نرگس مجیدی نسب از اساتید حوزه در گفتگو با خبرگزاری شبستان در قم با اشاره به یکی از شعارهای دهه کرامت با موضوع امام خمینی(ره)هادی امت در مسیر کرامت اظهار داشت: امام خمینی(ره) به عنوان یکی از شخصیت های برجسته تاریخ شیعی، با توکل به خدا و تکیه بر امت، انقلاب اسلامی را رقم زد و با تاکید بر حفظ کرامت مردم، در مقابل ظلم و استکبار ایستاد.
این استاد و پژوهشگر حوزه افزود: در واقع امام خمینی(ره)، بنیانگذار انقلاب اسلامی با رسالت خود به اراده یک ملت، عزت و کرامت بخشید.
وی در خصوص جایگاه کرامت انسانی نیز بیان کرد: این مقوله به معنی حرمت انسان است که در همه انسان‌ها وجود دارد و دارای ارزش فراوانی است، هر چند درباره کرامت انسانی، با وجود اهمیت آن در قوانین و کنوانسیون‌های بین‌المللی، در هیچیک از این قوانین تعریفی ارائه نشده است.
مجیدی نسب با اشاره به آیاتی از قرآن کریم در مورد کرامت انسانی نیز عنوان کرد: وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ وَ حَمَلْنَاهُمْ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَ فَضَّلْنَاهُمْ عَلَی کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِیلًا؛ به راستی فرزندان آدم را گرامی داشتیم، و آنان را در خشکی و دریا [بر مرکب‌هایی که در اختیارشان گذاشتیم] سوار کردیم، و به آنان از نعمت‌های پاکیزه روزی بخشیدیم، و آنان را بر بسیاری از آفریده‌های خود برتری کامل دادیم.
وی همچنین تصریح کرد: آیت الله جوادی آملی، مفسر شیعه،هدف انبيا را به كرامت رساندن انسان‌ها و دور کردن آنها از پستی و لئامت می‌داند و در روایاتی از معصومان علیهم السلام درباره حفظ کرامت انسانی و احترام به افراد جامعه توجه شده که از جمله به برخاستن پیامبر(ص) به احترام تشییع جنازه یک یهودی می توان اشاره کرد.
این استاد حوزه خاطرنشان کرد: پیامبر اسلام در پاسخ به سؤال صحابه در این باره، تصریح کرد که هر گاه جنازه‌ای دیدید به‌احترام آن از جا برخیزید.، همچنین براساس روایات، امام علی(علیه السلام) در نامه به مالک اشتر، بر لزوم حفظ احترام و حرمت غیرمسلمانان سفارش کرده است.
وی گفت: کرامت انسان در اصل دوم قانون اساسی ایران یادداشت و بسیاری از کنوانسیون‌های بین‌المللی مورد اشاره قرار گرفت؛ از جمله در اعلامیه حقوق بشر (مصوب ۱۹۴۸ میلادی)، حقوق انسان و احترام به آن، فارغ از نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب و... مورد تأکید قرار گرفته و در مقدمه اعلامیه اسلامی حقوق بشر (مصوب ۱۹۹۰ میلادی) نیز منشأ و مبدأ اعطای این کرامت، خداوند دانسته شده است.
مجیدی نسب افزود: گفته شده از برخی آیات قرآن، کرامت ذاتی انسان استنباط می‌شود و این آیات به ویژگی‌هایی اشاره دارد که در همه انسان‌ها همانند آفرینش انسان و تناسب در خلقت او، داشتن روحی خدایی، در خدمت قرار دادن موجودات دیگر برای انسان، جانشین خدا بر زمین و فراهم آوردن اسباب هدایت انسان با فرستادن پیامبران است.
وی تصریح کرد: امیرمؤمنان علی بن ابی طالب(علیه السلام) نیز در بیانی شیوا می فرماید:«من کرمت علیه نفسه لم یهنها بالمعصیة»؛ یعنی کسی برای خود ارزش و کرامت قائل است خود را به معصیت و گناه، زبون و خوار نمی کند.
وی بیان کرد: برخی از مفسران شیعه مانند شیخ طوسی، قائل به کرامت اکتسابی‌اند و قابلیت‌های بالقوه انسان از جمله تقوا و ایمان را دلیل بر کرامت و برتری او می‌دانند و بر آنند که ممکن است انسان با انجام اعمال ناشایست برتری خود را از دست بدهد.
این استاد حوزه عنوان کرد: علامه جعفری، فیلسوف شیعه معاصر، این نوع کرامت برای انسان را اختیاری دانسته و «کرامت ارزشی» می‌نامد؛ به نظر علامه جعفری، ارزش نهایی انسان به کرامت اکتسابی است. آیت الله جوادی آملی و آیت الله مصباح یزدی، فیلسوف شیعه، نیز کرامت انسان را از نوع اکتسابی می‌دانند.
وی با اشاره به فرازهایی از صحیفه امام خمینی، ج 6، ص 461 ـ 462 خاطرنشان کرد: حضرت امام خمینی که فقیهی برجسته و اسلام شناسی فرهیخته به شمار می آیند با نگاهی ظریف و نگرشی عمیق در تبیین و تشریح این موضوع فرموده است: هیچ امتیازی بین اشخاص غنی و غیر غنی، اشخاص سفید و سیاه، [و] گروه های مختلف، سنّی و شیعه، عرب و عجم، و ترک و غیر ترک ـ به هیچ وجه ـ امتیازی ندارند... باید این امتیازات از بین برود، و همه مردم علی السواء هستند با هم و حقوق تمام اقشار به آنها داده می شود.
مجیدی نسب همچنین با اشاره به سخنان امام راحل(ره) در صحیفه امام خمینی، ج۶, ص 468. گفت: امام خمینی ره می فرماید: در اسلام بین اقشار ملت ها هیچ فرق نیست، در اسلام حقوق همه ملت ها مراعات شده است، حقوق مسیحیان مراعات شده است، حقوق یهود و زرتشتیان مراعات شده است، تمام افراد عالم را بشر می داند و حق بشری برای آنها قائل است و اسلام به انسانیت انسان ارج می گذارد.
وی عنوان کرد: ایشان با اشاره به عدم تفاوت زن و مرد در کرامت فرموده است: زن ها مقام کرامت دارند، زن ها اختیار دارند، همان طوری که مردها اختیار دارند. خداوند شما زنان را با کرامت خلق کرده است، آزاد خلق کرده است.
این استاد حوزه بیان کرد: امام خمینی(ره) حتی در مورد حقوق اقلیتها فرمودند «اسلام بیش از هر دینی و بیش از هر مسلکی به اقلیتهای مذهبی آزادی داده است، آنان نیز باید از حقوق طبیعی خودشان که خداوند برای همه انسان‌ها قرار داده است بهره مند شوند.
وی اظهار داشت: امام نیز فرموده است: اسلام مسائلی دارد که مربوط به همه بشر است، هیچ مملکتی دون مملکتی نیست، اسلام این طور نیست که یک مملکت داشته باشد به اسم ایران ـ مثلاً ـ یا به اسم عراق یا به اسم کذا، این جورها نیست، تمام عالم تحت نظرش است یعنی نظر اسلام به این بوده است که بشر بسازد، تمام بشر را، هیچ قوم و خویشی با گروهی ندارد.
مجیدی نسب با اشاره به این بیانات در صحیفه امام خمینی ج 6، ص 301 ادامه داد: امام خمینی (ره) فرمودند یک دین الهی است، همان طوری که خدای تبارک و تعالی خدای همه است، نه خدای شرقی ها و مسلمان ها یا غربی ها یا مسیحی ها یا یهودی ها، ... اسلام هم یک دینی است مال همه. یعنی آمده است که همه بشر را به این صورتی که می خواهد در آورد، به یک صورت عادلانه در آورد.
نظر شما