حجت الاسلام «ابوالفضل ساجدی» در گفت و گو با خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان در خصوص آموزش دین در کشور گفت: والدين، معلمان، مبلغان، فرهنگ سازان و دغدغه مندان تعليم دين بايد به تفاوت كار خود با تعليم ساير دروس توجه داشته باشند، اما در موارد زيادي به اين نكته توجه نمي شود. يكي از خصائص اموزش دين، پيوند با تربيت است. آموزشهاي ديني به دليل محتوا و مقصد خاص خود، با ساير دروس هم چون رياضي و فيزيك، تفاوت دارد. تعليم ديني فقط ياد دادن علوم توصيفي و گزارشگر را هدف قرار نميدهد؛ بلكه با مقاصد تربيتي گره خورده است.
این عضوهیت علمی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان اینکه اين آموزهها به دو دستة كلي قابل تقسيم است اظهار کرد: مسايل نظري و اعتقادي و دیگری مسايل عملي، اخلاقي و تربيتي و جهتدهي گرايشها و عواطف،هدف از آموزش نوع دوم ايجاد تغييرهاي رفتاري، هدايت اخلاقي و گرايشي است. آموزش نوع نخست نيز چون مقدمة پذيرش و عمل به دين است، با هدايت عملي آدمي پيوند دارد. بنابراين آموزههاي ديني، مستقيم يا غير مستقيم، با اهداف تربيتي آميخته است. قرآن نيز تعليم و تزكيه را در كنار هم ذكر ميكند و ميفرمايد: «هُوَ الَّذِي بَعَث في الاُمِّيينَ رَسولاً مِّنهُمْ يتْلُوا عَلَيهِمْ ءَايتِهِ وَ يزَكِّيهِمْ وَ يعَلِّمُهُمُ الْكِتَب وَ الحِْكْمَةَ وَ آن كانُوا مِن قَبْلُ لَفِي ضلَلٍ مُّبِينٍ» اوست خدايي كه ميان عرب اُمي (يعني قومي كه خواندن و نوشتن هم نميدانستند) پيغمبري بزرگوار از همان مردم برانگيخت تا بر آنان آيات وحي خدا تلاوت كند و آنها را از لوث جهل و اخلاق زشت پاك سازد و شريعت كتاب سماوي و حكمت الهي بياموزد با آن‌كه پيش از اين همه در ورطه جهالت و گمراهي بودند.
وی تصریح کرد: برخي از پژوهشگران غربي مانند «زورديگ» زبان آموزههاي ديني را زبان وجود (is language) و زبان ساير دروس را زبان ابزاري (use language) ناميدهاند تا به اين حقيقت اشاره كنند كه آموزههاي ديني با كل وجود و هستي انسان پيوند دارد. كسي كه نگرش الاهي را ميپذيرد، كل زندگي او رنگي جديد به خود ميگيرد، اما ساير دانشهاي بشري چنين خاصيتي ندارند. وقتي زبان آموزههاي ديني زبان وجود باشد و به كل حيات فرد رنگ ويژهاي دهد، پيوند آن با عمل و تربيت آشكار ميشود.
حجت الاسلام ساجدی افزود: آموزش و تبليغ دين علاوه بر اختلاط آن با مسايل تربيتي، با تعصبهاي فردي و قبيلهاي، عقايد خرافي و جاهلي، اصطكاك دارد. هيچيك از اين مشكلات در تدريس رياضي، فيزيك، شيمي و ... وجود ندارد. در تدريس اين موضوعها يادگيرنده علايق، تعصبها و دشمني خاصي نسبت به يادگيري آنها ندارد؛ اما آموزش ديني اغلب به چنين موانعي مبتلا است. دين با قلب پيوندي وثيق دارد و نيل به تحول دروني به سختي حاصل ميشود، چنان‌چه امام صادق (ع) نيز ميفرمايد: «ازاله الجبال اهون من ازاله القلب عن موضعه» حركتدادن كوهها از برطرفكردن باورهاي قلبي افراد آسانتراست.
این عضوهیت علمی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) گفت:از اين‌جا ميتوان به پيچ و خم ويژة مسير آموزش و تربيت ديني پي برد، مشكلاتي كه در آموزش هيچ درس ديگري يافت نميشود. اقناع فكري در اين حوزه كار آساني نيست، زيرا چه بسا به مبارزه با تعصبات، ذهنيات غلط و عاداتي نياز داشته باشد كه سالها در فرد راسخ شده است. با توجه به اين مشكلات، نگرش علمي به موضوع آموزش ديني اقتضا ميكند كه بيش از آموزش ساير دروس در خصوص آن دقت، مطالعه، و كارشناسي شود.
نظر شما