به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از شیراز، در پی شهادت حضرت اباعبدالله الحسین (ع)، با فرا رسیدن ماه های محرم و صفر در دیار مختلف به شیوه ها و رسوم مختلفی در مظلومیت ایشان و سگواری در شهادتشان به عزا داری پرداخته شد و در این میان، سینه زنی یکی از این مراسم بود که با سبک های مختلف در شهرهای مختلف به انجام می رسد که در شهر شیراز به عنوان سومین حرم اهل بیت (ع)، سینه زنی «قطاری» به عنوان شیوه دیرینه عزاداری مردم شهر شیراز همچنان رواج دارد و برگزار می شود.
شریک بودن سوگواران در رنج امام حسین (ع)
سینه زنی با رسمی شدن مذهب شیعه در ایران و به ویژه در دوران صفوی رواج یافت و فلسفه سینه زنی این است که سینه زنان نوعی ریاضت را در سوگواری انجام می دهند و خود را در رنجی که سید و سالار شهیدان تحمل کرد، سهیم می کنند.
در دوره قاجار، شاهد اوج گرفتن سینه زنی هستیم که دسته های بزرگ سینه زنی با آهنگ های موزون به سینه زنی و عزاداری می پرداختند و بانوان نیز در مجالس و محافل خود به سینه زنی و نوحه خوانی در سوگ امام حسین (ع) می پرداختند.
در میان سبک های مختلف سینه زنی اما، سینه زنی «قطاری» شیراز و سینه زنی لاری در استان فارس سبک خاصی از آیین سوگواری به شمار می روند که در فهرست آثار ملی کشور نیز به ثبت رسیده اند و به عنوان رویداد گردشگری مذهبی می توانند مورد توجه ویژه قرار بگیرند.
قدمت ارادت فارس به حضرت ابوالفضل (ع) و امام حسین (ع)
بررسی های تاریخی نشان می دهد استان فارس در سده چهارم هجری و حکومت «آل بویه» دارای نخستین حکومت شیعه در ایران بود و «دیلمیان» در فارس برای نخستین بار به یاد حضرت ابوالفضل (ع) به ساخت سقاخانه ها اقدام کردند اما صفویان به برپایی و ایجاد حسینیه پرداختند که در شکل گیری ادبیات عاشورایی نیز نقش موثری گذاشت.
حضور سوگواران حسینی در سبک قطاری
سینه زنی «قطاری» شیراز یک شیوه خاص سوگواری به شمار می رود که هنوز هم در مسجد «بغدادی» محله «سر دزک» شیراز عاشقان و سوگواران امام حسین (ع) را برای شرکت در این سبک سینه زنی گرد هم می آورد.
در این روش، سینه زنان ابتدا می ایستند و بعد با برداشتن 2 گام به سینه خود می زنند و «حسین» می گویند، اجرای این سینه زنی به شکل حلزونی است و در نیمه سینه زنی، نفرات اول به نفرات آخر می رسند و ادامه پیدا می کند تا به راس قطار برسد و سینه زنی تمام می شود.
سوگواری با تاثیرپذیری از قیام کربلا
سینه زنی «قطاری» شیراز با تاثیرپذیری از قیام کربلا به انجام می رسد و همچنان در مسجد «بغدادی» شیراز که قدمت 700 ساله دارد برگزار می شود و یک جاذبه مذهبی ویژه به شمار می رود که بی مانند است و می تواند در راس تورهای گردشگری مذهبی در سومین حرم اهل بیت (ع) قرار داده شود و تورهای گردشگری مذهبی محرم را در جمع این عزاداران حسینی با برنامه ریزی مطلوب بگنجانیم.
غنای نشانه‌های فرهنگ عاشورایی در ادبیات شیراز
یکی از عناصر مهمی که به فرهنگ عاشورا می پردازد، ادبیات است و در شیراز شاهد تاثیر دیرینه این فرهنگ و هنر عاشورایی در ادبیات هستیم و سرودن اشعار توسط «اهلی شیرازی» در دوره صفوی در مدح اهل بیت (ع) از نمونه های آن است.
در محله های قدیمی شیراز نیز سرپرستی دسته های سینه زنی بر عهده بزرگترها بود که به گره گشایی از مشکلات مردم محله نیز می پرداختند و ایام محرم و صفر فرصتی برای همدلی بیشتر در شهر بود.
حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) مامن عزادران حسینی
حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) نیز از دیر باز میعادگاه عاشقان ثارالله در دهه محرم بوده است و هنوز هم دسته روی عزاداران به سمت این حرم مطهر را در مراسم تاسوعا و عاشورا شاهد هستیم که دسته های عزاداری در این حرم مطهر تجمع می کنند و به سوگواری و سینه زنی و زنجیر زنی می پردازند.
امسال نیز با برگزاری مراسم تشییع و تدفین شیهد «عبدالله اسکندری»، شهید بی سر مدافع حرم در روز عاشورا در حرم مطهر شاهچراغ (ع) شاهد رقم خوردن عاشورایی دیگر در سومین حرم اهل بیت (ع) هستیم.
گزارش: مریم شمالیان
نظر شما