بسته شدن درهای دیپلماسی منطقه ای با توافق امنیتی جدید ریاض-واشنگتن

خبرگزاری شبستان،جهان اسلام: در حالی که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا قصد دارد در هفته های آتی از جده بازدید کند، تحلیلگران می گویند که رابطه جدید واشنگتن و ریاض بر اساس یک معامله استراتژیک شکل می گیرد.

به گفته تحلیلگران بایدن می‌تواند از تنظیم مجدد روابط با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی برای کاهش قیمت غذا و گاز در آمریکا استفاده کند و از ظرفیت مازاد عربستان سعودی برای آرام کردن آشفتگی فعلی در بازار انرژی بهره برداری کند.

این به نوبه خود باعث افزایش حمایت از دموکرات ها در انتخابات میان دوره ای آینده می شود. اما مهمتر از آن ،تحلیلگران معتقدند که در هر گونه نزدیکی میان این دو کشور هدف مشترک برای مقابله با ایران وجود دارد.

استدلال های ارائه شده توسط آنها صرفا مبتنی بر مهار و مقابله با ایران، با یا بدون احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است که بیشتر به عنوان توافق هسته ای ایران شناخته می شود.

آمریکایی ها در کاخ سفید اکنون در حال بحث در مورد پیشنهادی برای ایجاد یک ساختار امنیتی منطقه ای جدید برای مقابله با ایران به عنوان هدف مشترک هستند. در جده، بایدن تلاش خواهد کرد تا نشست مشابهی که با رهبران عرب و با مقامات تمامی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و همچنین اردن، مصر و عراق برگزار شده است را ترتیب دهد.

در نشست آتی، پیش بینی می شود که همکاری جدید مشترک دفاع هوایی و موشکی میان کشورهای عربی شرکت کننده، آمریکا و اسرائیل با نام «ائتلاف دفاع هوایی خاورمیانه» اعلام شود.

این ایده با حمایت یک لایحه دو حزبی در کنگره، ایجاد یک شبکه منطقه‌ای از رادارها، حسگرها و سیستم‌های دفاع هوایی است که به منظور هشدار اولیه و رهگیری حملات به هم متصل می‌شوند.

عامل اسرائیل در این زمینه کلیدی است. با توافق آبراهام که منجر به مشارکت های سیاسی و اقتصادی جدیدبه ویژه بین امارات متحده عربی و اسرائیل شد، کاخ سفید مشتاق است تا مسئله دیگری را بر این توافق ها اضافه کند: عادی سازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل.

بایدن نیازی به متقاعد کردن ولیعهد یا دولت سعودی برای همکاری با اسرائیل ندارد. در هر صورت، اسرائیل و عربستان سعودی حداقل از سال 2015 در چندین پرونده منطقه ای با یکدیگر همسو بوده اند.

بن سلمان در ماه مارس گفت که ما اسرائیل را به عنوان یک دشمن نمی دانیم، بلکه به عنوان یک متحد بالقوه در بسیاری از منافعی که می توانیم با هم دنبال کنیم، نگاه می کنیم، اما برخی از مسائل باید قبل از رسیدن به آن حل شود.

در حال حاضر، ریاض با تل آویو در چندین جبهه به صورت رسمی و اغلب از طریق درگیری های مخفی تعامل داشته است.

تحلیلگران می گویند که عادی سازی روابط با عربستان سعودی نقش نظامی اسرائیل را در جهان عرب مشروعیت بیشتری می بخشد و همکاری استراتژیک علیه ایران را تسهیل می کند.

در طول سال های ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» در آمریکا عربستان سعودی و همچنین امارات و بحرین به طور کامل از کمپین فشار حداکثری واشنگتن علیه ایران حمایت کردند، حتی در برخی مواقع سیستم اصلی حمایت از سیاست های ترامپ در خاورمیانه را در کنار اسرائیل به عنوان یک شریک جدید تشکیل دادند،اما آن رابطه نزدیک با واشنگتن و تل آویو در آن زمان به چیزی که آنها امیدوار بودند منجر نشد.

هم عربستان سعودی و هم امارات با حملات پهپادی، و موشکی مواجه شدند که به کانتینرهای کشتیرانی دریایی در نزدیکی بندر فجیره در امارات و تأسیسات نفتی آرامکوی سعودی در خریس و ابقیق اصابت کردند.

این حملات که عمدتابه ایران و دستیاران آن نسبت داده می‌شد، نشان دهنده بی‌علاقگی آمریکا به درگیر شدن در یک درگیری نظامی در منطقه بود و ریاض و ابوظبی را بر آن داشت تا مستقیما با ایران درگیر شوند.

تحلیلگران  معقدند که شرایط کنونی موجب تشدید تنش ها و رویارویی با ایران است و راه های دیپلماسی در خاورمیانه را خواهد بست.

به گفته آنها توافقنامه پیشنهادی عربستان و آمریکا مفروضر بر این است که دیپلماسی منطقه‌ای شکست خواهد خورد و منجر به تقابل‌هایی می‌شود که تنها راه‌حل‌های قدرت سخت می‌توانند آن را حل کنند..

این بدان معنا نیست که عربستان سعودی یا سایر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس تضمین های امنیتی از سوی آمریکا نمی خواهند.

حتی صحبت هایی در مورد پیمان های امنیتی تقویت شده و توسعه یافته با آمریکا و حتی آرزوها برای توافقات در سطح معاهده وجود دارد. اما چنین تلاش هایی تنها به تداوم وضعیت موجود تنش ها و درگیری ها در منطقه منجر می شود.

دیپلماسی منطقه ای که بین ایران، عراق و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در جریان است، عامل مهمی در نظم چند قطبی جدید در خلیج فارس است و باید در سیاست های واشنگتن در قبال منطقه لحاظ شود.

دولت بایدن باید سیاست جدیدی را در خاورمیانه به راه بیندازد که فضا را برای کشورهای منطقه ای برای مشارکت در دیپلماسی دوجانبه و چندجانبه باز کند در غیر این صورت دوستی ها منطقه ای میان عربستان و آمریکا قطعا منجر به شکست خواهد شد.