کاظم زینلی، عضو کانون مداحان استان سیستان و بلوچستان در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در مورد منابع مورد استفاده از مداحی گفت: منابع مختلفی برای مداحی و مقتل خوانی استفاده می شود اما یکی از بهترین منابع برای مقاتل، مقتل جامع سیدالهشداء هست.
وی افزود: از نظر من اشعار، روضه ها و مداحی های خوانده شده توسط دیگر مداحان را باید تحقیق و بررسی کرده و اگر ایرادی نداشت استفاده کرد.
زینلی در مورد استقبال اقشار گوناگون جامعه از روضه ها و مداحی ها اظهار کرد: نوع مخاطبان بستگی به مکان هئیت، نحوه فعالیت هئیت، بزرگ یا کوچک بودن هیئت و مواردی اینچنینی دارد و معمولا از کودک و نوجوان گرفته تا افراد میان سال و پیر در این مجالس حضور دارند اما در مجموع، جوانان با توجه به زیاد بودن هیئات و سبک و سیاق مداحی های امروزی، بیشتر استقبال می کنند.
وی در خصوص ریتم و آهنگ مداحی ها بیان کرد: همه از دستگاه ها، آواها، نغمه ها، آوازها و گوشه های موسیقی گرفته می شود اما سبک ها بسته به وزن شعر و ذائقه شاعر و مداح دارد که با چه ملودی(نحوه اجرای نُت های موسیقی) آن را اجرا کند.
این مداح جوان در پاسخ به این پرسش که یک مداح چه اصول و نکات مهم و ضروری را باید رعایت کند؟ گفت: محتوای مداحی ها بسیار مهم است و محتویاتی که استفاده می شود: آیات، روایات، اشعار، روضه ها و مطالبی ک بیان می شود نباید خلاف واقعیت باشد یا طوری باشد که مخاطب را به بیراهه بکشاند و یا باعث سوء استفاده دشمن بشود.
وی خاطرنشان کرد: بسیج مداحان، سازمان ارشاد، سازمان تبلیغات و برخی سازمان های نظامی از جمله نهادهایی هستند که به خطاها و جرائم فنی مداحان رسیدگی می کنند.
زینلی اظهار کرد: هدف شاعران از اشعار مداحی ها متفاوت است اما در کل شاعران در مرحله اول هدف پندآموزی و مناجاتی، خداشناسی و مباحث توحیدی را دنبال می کنند.
وی ادامه داد: آگاهی بخشیدن، روشنگری، برانگیختن عواطف، مطالبه گری، بیان حقایق جامعه و گله از وضع موجود جامعه و عملکرد ضعیف برخی از مسئولین و مردم از دیگر اهداف این اشعار می باشد.
عضو کانون مداحان استان در مورد ریشه تاریخی مداحی بیان داشت: در همه ادوار تاریخی نوحه خوانی یا نوحه سرایی وجود داشته و توسط هر کسی که عزیزی از دست می داد البته با سبک هایی غیر از روضه خوانی به شکل امروزی، اجرا میشد.
وی افزود: روضه ها در گذشته به حالت سخنوری یا روایت گری یا زمزمه شعر با حالت گریه و زاری بوده مانند روایت کردن شهادت امام حسین (ع) توسط جبرئیل برای حضرت آدم یا برای سایر پیامبران و یا روایت کردن شهادت امام حسین (ع) توسط پیامبر برای حضرت زهرا(س).
زینلی عنوان کرد: طبق شواهد از قرن اول، مقتل نویسی وجود داشته و کتابی که در دسترس است کتاب اسرار آل محمد از سلیم بن قیس هلالی است، پس می شود احتمال داد کسانی بودند که مطالب این کتاب را برای خود و دیگران بخوانند.
وی اظهار کرد: ریشه مقتل خوانی یا روضه خوانی به سبک امروزی، طبق تحقیقات انجام شده به زمان حکومت آل بویه و حکومت صفویه بر می گردد و بنا بر دو نظریه هنگامی که خوانندگان مصائب اهل البیت (ع) را در قرن ۱۰ قمری از کتاب روضة الشهداء و در قرن ۶ قمری از کتاب روضة الواعظین میرخواندند نام آن ها را روضه خوان نامیدند.
عضو کانون مداحان استان در مورد آسیب های مداحی گفت: متاسفانه حوزه مداحی و روضه خوانی هم از آسیب در امان نمانده؛ یکی از این آسیب ها مقتل خوانی بدون سند یا طبق اسناد کم اعتبار است.
زینلی ادامه داد: یکی دیگر از آسیب های این حوزه این است که در بسیاری از مجالس، اشعار فقط برای برانگیختن عواطف و احساسات مخاطب گفته می شود به گونه ای که حتی در مجالس عزا بواسطه شعر و سَبکِ سَبُکِ اجرا؛ مخاطب به شادی و وجد آمده و کارهای دون شان مراسم عزا انجام می دهد.
نظر شما