سکونت ۱۰۰ هزار شهروند در برزخ حاشیه نشینی/ یک سوم جمعیت بجنورد در مناطق حاشیه شهر زندگی می کنند

خبرگزاری شبستان_ خراسان شمالی؛ اینجا صندل آباد یکی از مناطق حاشیه نشین بجنورد است. در یک روز آفتابی همراه با یکی از دوستانم برای تهیه گزارش به این منطقه رفتیم از خیابان شهید رجایی و خیابان شرق سپاه می توان وارد صندل آباد شد. خیابان رجایی که می توان گفت ورودی به سمت منطقه حاشیه نشینی صندل آباد، احمد آباد و روستاهای حمزانلو، رشوانلو، بازخانه، پاقلعه و طراقی کُرد است، هم اینک وضعیت بسیار آشفته ای دارد.

وضعیت جاده این مسیر، سال های سال آشفته بود و هم اکنون در دست ساخت است اما پیشرفت فیزیکی آن بسیار کُند است و رهگذران در این مسیر هر روز خاک می خورند و ساکنان این منطقه نیز دیگر از وضعیت آن خسته شده اند چرا که گرد و غبار مهمان هر روزه آنان است؛ با وجود هر سختی که بود این مسیر را عبور کردیم و اولین چیزی که نظرم را جلب کرد صف نانوایی بود که تعداد زیادی از اهالی این منطقه در صف بودند، گرمای آفتاب نیز همه را خسته کرده بود اما چاره ای نبود باید نان تهیه می کردند.

با یکی از اهالی به گفت و گو نشستم که گفت در صندل آباد یک نانوایی وجود داشت که هم اکنون یکی دیگر هم افزوده شده، اما باز هم برای تهیه نان باید ساعت ها در صف بمانیم و این در حالی است که هر روز شاهد گرد و خاک زیادی در سطح جاده هستیم که موجب رنجش خاطر اهالی شده است.

«مریم یاران» افزود: با وجود اینکه نام این منطقه را منطقه صنعتی گذاشته اند اما تنها چند واحد تجاری در این منطقه فعالیت دارد و متاسفانه بیشتر اهالی بیکار هستند و برای کسب درآمد در روز از سطح شهر زباله خشک جمع آوری می کنند.

یکی از ساکنان منطقه احمد آباد بجنورد نیز بیکاری و فقر را از مهم ترین مشکلات این مناطق دانست و افزود: از دولت و سازمان های مربوطه می خواهیم که در این مناطق برای ساکنان به ویژه جوانان کار ایجاد کنند.

«فرزین درتومی» افزود: ساکنان این مناطق از نبود امکانات آموزشی، بهداشتی، فرهنگی و ورزشی در رنج هستند.

وی با بیان اینکه اهالی این منطقه هر روز با مشکلات مختلفی درگیرند، افزود: نبود اتوبوس و یا مینی بوس برای رفت و آمد یکی از دغدغه هاست بیشتر اهالی پیاده این مسیر را طی می کنند تا به نزدیک ترین جایگاه اتوبوس و یا تاکسی عمومی برسند این در حالی است که این اقشار قادر به تامین هزینه های تاکسی تلفنی نیستند و به اجبار در هوای گرم و حتی در فصل زمستان بخش زیادی از مسیر را باید پیاده طی کنند.

یکی از ساکنان منطقه باقرخان بجنورد نیز بیکاری، فقر و انواع آسیب های اجتماعی را از مهم ترین مشکلات ساکنان مناطق حاشیه نشین عنوان کرد و افزود: با وجود اینکه تعداد زیادی از جمعیت شهر بجنورد در مناطق باقرخان (1) و (2) سکونت دارند، اما زمینه کار فراهم نیست.

«فرشته کاوانلو» افزود: در مناطق حاشیه نشین امکان کشاورزی و حتی دامداری نیز وجود ندارد چرا که ساکنان این مناطق بیشتر به علت ناتوانی در خرید زمین در شهر به این مناطق روی آورده اند و زمین هایی با قطعات بسیار کوچک را خریداری و تبدیل به واحد مسکونی می کنند.

وی با بیان اینکه بیشترین مشکل ساکنان این مناطق نبود کار است، گفت: بهترین راهکار برای رفع بیکاری و فقر، ایجاد اشتغال خانگی است که باید رونق داده شود اما متاسفانه بیشتر جوانان و حتی سرپرستان خانوار بیکار هستند که به شغل های دستفروشی و جمع آوری زباله روی آورده اند که درآمد آن نیاز خانواده را پاسخ نخواهد داد.

کاوانلو نیز نبود امکانات مناسب آموزشی، بهداشتی، ورزشی و رفاهی را از مشکلات اساسی در مناطق حاشیه نشین عنوان کرد و افزود: دوری راه، مانع حضور فرزندانمان در کلاس تابستانه آموزشی و تفریحی شده است، متاسفانه دانش آموزان تمام ایام تابستان را به بازی در کوچه ها می گذرانند و این در حالی است که حتی از داشتن بوستان کوچک نیز محروم هستند.

یکی از ساکنان منطقه ناظر آباد بجنورد نیز وجود انبارهای جمع آوری زباله خشک را مهم ترین مشکل این منطقه دانست و گفت: روزانه تعداد زیادی خودرو و موتور سه چرخ و حتی زباله گردها برای فروش زباله به این منطقه می آیند و علاوه بر پراکنده شدن زباله ها مسایل و مشکلات بهداشتی نیز به دنبال دارد.

«احمد رحیم زاده» افزود: هم اکنون خطر آتش سوزی نیز در کمین این انبارهاست، نبود شغل و درآمد باعث شده تا ساکنان حاشیه نشینی به جمع آوری زباله به صورت غیر اصولی مشغول باشند.

وی گفت: بازیافت زباله برای خانوارها تا حدودی درآمد دارد لذا از مسئولان و دستگاه های مربوطه می خواهیم که برای این امر یک راهکار مناسب بیاندیشند تا زباله گردها به صورت قانونی و بهداشتی حداقل این کار را انجام دهند چرا که متاسفانه این افراد نایلون های زباله را پاره خواهند کرد و برای یافتن زباله خشک مابقی زباله های تر را در کوچه پراکنده می کنند.

وی وضعیت مسکن در مناطق حاشیه نشین ناظر آباد را اسفبار عنوان کرد و افزود: متاسفانه بیشتر این واحدهای مسکونی غیر اصولی ساخته شده که خطرات زیادی به دنبال دارد.

رحیم زاده افزود: ساکنان این منطقه در فضاهایی نامناسب، نمور و کوچک سکونت دارند که حتی در برخی از خانه ها پنجره ای نیز برای تهویه هوا وجود ندارد و  بیشتر خانه ها سرویس بهداشتی و حمام مناسبی نیز ندارند.

 هم اینک ۹۵ هزار نفر از جمعیت ۸۶۳ هزار نفری (بر اساس سرشماری سال ۹۵) خراسان شمالی در مناطق کم برخوردار سکونت دارند که هر روز با مسائل و مشکلات مختلفی دست و پنجه نرم می‌کنند که مطالبه این قشر از دولت عدالت محور، رفع محرومیت و کاهش فاصله با مناطق برخوردار است.

حدود ۱۰۰ هزار شهروند خراسان شمالی در ۳۰ محله کم برخوردار سکونت دارند 

 سرپرست دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری خراسان شمالی گفت: ۹۴ هزار و ۴۰۹ نفر از شهروندان استان در ۳۰ محله کم برخوردار سکونت دارند که ساماندهی آنها نیازمند توجه مسئولان است.

«حمید رضا خاکشور» اظهارکرد: مناطق کم برخوردار این استان در سه شهر بجنورد، اسفراین و شیروان ایجاد شده است.

وی افزود: از مجموع کل ساکنان مناطق کم برخوردار ۷۵ هزار نفر در ۲۳ محله در بجنورد مرکز استان خراسان شمالی سکونت دارند که بیشترین آمار در این خطه را به خود اختصاص داده است.

خاکشور اظهارداشت: همچنین ۱۷ هزار نفر در چهار محله در مناطق کم برخوردار شیروان و ۹۰۰ نفر در سه محله اسفراین سکونت دارند.

وی به شناسایی مکان های ناامن در مناطق کم برخوردار نیز اشاره کرد و گفت: دوره های توانمندسازی، آموزش فنی و حرفه ای با مشارکت دستگاه های مختلف از جمله جهاد دانشگاهی، هلال احمر، اداره کل فنی و حرفه ای و سایر نهادهای مرتبط برگزار می شود.

سرپرست دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری خراسان شمالی بر شناسایی ظرفیت های موجود در مناطق کم برخوردار تاکید کرد و گفت: مهم ترین چالش مناطق کم برخوردار استان معضل بیکاری است که توزیع و شیوع مصرف مواد مخدر، نبود فضاهای فرهنگی، ورزشی، تفریحی و آموزشی در این مناطق، نبود زیرساخت های مناسب از نظر آسفالت و معابر از دیگر مشکلات این مناطق است.

بررسی وضعیت محلات کم برخوردار خراسان شمالی با حضور عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام

جلسه بررسی وضعیت محلات کم برخوردار خراسان شمالی چندی پیش با حضور «علی آقا محمدی» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس ستاد توانمندسازی محلات کم برخوردار کشور و اعضای ستاد توانمندسازی محلات کم برخوردار استان برگزار شد.

«مجید الهی راد» مدیرکل کمیته امداد خراسان شمالی در این جلسه گزارشی از فعالیت های صورت گرفته در طرح تحول اجتماع محور محلات کم برخوردار (طرح ۲۰۲۰) در استان ارائه کرد و گفت: طرح تحول محلام کم برخوردار هم اکنون در ۱۵ گام اساسی انجام شده است.

وی برگزاری پنج جلسه با نماینده ولی فقیه در استان با حضور دستگاه های متولی را از جمله این اقدامات برشمرد و افزود: برگزاری چهار جلسه با حضور دستگاه های متولی جهت هماهنگی درون بخشی و جلسات هم اندیشی با هیات عامل خانه های امداد در محلات هدف و تبیین اقدامات نیز در این زمینه انجام شده است.

الهی راد برگزاری دو جلسه تخصصی با استاندار خراسان شمالی جهت هماهنگی و تهیه شناسنامه محلات را از سایر اقدامات برشمرد و گفت: شرح وظایف دستگاه های پشتیبان جهت همکاری در امور اجتماعی مرتبط با دستگاه ها در محلات نیز انجام شده است.

مدیرکل کمیته امداد خراسان شمالی با بیان اینکه نیاز سنجی مرحله اول از خانواده های نیازمند صورت گرفته است، اظهارکرد: ۶۷۹ خانوار مددجوی فاقد مسکن در این طرح شناسایی شده اند.

وی بازدید میدانی از محلات هدف این نهاد جهت بررسی ابعاد مشکلات را از سایر اقدامات این طرح برشمرد و گفت: اکنون ۳۱ محله کم برخوردار استان شناسایی شده که مسئولیت پنج محله محروم استان برعهده کمیته امداد،  پنج محله ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، پنج محله هلال احمر، پنج محله بهزیستی و برای سایر بخش ها نیز ۱۱ محله پیش بینی شده است.

حجت الاسلام و المسلمین «رضا نوری» نماینده ولی فقیه در استان خراسان شمالی نیز در این جلسه، شتاب بخشیدن به این طرح را در گرو همکاری دستگاه ها به صورت جهادی و عملیاتی عنوان کرد.

وی بر ضرورت تدبیر مجموعه استانداری در توسعه دستاوردهای این طرح اشاره کرد و گفت: باید تمامی دستگاه ها مکلف شوند به کمک اجرای این طرح بیایند و ورود دستگاه ها نیز در این طرح باید به صورت کاملا هدفمند و با هم‌افزایی یکدیگر انجام شود.

ساخت مسکن و ایجاد اشتغال، اولویت توسعه طرح محلات کم برخوردار است

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس ستاد توانمندسازی محلات کم برخوردار کشور هم ساخت مسکن، توسعه اشتغال و آموزش را سه راهبرد مهم در طرح تحول محلات کم برخوردار عنوان کرد.

«علی آقامحمدی» در این جلسه بر شناسایی و بررسی وضعیت محلات کم برخوردار استان تاکید کرد و افزود: در راستای اجرای طرح توانمندسازی و تحول محلات، ۲۰۲۰ محله کم برخوردار با جمعیت حدود ۲۰ هزار نفر در کشور شناسایی شده است که در تلاشیم متناسب با هر محله اقداماتی با استفاده از ظرفیت‌های محلی و با حمایت دستگاه‌های خدمات‌رسان به مرحله اجرا برسانیم.

آقا محمدی مسکن، اشتغال و آموزش را مهمترین محورهای فعالیت طرح توانمندسازی محلات کشور برشمرد و افزود: با هماهنگی‌های صورت گرفته قرار است بحث مسکن محرومان این محلات به صورت ویژه حل شود.

وی همچنین به نیازمندی ۱۸۶ هزار شغل ویژه متقاضیان اشاره کرد و افزود: ایجاد اشتغال متناسب با شرایط بومی و توانایی شخصیت های ساکن در محلات نیز در حال برنامه ریزی است.