حضرت معصومه(س) دارای عصمت تشریعی بودند

به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان در مورد جایگاه حضرت معصومه سلام الله علیها در روایاتی که امام صادق(ع) ، امام رضا(ع) و امام جواد(ع) نقل کرده اند درباره زائرین حضرت معصومه(س) نیز نقل شده است که اکثر آنها با این مضمون هستند :« مَن زارها عارفاً بحّقها فَله الجنه »یا  «اِنّ زیارتها تعادل الجنه هرکس که حضرت معصومه(س) را زیارت کند پاداشش بهشت است، امابه شرطی است که عارف به حق ایشان باشد.

حجت الاسلام ابراهیم بهاری در یادداشتی اختصاصی به تبیین جایگاه حضرت معصومه(س) پرداخته است. که مشروح آن را در ادامه می خوانید:

عارف به حق بودن یعنی چه ؟ چگونه میتوانیم عارف به حق این بانو باشیم؟تا از آن طریق بهشت پاداشمان باشد ؟

بر طبق تمام روایات اسم این بانو در زمان حیات، فاطمه بنت موسی بن جعفر بوده است. اولین کسی که لقب معصومه را به ایشان داد امام رضا (ع) بودند که در روایتی که بعد از رحلت حضرت معصومه (س) بیان کردند؛ خواهرشان را معصومه خواندند. امام رضا (ع) و حضرت معصومه از یک مادر یعنی نرجس خاتون و خواهر و برادر تنی بودند.

 بقیه فرزندان امام موسی کاظم(ع) از همسران دیگر حضرت بوده اند. حضرت معصومه (س) شش ساله بودند که پدرشان امام موسی کاظم (ع) به زندان افتادند و بعد از زندان هم به شهادت رسیدند.

بنابراین حضرت از شش سالگی تحت کفالت برادر بزرگوارشان امام رضا (ع) بزرگ شدند. سه نقل قول برای سن حضرت معصومه (س) در تاریخ وجود دارد: 18 ، 25 ، 28 . که ما 28 سال را مد نظر میگیریم.

 چندین نقل قول مختلف نیز برای ازدواج نکردن و باکره ماندن ایشان وجود دارد. مهمترین آنها این است که هم کفوی برای حضرت پیدا نشد. ایشان بسیار زیبا  بوده و به دلیل شاخص بودن در کمالات و خانواده از دربار نیز بسیار خواهان ازدواج با ایشان بودند اما حضرت معصومه (س) نپذیرفتند. امام رضا (ع) در سال 199 هجری به ایران آمدند. یک سال بعد از آن یعنی در سال 200 هجری به خواهرشان نامه نوشتند که به ایران تشریف بیاورند. بانو فاطمه معصومه پس از دریافت نامه برادر با یک کاروان بیست، سی نفری از مدینه به همراه برادر ها و برادر زاده ها و همسرانشان به سمت ایران حرکت میکنند؛ پس از اینکه به ساوه رسیدند ایشان بیمار شدند.

حضرت معصومه از همراهان  پرسیدند که از ساوه تا قم چقدر راه است و خواستند که به قم بیایند. در قم 17 روز توقف کردند و سپس رحلت کردند امام صادق(ع) جد بزرگوار حضرت معصومه (س) روایتی دارند که میفرمایند :خداوند حرمی دارد که در مکه است ، پیامبر (ص) حرمی دارند که در مدینه است ، جدم امیرامومنین حرمی دارد که در کوفه است ، برای ما اهل بیت نیز حرمی است که آن قم است. به زودی دختري از فرزندان من آنجا دفن میشود که نامش فاطمه است و به شفاعت او همه شیعیان من به بهشت میروند.

 پس این روایت را حضرت معصومه (س) میدانسته اند و اطلاع داشته اند که در قم از دنیا خواهند رفت و برادر را نخواهند دید. با این وجود به سمت خراسان حرکت میکنند زیرا مامور به انجام وظیفه بودند و به نتیجه، کاری نداشتند.ما در طول تاریخ تشیع سه زن داریم که اگر این سه بانو در طول 250 سال امامت نبودند الان شیعه ای نیز وجود نداشت. این سه عبارتند از : حضرت فاطمه زهرا (س) ، حضرت زینب (س) و حضرت معصومه (س) حضرت زهرا در دفاع ازولایت ، حضرت زینب (س) در حمایت از ولایت و حضرت معصومه (س) در تثبیت ولایت نقش اساسی داشته اند.

 ما اگربخواهیم معنی "عارفاً بحقها " را بفهمیم باید بدانیم واقعا حضرت معصومه(س) برای شیعه چه کاری انجام داده اند و چه حقی به گردن شیعه دارند.بعد از رحلت بانو فاطمه معصومه (س) عده ای از قمی ها برای عرض تسلیت

 خدمت امام رضا (ع) میرسند و حضرت رضا (ع) به آنها این روایت را میفرمایند :  « مَن زارَ المَعصومه بِقم کَمَن زارَنی » هرکس معصومه را در قم زیارت کند ، گویی مرا زیارت کرده است. این اولین بار بود امام رضا (ع) که ایشان را به نام معصومه خواندند و این دلیل دارد،  یک امام معصوم مصون از خطا و اشتباه و گزافه است.

 چرا امام رضا (ع) نفرمودند مَن زارَ الاختی.... کسی که خواهرم را زیارت کند ... یا مَن زارَ فاطمه بنت موسی بن جعفر... يا  نفرمودند کسي که دختر موسي بن جعفر را زيارت کند اینکه امام (ع) خواهرشان را معصومه خواندند به این معنی است که به معصوم بودن ایشان اشاره دارند و بیان میکنند که این بانو به مقام عصمت رسیده است.

**مگر ما فقط چهارده معصوم نداريم؟ پانزده معصوم که نداریم.

در مباحث کلامی دو نوع عصمت مطرح میشود : عصمت تکوینی و عصمت تشریعی . در عصمت تکوینی فقط چهارده نفر داریم و بس. اما در عصمت تشریعی عصمت ذاتی نیست، بلکه میتوان با بندگی خدا و عبودیت و پرهیز از گناه و مراقبه به آن رسید و کسانی هستند که به مقام عصمت رسیده اند. مانند حضرت ابولفضل (ع) ، حضرت زینب (س) ، سلمان و ... که جزء چهارده معصوم نیستند اما به مقام عصمت رسیده اند. حضرت معصومه (س) هم جزء همین دسته اند.

پس تا اینجا معلوم شد که حضرت فاطمه معصومه(س) مقام عصمت داشته اند. به همین دلیل نیز زیارت نامه ایشان را خود امام رضا (ع) انشا فرمودند. در زیارت نامه نوشته اند که " یا فاطِمة اِشفَعی لي فِی الجنة " پس ایشان به دلیل عصمت در پیشگاه خداوند شأنی دارند " فَإنّ لَکَ عِندَ اللّه شأنا مِن الشأن " و به همین دلیل خداوند به ایشان مقام شفاعت را عطا کرده اند "یا فاطمة اِشفَعی لي فی چرا حضرت معصومه (س) به کریمه اهل بیت معروف هستند ؟

کریم واژه بسیار ژرفی است و معنای عمیقی دارد؛  آیت اللّه طباطبایی در تفسیر المیزان می فرمایند: که واژه کریم اصلا معادل فارسی ندارد؛ ما کریم را به معنای بخشنده  ترجمه می کنیم در حالی که بخشندگی و سخاوت از واجبات کریم بودن است.هرکسی امام رضا را زیارت کند سه جا امام رضا (ع) به دیدنش می آید. هرکس امام رضا(ع) را زیارت کند؛ ثواب یک میلیون حج واجب و عمره را می گیرد و .... همین امام رضا(ع) می فرماید: هرکس معصومه(س) را زیارت کند گویی مرا زیارت کرده است، چقدر این خانم عظمت دارد که امام معصوم راجع به او این حرف را می زند.

 حتما می دانید یکی دیگر از القاب حضرت معصومه غیر از کریمه ، عالمه است. امام رضا برادرشان نیز مشهور به عالم آل محمد هستند. در بيان بسیاری از علما آمده: که تمام علم خود و هرچه دارند را از حضرت معصومه (ص) گرفته اند.

 سید حسن نصراللّه دو سال در مدرسه حجتیه قم درس خوانده اند. ایشان نیز فرموده اند که هرچه دارم از آن دو سال قم و از بانو فاطمه معصومه دارند.

ملاصدرا ، امام خمینی ، آیت اللّه بروجردی ، آیت اللّه بهجت و ... همه در قم بوده که عالم شده اند. یادتان باشد که علم بدون بندگی و عبودیت کارساز نخواهد بود. این بندگی و عبودیت را از بانو فاطمه ی معصومه (س) بخواهید.

اکنون می دانید که حق ایشان چگونه است پس زیارت را واقعا عارفا بحق ایشان انجام دهید تا انشااللّه بهشت نیز پاداش زیارتتان باشد.