به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از اهواز، «محمدرضا سنگری» در نشست «خوزستان؛ گنجینه ادبیات پایداری» به همت حوزه هنری خوزستان در اهواز برگزار شد، با بیان اینکه چهار خطر جدی، فرهنگ و ادبیات پایداری ما را تهدید میکند اظهار کرد: خطر اول از دست رفتن نسلی همچون پدران و مادران، شاعران، نویسندگان، صاحبنظران و کسانی است که در حادثه زیستند و این ادبیات را آفریدند و شاید دو یا سه دهه دیگر دست ما خالی باشد از این رو تا هستند باید آنها را دریابیم.
این محقق و استاد دانشگاه با اشاره به اینکه خطر دوم، خطر فراموشی افزود: آفت سوم واژهگونه نگاران هستند به این معنی که اگر شما نباشید، کسانی هستند که این وقایع را به گونهای دیگر مینویسند؛ ما اکنون دچار جنگ روایتها هستیم از این رو نباید فرصت را از دست داد بلکه باید سریعتر و بیشتر برای این موضوع وقت بگذاریم.
وی اضافه کرد: خطر یا آفت چهارم اسطورهگرایی جامعه ایرانی است؛ روح مبالغهگویی و بزرگنمایی در ما قوی است و در فضاهای خاطرهنگاری ما خاطرهبافی و خاطرهلافی رواج پیدا کرده، پس، از همه سو در خطریم و در این شرایط خطر خیز، باید گامهای استوار و دقیقی برداریم.
سنگری با بیان اینکه خوزستان کانون ادبیات دوران دفاع مقدس بوده ولی هنوز تاریخ ادبیات دفاع مقدس را ننوشته و باید در این زمینه سریعتر اقدام کند ادامه داد: خوزستان واقعا پایگاه ادبیات پایداری ایران بوده و پیش از اسلام و در دوران اسلامی نیز این جایگاه را داشته است؛ حضور امامزاده ها در خوزستان ردپای فرهنگ پایداری در خوزستان است.
وی با اشاره به اینکه اگر کسی آثار مربوط به ادبیات سدههای نهم و دهم هجری را بررسی کند نشان شعر پایداری را میتواند در خوزستان ببینید تصریح کرد: درخشانترین فصل ادبیات پایداری خوزستان در دوران انقلاب و دفاع مقدس است و قلهنشینان شعر انقلاب و دفاع مقدس از خوزستان بودند.
این عاشورا پژوه خوزستانی با بیان اینکه جبهه، خاستگاه ادبیات پایداری بود و این ادبیات جمعآوری نشده و دارد از دست میرود عنوان کرد: ما از جبهه بیشتر جنبه تراژیک آن را مطرح کردیم اما رزمندگان ما بچههای شادی بودند، حتی شبهای عملیات صدای قهقههشان بلند بود.
وی با اشاره به پژوهش خود در زمینه «ساحتهای مطالعاتی ادبیات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس» ابراز کرد: بیش از یکهزار موضوع در حوزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در کتاب پبه دانشگاه پیشنهاد شده که از جمله این موضوعات کوتاهنگاریهای انقلاب و دفاع مقدس است و منظور جملات کوتاهی است که رزمندگان روی لباسهای خود مینوشتند و امروز اینها امروز دیگر نما ندارند.
سنگری اذعان کرد: ما پوتیننوشته، سنگرنوشته، جادهنوشته داشتیم وو اینها بخشی از ادبیات جبهه است که جمع آوری نکردهایم و هنوز کسانی هستند که در حافظه خود اینها را به یاد دارند، اما یک دهه دیگر اثری از آنها نیست و آنها را ثبت نکردیم.
وی همچنین در خصوص ادبیات پایداری بیان کرد: لازم است دو کلمه «ادبیات» و «پایداری» به طور جداگانه تعریف شوند؛ «ادبیات» دارای چهار عنصر درنگ، رنگ، نیرنگ و فرهنگ است، سر و کار زبان و ادبیات با کلمات است و ادبیاتیها باید واژه شناس باشند، باید جهان بیرونی واژگان را بشناسیم، همچنین شخصیت ذهنی واژگان یا ذهنیت واژگان نیز مهم است.
این محقق ادبیات پایداری در توضیح کلمه «پایداری» نیز تاکید کرد: منظور از «پایداری» در ادبیات پایداری، ایستادگی جمعی است؛ پایداری در دفاع از هویتی که دارد تهدید میشود و این هویت ممکن است جغرافیایی، سیاسی، فرهنگی و ... باشد و هر نوع ستیز با اندیشههای ناروا که هویت ما را تهدید میکند پایداری است.
وی با بیان اینکه ادبیات پایداری دو روی یک سکه است که یک سوی آن تراژدی و سوی دیگر آن حماسه است خاطر نشان کرد: وجه حماسی ادبیات پایداری آن بخشی است که برانگیزاننده برای مقابله با عنصر مزاحم است، این عنصر میخواهد استبداد داخلی یا تهاجم بیرونی باشد.
سنگری توضیح داد: بعد دیگر ادبیات پایداری، وجه تراژیک آن است که شامل تلخی، دربه دری و از دست دادن عزیزان است و در ادبیات پایداری گاهی برخی فقط وجه تراژیک را میبینند، عدهای فقط تلخ نویس شدهاند در حالی که نباید یک وجه را مطرح کنیم و دیگری را واگذاریم یلکه باید هر دو سوی این موضوع را طرح کنیم و این یک هنر است.
وی با اشاره به اینکه هیچکس به اندازه ما ضد جنگ نیست یاد آور شد: ما روزگاری برای دفاع جنگیدیم و امروز باید از جنگمان دفاع کنیم و در خلق آثار هنری نیز باید حواسمان باشد که ارزشها و فرهنگ ما گم نشود.
نظر شما