به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، در مراسم اکران خصوصی فیلم سینمایی «بی صدا حلزون» که با حضور منصور ضابطیان نویسنده و مجری، بهرنگ دزفولی زاده کارگردان این فیلم و جمعی از متخصصان مشکلات ناشنوایان در دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین الملل فرشتگان که تنها دانشگاه مخصوص ناشنوایان در کشور است، پس از اکران این فیلم، نقدهایی توسط متخصصان، استادان و دانشجویان این دانشگاه به فیلم وارد و توسط کارگردان به این نقدها پاسخ داده شد.
به نظر می رسید اکثریت ناشنوایانی که «بی صدا حلزون» را دیدند آن را تبلیغی برای عمل کاشت حلزون در افراد ناشنوا برداشت می کردند و نسبت به این موضوع نقدهای زیادی را وارد کردند. ناشنوایان معتقد بودند که این امر یک ویژگی در زندگی آنان بوده و اطلاق آن به عنوان یک بیماری کاملا نادرست است، این قشر جامعه اذعان کردند که بد یا خوب این مشکل را در زندگی خود پذیرفته و برخی از آن ها شاید عمل کاشت حلزون را دوست نداشته باشند در صورتی که پیامی که از این فیلم به اذهان متبادر می شد این بود که شخصیت مثبت داستان به دنبال انجام این عمل و شخصیت منفی مخالف آن است پس عمل کاشت حلزون کاری پسندیده است.
برخی دیگر از حضار نسبت به این موضوع نقدهایی را وارد کردند که در شخصیت پردازی داستان به خوبی عمل نشده و در یک شخصیت فقط ویژگی های مثبت و در یک شخصیت فقط ویژگی های منفی به نمایش گذاشته شده و ممکن است از این فیلم اینطور برداشت شود که ناشنوایان افرادی همیشه عصبی و نامتعادل هستند. همچنین بعضی از بینندگان «بی صدا حلزون» نیز معتقد بودند که بازیگران اصلی فیلم در برخی از موقعیت ها مصنوعی بازی کرده و به خوبی نتوانسته اند در جایگاه یک انسان ناشنوا ایفای نقش کنند.
از دیگر نقدهایی که به ساخته دزفولی وارد شد این بود که در این فیلم فقط یک جنبه از مشکلات زندگی ناشنوایان به تصویر کشیده شده است در حالی که ناشنوایان جنبه های مثبتی هم در زندگی دارند و همچنین با مشکلات دیگری هم در زندگی روزمره دست و پنجه نرم می کنند که در این فیلم پرداخته نشده بود.
برخی نیز نسبت به کمبود آگاهی از فرهنگ ناشنوایان بین اکثریت شنوا گلایه مند بودند و «بی صدا حلزون» را فیلمی می دانستند که مسئولیت خطیر این اطلاع رسانی فرهنگی را بر عهده دارد.
در ادامه بهرنگ دزفولی کارگردان فیلم «بی صدا حلزون» که با بازی هانیه توسلی، مصطفی کیایی، مهران احمدی و پدرام شریفی ساخته شد در پاسخ به این نقدها گفت: از روز اولی که این قصه نوشته شده در اولین قدم هایی که برای ساخت آن برداشتم هیچ کس به من نگفت تبلیغ کاشت حلزون بکن چون من فیلمساز تبلیغی نیستم.
دزفولی زاده بیان کرد: جامعه ناشنوا در اقلیت قرار دارد و با دیدن ۲۰۰ نفر از این قشر در مرحله تحقیق بر اساس چیزی که در قصه آمده سعی کردم زیست ناشنوا را به تصویر بکشم و راهکاری را ارائه بدهم که خود جامعه ناشنوا هم ممکن است به آن آگاه نباشد.
وی تصریح کرد: کودک فیلم ما که قصه حول محور او اتفاق می افتد ناشنوا بود. بازیگرانی که در فیلم ناشنوا هستند در واقع شنوا بوده اند و اینکه چقدر به کاراکتر نزدیک شده اند باید مدنظر قرار بگیرد. بازیگران ما زحمت کشیدند تلاش کردند و جسارت داشتند که این نقش را بپذیرند، بسیاری از بازیگران زن ترسیدند این نقش را بازی کنند و این یک تابو شکنی است. مسلما چون بازیگران شنوا بوده اند کاستی هایی داشته اند اما باید به میزان نزدیک شدن بازیگران به شخصیت فیلم توجه کرد.
کارگردان فیلم «بی صدا حلزون» ادامه داد: بدون شک فیلم های بهتری می تواند ساخته شود و فیلمسازها هم دارند به این سمت و سو می روند اما در ابتدای این مسیر می توان با زبان مهربان تری به استقبال این فیلم ها رفت زیرا نقد مناسب است اما تخریب نمی تواند راه خوبی باشد.
دزفولی زاده اظهار داشت: در گذشته به شیوه ای نا مناسب با ناشنوایان برخورد می شد و ناشنوایان را موجوداتی می دانستند که باید حبسشان کرد و از آنها دوری کرد اما وقتی جبار باغچه بان درباره این قشر فرهنگسازی هایی را آغاز کرد به مرور مقاومت در برابر آن از بین رفت، به عقیده من درباره ساخت این فیلم نیز همینطور است و رفته رفته ساختار چنین فیلم هایی برای مخاطب عادی می شود.
وی درباره نقدهایی که به پایان شاد این فیلم برای کودک و پایان تلخی که برای پدرش منظور شده بود گفت: در جامعه ای هستیم که زنی در نهایت پاکی برای بچه اش تلاش می کند که در هر راهی جلوی پایش مانعی وجود دارد که نتواند به سر منزل مقصود برسد. برای مثال در آخرین سکانس فیلم که مادر رو به شهری که در آن هیچ کس هیچ کمکی به او نکرد گریه می کند به خوبی نشانگر خستگی او از موانع موجود بر سر راهش بود. حسم این است که ما به عنوان جامعه شنوا هم باید با این اتفاقات رو برو شویم تا بتوانیم در موقعیت های مختلف بهتر در مواجهه با چنین افرادی تصمیم بگیریم.
کارگردان فیلم مذکور در ادامه خاطرنشان کرد: با ۴ مادر ناشنوا صحبت کردم که همسر و بچه داشتند و ضمن تعریف کردن داستان فیلم برایشان، به آنها گفتم چنین کاری را می کنید؟ همه آن ها تایید کردند و گفتند فرزند ما برایمان از همه چیز مهم تر است.
دزفولی زاده در دفاع از نقدی که به تبلیغ عمل کاشت حلزون به فیلمش وارد شده بود بیان کرد: کسی که نابیناست و در یک فیلم عمل عنبیه انجام می دهد آن فیلم تبلیغ عمل عنبیه محسوب نمی شود و منطقی نیست که چنین فیلمی را نیز تبلیغ عمل کاشت حلزون تلقی کنیم. در «بی صدا حلزون» تلاش کردم که از اقلیت به سمت اکثریت حرکت کنم.
او همچنین در پاسخ به این نقد که فیلمش یک کلیشه است ادامه داد: شاید برای کسانی که جامعه ناشنوا را می شناسند کلیشه باشد ولی برای کسی که اصلا به این مسائل توجه نمی کرده کلیشه نیست و او را به تفکر وا می دارد.
دزفولی زاده عنوان کرد: شخصی می تواند در فیلم نظر علمی بدهد که شخصیت او این اجازه را بدهد؛ پدر بچه در این فیلم شخصیتش در درجه ای نبود که بخواهد نظر علمی بدهد و به صورت علمی با عمل فرزندش مخالفت کند به همین دلیل دلایل غیر علمی و احساسی می آورد.
وی اظهار داشت: نقد کردن راحت است اما همه کسانی که مخالف هستند اگر یک فیلم ۵ دقیقه ای درباره این اقلیت جامعه بسازند با مشکلات مواجه می شوند و متوجه می شوند که کار چندان ساده ای نیست.
گفتنی است؛ صداپردازی های حرفه ای، نمایش فداکاری های یک مادر ناشنوا برای فرزندش و پرداختن به بخشی از مسائل و مشکلات روزمره ناشنوایان از جمله محدودیت هایی که برای اشتغال در برخی موقعیت های شغلی دارند یا اینکه در موقعیت هایی به علت ناشنوا بودن متوجه خطراتی که در محیط اطراف برایشان وجود دارد نمی شوند، از جمله نکات مثبتی بود که در فیلم «بی صدا حلزون» مورد توجه بینندگان قرار گرفت.
نظر شما