خبرگزاری شبستان- گرگان، فریده ستایشگر؛ برخی ها معتقدند خلیج گرگان برای رهایی از چنگ خشکی نفس‌هایش به شماره افتاده است. دست روی دست گذاشتن به ویژه در دولت‌های یازدهم و دوازدهم سبب تشدید وضعیت بحرانی خلیج شد.
نزدیک به 7 سال زمان صرف شد تا دولت قبل، لایروبی را به عنوان راهکار اضطراری برای خلیج گرگان به تصویب برساند اما به همان مصوبه هم عمل نکرد. همچنان که در سال 99 شاهد بودیم دولت دوازدهم در اقدامی نمایشی 900 میلیاردتومان اعتبار برای احیای این خلیج مصوب کرد اما در تدوین بودجه 1400 حتی یک ریال برای این کار اختصاص نداد.
این در حالی است که هادی حق شناس، استاندار منصوب دولت دوازدهم به شدت پیگیر اجرای عملیات احیای خلیج گرگان بود اما او هم نتوانست در دولت متبوع خود کاری از پیش ببرد.
همه امیدها برای نجات خلیج گرگان به دولت سیزدهم است که در لحظات اولیه حضورش در گلستان به خلیج رفت تا از نزدیک وضعیت آن را ببیند. رئیس جمهور در آن بازدید ضمن اظهار تأسف از وضعیت خلیج دستورات ویژه ای را برای احیای آن صادر کرد.
«سیدعلی مهاجر»، معاون سیاسی امنیتی استاندار گلستان در نشست خبری هفته گذشته خود به نقش رسانه ها برای احیا و نجات خلیج گرگان اشاره کرده و هشدار داده بود: در صورت عدم رسیدگی به خلیج گرگان مشکلات زیست محیطی را در استان های شمالی به همراه دارد.
علت اصلی این اتفاق رسوب گذاری شدید در کانال های ارتباطی خلیج و دریا و افزایش فعالیت ها و مداخلات انسانی بوده است. عدم گردش آب در خلیج به علت نبود ارتباط با دریا، ماندابی شدن آب، خلیج گرگان را به کانون ریزگردها و مشکلات زیست محیطی تبدیل کرده است.
براساس مطالعات انجام شده در ۱۰ سال آینده با تداوم این شرایط و عدم مداخله موثر برای توقف روند خشکی، خلیج گرگان به طور کامل خشک خواهد شد. این در حالی است که دو مرحله مطالعات تخصصی برای نجات خلیج انجام شد اما هیچ اقدام عملی برای نجات آن در دستور کار قرار نگرفت.
خشک شدن خلیج گرگان اثرات زیست محیطی جبران ناپذیری از جمله تبدیل شدن به کانون ریزگرد در شمال شرق کشور، از بین رفتن اکوسیستم منطقه و تحت تاثیر قرار دادن اقتصاد ساکنان محلی را در پی خواهد داشت.
براساس مطالعات و ارزیابی های انجام شده نجات خلیج گرگان به یک هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد و راهکارهای اساسی آن نیز لایروبی کانال های چاپاقلی، آشوراده و خزینی، پمپاژ آب از دریا به خلیج و تنظیم ورودی و خروجی آب در دهانه خلیج گرگان است.
«علی محمد زنگانه» نیز در جلسه‌ای که با حضور سردار سیدحسین هوش‌السادات فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء و معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی داشت، اظهار کرد: بر اساس مطالعاتی که پیشتر صورت گرفت، زنگ خطر خشکی خلیج گرگان به صدا درآمد و بر اساس مصوبه ستاد ملی تالاب‌های کشور، 14 برنامه مداخله‌ای برای آن درنظر گرفته شد.
استاندار گلستان گفته بود مهمترین برنامه در راستای نجات خلیج گرگان لایروبی خصوصاً در کانال‌های آشور و چاپاقلی است تا بستر کانال‌ها به هویت خدادای آن بازگردد و البته باید توجه داشت که در بستر خلیج نیز لایروبی که به صورت دائم صورت می گرفته، بیش از چند دهه لایروبی صورت نگرفته است.
استاندار گلستان یادآور شد: اولویت دوم در خلیج گرگان، پمپاژ آب است که البته مطالعات آن انجام شده و باید هرچه زودتر وارد فاز اجرایی شود. لایروبی، پمپاژ آب و تامین حق آب از رودخانه های قره سو در گلستان و نکارود در مازندران باید هم زمان انجام شود تا اثربخشی لازم را داشته باشد.
وی ادامه داد: باید آب شیرین از طریق رودخانه ها وارد خلیج شود تا این مکان که روزگاری به عنوان رَحِم دریای خزر مکانی برای تخم ریزی ماهیان استخوانی و خاویاری بوده، احیا شود.
استاندار گلستان خاطرنشان کرد: متأسفانه شوری آب در بستر خلیج 2.5 برابر دریای خزر شده و عمق آب در برخی نقاط به کمتر از نیم متر رسیده و شرایط به گونه ای است که حتی ممکن است روند خشکی سریع‌تر از بیش بینی 3 ساله صورت گیرد که در این صورت حیات استان با چالش مواجه خواهد شد.
در کنار اقدامات اجرایی که باید با اضطرار و به صورت هماهنگ انجام شود، برخورد با کسانی است که در همه این سال‌ها با ترک فعل‌های خود سبب به وجود آمدن شرایط بغرنج در خلیج گرگان شدند.
در همین زمینه سازمان بازرسی نیز وارد میدان شده تا با مدیران متخلف برخورد کند. در سفر اسفندماه پارسال دولت به استان گلستان، رئیس سازمان بازرسی کل کشور به همراه آیت الله رئیسی به خلیج گرگان رفته بود.
حالا «محمدتقی حاجی مشهدی» در این باره به خبرنگار خبرگزاری شبستان گفته است که از زمان سفر رئیس قوه قضائیه به استان گلستان و همچنین سفر رئیس جمهور موضوع لایروبی کانال‌های انتقال آب به خلیج گرگان در دستور کار قرار گرفت و سازمان بازرسی نیز به آن ورود کرد.
مدیرکل بازرسی استان گلستان گفت: مکاتبات، تذکرات و هشدارهای را برای دستگاه های مربوطه ارسال کردیم و دولت نیز در همین اثنا 100 میلیارد تومان اعتبار برای این کار در نظر گرفت.
وی افزود: گزارش عملکرد دستگاه ها را درباره خلیج گرگان ماهانه و به صورت مستمر به سازمان بازرسی کل کشور ارسال می کنیم.
حاجی مشهدی تصریح کرد: به یقین ترک فعل‌هایی صورت گرفته و می‌گیرد که کار خلیج گرگان به اینجا کشیده است. به یکسری از ترک فعل ها دستگاه قضایی رأسا ورود کرده و در حال رسیدگی است.
وی ادامه داد: درباره برخی ترک فعل ها هم چون هنوز به جمع بندی نهایی نرسیدیم نمی توانیم اطلاع رسانی کنیم. باید همه افراد و فرآیندهایی که سبب ترک فعل شده است را مورد ارزیابی قرار دهیم.
مدیرکل بازرسی استان گلستان توضیحی درباره تعداد افراد و مدیرانی که در این موضوع احضار شده اند، ارائه نکرد اما گفت: برای همه دستگاه های دخیل در این امر جلسه گذاشتیم و تذکرات لازم هم داده شده است.
باید دید تلاش های دولت سیزدهم تا چه حد می تواند جلوی روند خشک شدن تنها خلیج ایرانی دریای خزر را بگیرد.
نظر شما