به گزارش خبرگزاری شبستان، یکی از طولانیترین مناسک حج که در سه روز متوالی انجام میشود، رمی جمرات است. زائران بیتالله الحرام بعد از وقوف در عرفات و بیتوته در مشعرالحرام، پای پیاده خود را به منا میرسانند و برای نوبت اول در روز عید قربان به رمی جمره عَقَبِه (سومین ستون) سنگ می زنند. در دو روز پس از آن نیز زائران از مکان اقامت در منا باید خود را به محل رمی جمرات برسانند تا سنگریزههایی را که پیشتر جمع کردند در حد فاصل طلوع تا غروب آفتاب به سمت جمرات سهگانه پرتاب کنند.
اگرچه مسیر ترددی زائران در منا به سمت رمی جمرات با توجه به حجم جمعیت از کشورهای مختلف جهان و خیابان های باریک منا، گه گاه با ازدحام مواجه میشد و انبوه جمعیت برخی سال ها قربانی داشت، اما با تدابیری که از تجربیات تلخ فاجعه منا در سال ۱۳۹۴ حاصل شده و با کاهش جمعیت و محدودیت سنی زائران، امسال ترافیک آرام و روان بود.
اولاً کاروان حجاج طبق زمانبندی به سمت جمرات حرکت میکردند و حرکت جمعی خارج از این زمان امکان پذیر نبود. ثانیاً تمام کاروانهای حجاج نیز به دلیل تجارب پیشین حرکتی آرام و با طمئنینه و احتیاط داشتند؛ ثالثاً مأموران سعودی در تمام گلوگاههای ترددی نسبت به عدم توقف حجاج در مسیر تذکر میدادند. به همین دلیل تردد زوار به رمی جمرات به شکل کاملاً منظم انجام میگردد.
در چند سال اخیر، در فضای رمی جمرات با ساخت پلهای طبقاتی بتونی مسیر باز با درجه حرارت کمتر ایجاد شده که زوار کمتر مشکل تردد در آن را دارند. اگرچه در الگو و معماری طراحی آن از ظرفیت معماری و طراحی فضای سنتی عربی استفاده نشده و نمایی مدرن به محیط رمی جمرات داده است، ولی عملیات پرتاب سنگ و جمعآوری سنگریزهها به شکل مطلوب تری انجام میشود.
کاهش جمعیت عامل بسیاری از تفاوتها و تغییرات امسال نسبت به سالهای گذشته است. تقریباً در هیچ کجای از مسیر منا به سمت رمی جمرات ازدحام شدید دیده نمیشود و با کوچکترین توقف در مسیر همه زائران در جای خود با فاصله متوقف میشوند. ثانیاً در مقابل جمرات سهگانه که گاه صفوفی به اندازه 10 صف برای پرتاب سنگریزه تشکیل میشد، دیگر خبری از تراکم جمعیت نبود، بلکه نهایتاً صفوف چند نفره ایجاد میشد و برخی از مواضع روبروی جمرات خالی از زائر بود.
مسیر وقوف ثابت حجاج ایرانی مثل هر سال در مکانی نزدیک به مشعر و دور از رمی جمرات است و زائران ایرانی تقریبا بیشترین مسیر را باید تا رسیدن به رمی جمرات بپیمایند. مسئولان حج سعودی همچنین تدابیر احتیاطی در بستن دوربرگردانها بین طریق رفتوآمد اندیشیده بودند که در یک مورد در نزدیکی چادرهای ایرانی باعث شده بود زائران ایرانی بیش از یک کیلومتر مسیر اضافی بپیمایند و برگردند. راهنمایان مسیر ایرانی ها که در نقاط مختلف ترددی منا مشغول راهنمایی حجاج ایرانی بودند، وقتی با اعتراض و خستگی مردم مواجه میشدند، به خاطر این تدابیر سعودی از زائران عذرخواهی میکردند!
البته این مسیر طولانی در کنار گرمای هوا به ویژه در مسیر بازگشت، زائران ایرانی را کم طاقت و دچار کوفتگی و خستگی عضلات میکند و صدها زائر بعد از عملیات رمی به درمانگاهها یا پزشکان مستقر در خیمهها مراجعه میکنند. اما امسال حتی یک مورد گرمازدگی واقعی و شدید مشاهده نشد و 40 زائر بستری شده در روز نخست نیز به شکل سرپایی مداوا و مرخص شدند.
شاید یکی از مسائل اثرگذار در کاهش دمای مسیر، دستگاهها و امکانات تعبیه شده در مسیر بود که تقریبا از ساعت 7 صبح با پخش آب فضا را مرطوب میکرد. شاید مجموع این تدابیر در کنار توزیع مناسب بطری های آب و استفاده از دستگاههای آبسرد کن در مسیر، باعث کاهش مشکلات زائران در مسیر رمی جمرات شده است. اگرچه بسیاری از زائران بطریهای آب را به اندازه کافی نیز از خیمهها به همراه خود میبردند.
اساساً یکی از منظرههای زیبای وحدت اسلامی در اوج تنوع مذاهب و نژادها در پیادهروی به سمت مسیر منا دیده میشود. حرکت آرام و باطمأنینه در مسیر واحد و برای انجام مناسکی واحد نمایانگر یکی از اهداف حج، یعنی وحدت مسلمانان بر حول محور توحید است. حتی برخوردها و نگاهها به زوار و حجاج بیتالله الحرام نیز نگاهی دوستانه و برادرانه است. برای مثال در هنگام بازگشت در مقابل یکی از خیمههای زائران پاکستانی دعوت به صرف چای صورت میگرفت که برخی از ایرانیان و زائران دیگر کشورها نیز آن را اجابت میکردند.
به هر حال تمام سختیهای مسیر تردد حاشیه داخل در متن هستند؛ یعنی زائران با انجام این مناسک و قبول زحمت و سختی آن در مسیر عبودیت و بندگی خداوند قدم برمیدارند. زائرانی که امروز به سمت جمرات سه گانه و نمادهای شیطان سنگریزه پرتاب میکنند، آماده میشوند تا با حضور و وسوسه شیطان در ادامه زندگی خود، او را دور نمایند و به خداوند پناه ببرند.
تمام ارکان و جزئیات حج سرشار از حکم و اسرار است و اتفاقاتی که در این مسیر روی میدهد، فرصتی برای ذکر و بندگی خداوند و تأمل و تعمق در حکمتهای مناسک و تدبر در آیات الهی است.
نظر شما