به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، ناصر نادری در نشست «از عاشورا گفتن و نوشتن برای کودکان» پنجمین نشست از سلسله نشست‌های فرهنگی «تکیه کتاب» که در موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد، گفت: این سوال مطرح می‌شود که حادثه‌ای به نام کربلا که در سال ۶۱ هجری رخ داده است، چقدر ضرورت دارد به عنوان قهرمانان مذهبی، انسان‌های بزرگ و الگو برای ایران، جوامع اسلامی و جهانی مطرح شود؟ واقعه عاشورا قابلیت نمایش دارد و پر از حادثه‌هایی است که از موقعیت‌های نمایشی پر است.
این نویسنده موتور محرک هر متن را دراماتیک، کشمکش و درگیری دانست و افزود:انواع درگیری‌ها در حادثه عاشورا وجود دارد. همه ابژه های مکانی، آدم‌ها و حوادث در این واقعه وجود دارند .خداوند پیرنگ حادثه عاشورا را بسیار هوشمندانه طراحی کرده است.شخصیت‌های اصلی و شخصیت‌های مخالف در واقعه عاشورا به تناسب ظرفیت‌ها، نقش‌آفرینی می‌کنند. در این واقعه حدود ۹۰ تا ۱۰۰ شخصیت اصلی وجود دارد. حتی چهره‌های مخالف نیز در مقاتل آمده است و ما آنها را می‌شناسیم.
وی که بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب برای کودکان و نوجوانان به رشته تحریر در آورده است، اظهار داشت: در حوزه عاشورا حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ عنوان کتاب برای کودک و نوجوان نوشته شده است. خلأ عمده ما در این حوزه، خلاقیت در آفرینش متن و تصویرسازی‌های هنری و ادبی است. در حوزه پژوهش حادثه عاشورا نیز کاستی‌هایی وجود دارد بر این اساس لازم است که دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی و دینی در حوزه ادبیات داستانی به این خلأهای پژوهشی توجه کنند.
نادری با بیان اینکه در حوزه عاشورا شعر غنی‌تر از داستان است، عنوان کرد: بزرگداشت واقعه عاشورا در آمیزش با صدا، حرکت و رنگ همراه خواهد بود و ذائقه کودک و نوجوان را با خود معطوف می‌کند. کتاب‌ها یا متن‌محور هستند یا تصویرمحور. خردسالان بیشتر شنونده هستند و تصویرها نقش زیادی در این گروه سنی دارند. کتابهای تصویری برای خردسالان در این حوزه انگشت‌شمارند یا اصلا وجود ندارد.
وی تصریح کرد: متنی که درباره عاشورا نوشته می‌شود باید زبان شیرین و ساده باشد. ما به عنوان نویسنده بزرگسال باید ذهن و زبان کودک را درک کنیم تا بر این اساس قلم بزنیم. حادثه عاشورا افسانه و اسطوره نیست اما از طرفی نباید از عنصر خیال در بیان این واقعه غافل شویم. همچنین نمی‌توانیم تصویر ماتم‌زده صرف را برای بچه ها بیان کرد. در دهه های سی و چهل با استفاده از تعزیه و پرده‌خوانی واقعه عاشورا را به نمایش می‌گذاشتند و عمدتا جلوه‌های حماسی کربلا را بیان می‌کردند. ظرف ذهنی کودکان بر نمی‌تابد که روضه‌خوانی سراسر غم را برای آنها بیان کنیم.
نادری با بیان اینکه برخی از متن‌های دینی ما چون دراماتیزه نیستند، موفق نمی‌شوند، گفت: پایان امیدبخش، کوتاه نوشتن، توجه به درون‌مایه، سندیت تاریخی، توجه به ظرفیت ذهنی و زبانی کودکان از دیگر نکات کلیدی هستند که نویسندگان کودک باید به آن توجه داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه در حادثه عاشورا هر مضمونی را نمی‌توانیم برای کودکان بیان کنیم، افزود: برای کودکان و نوجوانان باید از جنبه‌های حماسی و اخلاقی عاشورا بگوییم. پرسشگری و کنجکاوی در نوشتن آثار دینی مهم است و از طرفی نباید از صمیمیت در نوشتن این کتاب‌ها غافل شد. مکتب امام حسین(ع) مکتب صمیمیت و عاطفه است. از طرفی برخی از کتاب‌ها صرفا رنگ و بوی تاریخ نویسی دارند که بریا بچه ها فاقد جذابیت هستند.
نویسنده مجموعه فرهنگ تصویری قرآن با بیان اینکه ما در مورد عاشورا، کتاب الکترونیک برای کودکان نداریم، خاطر نشان کرد: ذهن کودک ، تصویری است و ما در این زمینه آثار قابل‌توجهی برای بچه ها نداریم. باید کربلا، امام حسین(ع) و دین را به کودکان و نوجوانان بشناسانیم و لذت کشف نکته‌های دینی را برای آنها فراهم کنیم یکی از این راه ها می تواند کتابهای الکترونیک در این حوزه باشد.
نظر شما