«رجب» ماه بهار مناجات و فرصتی برای بندگی

خبرگزاری شبستان- جهرم:

«آنگاه که قیامت برپا شود، منادی الهی فریاد زند «این الرجبیون»؛ کجایند آنانکه ماه «رجب» را گرامی داشتند و از آن بهره ها بردند»؛ این حدیث را امام صادق (ع) در فضیلت ماه «رجب» فرموده و از محتوای آن می توان به اهمیت و فضائل این ماه پربرکت پی برد. «رجب» از پرفضیلت ترین ماه ها نزد خداوند است به نحوی که از آن به عنوان «ماه خدا» تعبیر می شود.

هفتمین ماه قمری به «رجب» مشهور است که البته از ماه های حرام محسوب شده و امتیاز ویژه ای نسبت به دیگر ماه ها دارد تا آنجا که «رجب» را «ماه خدا» نامیده اند.

در حدیث قدسی نیز به فضیلت این ماه اشاره شده است؛ آنگاه که خداوند می فرماید «ماه رجب را ریسمانی بین خودم و بندگان مقرر کردم و هر کس چنگی به آن بزند به وصال من می رسد».

ماه «رجب» با ولادت حضرت امام باقر (ع) آغاز می شود و با مبعث پیامبر گرامی اسلام (ص) نیز به پایان می رسد. از مناسبت های این ماه با برکت شهادت امام هادی (ع)، میلاد امام جواد (ع)، میلاد امام علی (ع)، وفات حضرت زینب (س)، شهادت امام موسی کاظم (ع) و وفات حضرت ابوطالب را می توان برشمرد.

 اعمال مستحبی فراوانی برای این ماه توصیه شده که از جمله آن نمازها، دعاها و روزه است؛ همچنین صدقه دادن نیز در این ماه توصیه شده و برای آن فضیلت های بسیاری ذکر شده است. پیامبر اسلام (ص) نیز از ماه «رجب» به عنوان «اَصَب» یاد کرده چرا که رحمت خداوند در این ماه بر امت فرو می ریزد. البته برای این ماه نام های دیگری همچون «رجب التک»، «شهر امیرالمومنین»، «شهر استغفار» و... نیز آمده است.

یک کارشناس مذهبی در رابطه با فضیلت های ماه «رجب» می گوید: «رجب» نام نهری در بهشت است که در روایات آمده از شیر سفیدتر و از عسل شیرین تر است.

حجت الاسلام «محمد اکبری» با اشاره به اینکه از «رجب» به عنوان «رجب الاصب» یعنی ماه ریزش رحمت خداوند بر مردم یاد می شود، عنوان می کند: دعاها و اعمال ویژه ای برای این ماه وارد شده که از مهمترین آن اعمال «ایام البیض» و اعمال «ام داوود» و برنامه معنوی «اعتکاف» در روزهای 13 تا 15 این ماه است.

وی به حوادث تاریخی و مذهبی ماه «رجب» اشاره می کند و می گوید: حوادث بسیاری در این ماه روی داده که از جمله آن وقوع غزوه «تبوک»، غزوه «یرموک»، ولادت حضرت علی (ع)، تغییر قبله مسلمانان، مبعث پیامبر (ص)، حرکت امام حسین (ع) از مدینه به مکه و... را می توان نام برد.

این کارشناس مذهبی با اشاره به فضیلت ماه «رجب» در کلام پیامبر گرامی اسلام (ص)، اظهار می کند: درحدیثی از پیامبر اسلام (ص) آمده «رجب» برای امت من ماه «استغفار» است؛ «رجب» ماه خدا، «شعبان» ماه من و رمضان ماه امت است؛ کسی که یک روز از ماه «رجب» را روزه بگیرد موجب خشنودی خداوند گردد، غضب الهی از او دور و دری از درهای جهنم به روی او بسته می شود».

شب آرزوها

از شب های پرفضیلت ماه «رجب»، اولین شب جمعه این ماه است که به «لیله الرغائب» معروف بوده و اعمال مخصوصی برای این شب ذکره شده که پاداش فراوانی برای به جا آورندگان وعده داده شده است.

به گفته حجت الاسلام اکبری، در حدیث است که ملائکه این شب را به این نام نهاده اند و برای آن نماز مخصوص، شب زنده داری و نیایشی است که فضیلت های بسیاری برای آن ذکر شده است.

ارزش بی نظیر روزه گرفتن در ماه «رجب»

در ارزش روزه داری در ماه «رجب» همین بس که حضرت پیامبر (ص) درباره روزه ماه رجب می فرماید:  «هر کس یک روز از این ماه را روزه بگیرد، خشنودی عظیم خدا را به دست آورده، خشم الهی از او دور می شود، و درهای جهنّم به روی او بسته می شود».

روزه گرفتن در ماه «رجب» ثواب و ارزش بسیاری دارد به نحوی که در روایات آمده هر که یک روز از آخر این ماه را روزه بدارد، خدا او را از سختی سکرات مرگ و از هراس پس از مرگ و از عذاب قبر ایمن می کند؛ و هر که 2 روز آخر این ماه را روزه بدارد، به آسانی از صراط می گذرد؛ و هر که سه روز آخر این ماه را روزه بدارد، از وحشت بزرگ روز قیامت و از سختی های آن روز ایمن می شود و برات آزادی از آتش دوزخ را به او عطا می کنند.

حجت الاسلام اکبری می گوید: بسیاری از بزرگان دین، تمام ماه «رجب» را روزه می گرفتند و البته برای کسانی که توانایی روزه گرفتن کامل این ماه را ندارند روزهای خاصی تعیین شده که از جمله آن روزهای اول، سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم، بیست و هفتم و سه روز پایانی این ماه پر فضیلت است.

ثواب بی نظیر صدقه در ماه «رجب»

نقل شده است در مجلسی که پیامبر اکرم (ص) ارزش و فضیلت های بی مثال روزه در ماه رجب را بیان می فرمود، «ابوسعید خُدری» از حضرت پرسید: ای پیامبر خدا، اگر کسی به خاطر ضعف یا بیماری یا عذر شرعی توانایی روزه نداشته باشد، برای این که به آن چه وصف کردی برسید، چه کار می تواند بکند؟

امیرالمؤمنین علی (ع) می فرماید: «هر کس در ماه رجب به خاطر خداوند صدقه دهد، خداوند روز قیامت در بهشت با چنان ثوابی او را اکرام می نماید که نه چشمی دیده، و نه گوشی شنیده، و نه بر خیالی خطور کرده باشد».

حضرت فرمود: «هر روز از ماه رجب یک قرص نان به فقرا صدقه بدهد قسم به آن که جانم به دست او است، اگر در هر روز این ماه چنین صدقه ای بدهد، به فضیلت هایی که برای روزه ماه رجب گفتم، بلکه به بیش تر از آن خواهد رسید».

از برخی روایات به دست می آید که صدقه در ماه رجب، به تنهایی (علاوه بر جانشینی برای روزه) ارزش بسیار دارد: امیرالمۆمنین علی علیه السلام می فرماید: «هر کس در ماه رجب به خاطر خداوند صدقه دهد، خداوند روز قیامت در بهشت با چنان ثوابی او را اکرام می کند که نه چشمی دیده، و نه گوشی شنیده، و نه بر خیالی خطور کرده باشد».

از مجموع احادیث و روایاتی که برای این ماه آمده روشن می‌شود که «رجب»، ماه تهذیب نفوس و خودسازی و آغاز یک دوره جدید سیر و سلوک الی الله است که از ماه رجب آغاز و به ماه مبارک رمضان منتهی می‌شود.

گزارش: مهدی رحمانیان