمات گذشتگان ادامه همان نگاه عالمانه پیشین است.
رئیس جدید موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان تصریح کرد: چند کار بزرگ به زحمت و دست دکتر زلفی گل وزیر محترم علوم تحقیقات و فناوری شکل گرفته که در سالهای گذشته نظیر آن را در وزارت علوم نداشتیم که باید قدردان و شکرگزار آن باشیم یکی از این اقدامات تاسیس اتاق فکر تحول علوم انسانی برای نخستین بار در وزارت علوم تحقیقات و فناوری است. اغلب منتقدان و صاحب نظرات عضو اتاق فکر تحول علوم انسانی هستند و جلسات مهمی طی چند ماهه اخیر فعالیت وزارت علوم تحقیقات و فناوری تشکیل شد .
حجت الاسلام شریفی عنوان کرد: از دیگر اقدامات شایسته تقدیر و تشکر وزیر علوم تحقیقات و فناوری، تعیین قائم مقامی در حوزه علوم انسانی است که این اتفاق برای نخستین بار در این وزارتخانه رخ داده است. متاسفانه از ابتدای پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تاکنون تنها در یک دوره وزارت مرحوم شریعتمداری شخصی در مسند وزارت علوم قرار گرفت که خود از تحصیل کرده های علوم انسانی بود و از آن پس تاکنون این اتفاق رخ نداده است و حتی دکتر زلفی گل نیز از تحصیل کرده های رشته شیمی هستند اما ایشان در تمام حکم های معارفه روسای جدید دانشگاه ها مسئله تحول در علوم انسانی را مطالبه کرده و به عنوان یک دغدغه مهم در نظر میگیرند.
وی افزود: همانطور که می دانید بنیان هر تحولی که بخواهد اصیل و هدفمند باشد باید از وجود فلسفه و حکمت غنی شود فلسفه چه در زمینه منطق و روش شناسی و… به مثابه زمینی است که بر روی آن ساختمان های دیگر بنا میشود. بر همین اساس هر گونه تحولی اگر بنیادین و جدی باشد باید متوقف بر حکمت و فلسفه شود.
رئیس جدید موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان عنوان کرد: بر همین اساس تمام عرصه های حکمرانی از جمله عرصه های اقتصادی اجتماعی سیاسی اگر بر مبنای فلسفه و حکمت پیریزی نشود نمی تواند سعادت فرین باشد.اگر اندیشه خلاق فیلسوفان و حکیمان نباشد با جامعه روبرو می شویم که سعادت و فضیلت را نمی شناسند طبیعتاً شکل دهی مدینه اخلاق انسانی و فاضله مبتنی بر فلسفه علمی است موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان بستر سازی علمی حکمت و فلسفه در کشور است و خروجی آن به بنیانهای فلسفی و سبک زندگی سعادت جویانه کمک می کند.
وی خاطرنشان کرد: احیا و نشر فلسفه ایرانی و اسلامی و معرفی آن به جهانیان از جمله کارهای موثر و جدی موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان است این موسسه ظرفیت کم نظیر در ارتباط بین المللی دارد و تجربه بیش از ۴۷ سال فعالیت این مهم را نشان می دهد. ما برای اجرایی کردن اساسنامه موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایرانیان از هیچ اقدامی دریغ نکرده و توجهات و حمایت وزارت علوم تحقیقات و فناوری را میطلبیم تا شاهد توسعه این موسسه به پژوهشگاه غنی فلسفه و حکمت ایرانیان باشیم.
نظر شما