خبرگزاری شبستان- خراسان جنوبی: آب انبار تاریخی «آهنگران» واقع در بافت تاریخی شهر سرایان در جوار مسجد تاریخی آهنگران در ردیف ۶ آب انبارهای فعال تاریخی سرایان به عنوان دیار آب انبارهای کهن قرار دارد، درحالی که بیشتر آب انبارهای تاریخی و مطرح شهر سرایان از عملیات مرمتی تقریبا برخوردار شده اند و نیز آب انبار سفلی شهر سرایان مهیای برگزاری جشن ثبت جهانی می شود از آب انبار آهنگران می توان به عنوان تنها آب انباری یاد کرد که از اعتبارات مرمتی چندان بهره ای نبرده و به فراموشی سپرده شده و هر روز بر دامنه فرسودگی و تخریب اثر افزوده می شود.
«محمد حسن پور» یکی از ساکنین این محله با اشاره به اینکه بیشتر آب انبارهای تاریخی شهر سرایان مرمت و زیبافضا سازی شده است از آب انبار آهنگران به عنوان یکی از آثاری نام برد که در فهرست آثار تاریخی کشور به ثبت رسیده و از اعتبارات مرمتی میراث فرهنگی محروم مانده است.
این شهروند سرایانی با اشاره به سابقه و کاربرد این اثر را از سالیان قدیم تاکنون، افزود: در فعالیت‌های عمرانی همواره محلات و نقاط محروم دیرتر از دیگر نقاط مورد توجه قرار می گیرد و در حال حاضر با توجه به آهنگ کند مرمت این اثر می‌توان گفت که فعالیت‌های مرمتی در این اثر به فراموشی سپرده شده است.
«کوکب حاجی زاده» از ساکنان و هیئت امنای هیئت علی اکبری که مقابل آب انبار آهنگران واقع گردیده است، در گفتگو با شبستان یکی از فلسفه های احداث آب انبارها را استقرار در مراکز جمعیتی عنوان کرد و ادامه داد: آب انبار آهنگران در کنار هیئت فعال و قدیمی علی اکبری، مسجد آهنگران و محله قدیمی آهنگران (امید) با محوریت فعالیت صنف آهنگران احداث شده است و در حال حاضر نیز بیشتر این ظرفیت ها وجود دارد و ضرورت مرمت آن همانند گذشته محسوس است.
این شهروند با بیان اینکه در سال جاری علی رغم آب گیری آب انبار آهنگران همزمان با سایر آب انبارهای سطح شهر با وجود آب سرد و گوارا در این آب انبار، به دلایل مختلف از جمله خرابی پمپ، ساکنین محله از برداشت آب محرومند، افزود: وضعیت نامطلوب حاکم بر نمای بیرونی این اثر و نبود سردرب مناسب و رهاشدگی مصالح در اطراف آن سبب شده است که ساکنین محله، چندان رغبتی برای برداشت آب از آب انبار تاریخی آهنگران نداشته باشند.
وی با اشاره به اجرای عملیات مرمتی در حدود چهار سال قبل در این آب انبار گفت: متاسفانه با گذشت مدتی کوتاه، عملیات مرمت متوقف و مصالح رها شد.
خلوتگاه حشرات و جانوران موذی!
وی در ادامه یادآور شد: رهاشدن مصالح موجبات اذیت و آزار شهروندان را فراهم کرده است و فرسودگی پوشش آب انبار به محلی مناسب برای جمع شدن حشره های همانند سوسک و عقرب و... تبدیل شده است.
«علی جمشیدی» از دیگر شهروندان سرایانی با بیان اینکه یکی از ویژگی های به کار رفته در احداث آب انبارها، وجود معماری زیبای آن است که شهروندان هنگام استفاده از آن بدون دغدغه آب را برداشت کنند، اظهارداشت: تمام آب انبارهای سطح شهر سرایان تقریبا از این زیبایی بهره بردند.
وی با بیان اینکه تنها آب انباری که در حال حاضر فرسوده بوده و از نعمت زیبایی بی بهره مانده است، آب انبار آهنگران است، گفت: امید است با مرمت آن این موضوع نیز مرتفع شود.
وی با بیان اینکه تاخیر بیشتر در عملیات مرمتی این طرح، افزایش هزینه ها را بیشتر و باعث تخریب بیشتر این بنای ارزشمند خواهد شد، افزود: اجرای محوطه سازی و مرمت و احیای این اثر موجبات زنده شدن امید در دل ساکنین محله امید را دو چندان می شود.
کمبود اعتبار داریم
«محمد عرب» مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرایان نیر در گفتگو با شبستان با تایید این مطلب گفت: متاسفانه این بنا آسیب های بسیار جدی دیده و پوشش مخزن آن به کلی فرسوده شده است، همچنین وارد آوردن بار اضافی و ساخت و ساز در حریم بنا باعث تشدید آسیب ها و تخریب اثر شده است.
وی گفت: عملیات مرمت این بنای تاریخی با جمع آوری بارهای اضافی اطراف مخزن و پشت بام راهرو و حذف الحاقات آغاز شده و مرمت کامل مخزن و محوطه سازی و ساخت سردر بنا متناسب با الگوی قدیمی از برنامه های پیش بینی شده است.
مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرایان با بیان اینکه متاسفانه برای مرمت بناهای تاریخی با مشکل کمبود اعتبار مواجه هستیم، گفت: علی‌رغم نبود اعتبار، به دلیل ضرورت مرمت، عملیات مرمت این بنای تاریخی در سال ۹۷ با انجام بخشی کوچک از عملیات مرمت اثر بدلیل کمبود اعتبار متوقف شد.
عرب اظهار امید واری کرد در سال جاری در کمیته برنامه ریزی شاهد اختصاص اعتبار برای مرمت آب انبارهای تاریخی سطح شهرستان سرایان باشیم.
مرمت بنا با همکاری شهرداری
وی با بیان اینکه مرمت این بنا با مشارکت شهرداری انجام خواهد شد، افزود: با استناد به سنگ لوح موجود در بالای پلكان ورودی بنا، این آب انبار در زمان حكومت شاه سلیمان صفوی(۱۰۷۷ الی۱۱۰۶ ه.ق) بنا شده است.
مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرایان گفت: آب انبار آهنگران در داخل محدوده بافت تاریخی شهر سرایان و نزدیك مسجد آهنگران واقع شده است و این بنا در وضعیت موجود شامل پلكان ارتباطی از سردر به پاشیر، پاشیر، مخزن و پوشش مخزن است.
عرب ادامه داد: این بنا دارای سردر ورودی بوده كه به علت تعریض كوچه تخریب شده و یك ردیف پلكان جدید بصورت عمود بر پلكان اصلی طراحی شده تا دسترسی به مسیر پلكان اصلی و پاشیر از این طریق ممكن باشد.
به گفته وی، فضای مخزن با پلان دایره كه محل ذخیره آب است، در انتهای محور اصلی بنا و در جبهه جنوب غرب آن قرار دارد و پوشش فضای مخزن گنبدی است كه با آجر و بصورت گردچین اجرا شده است.
نظر شما