به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، برنامه «زادگاه» به بهانه معرفی مفاخر فرهنگی کشورمان در سفری رادیویی شنوندگان را با شهرها و روستاهای کشور آشنا می کند.
در برنامه امروز «زادگاه» شنوندگان رادیو فرهنگ در سفر به ارومیه که مدفن محمدبن خلیلان است با گوشه ای از زندگی این محدث بررگ جهان شیعه آشنا می شوند.
به استناد کتب روائی مهم شیعه ابو عبدالله محمد بن خلیلان از محدثین و راویان شیعه در عصر غیبت صغری و اوایل غیبت کبری امام زمان(عج) در قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری است.
محمد بن خلیلان در بغداد که در آن زمان آن را دارالسلام میخواندند ساکن بوده و احادیث ائمه(ع) را در آن سرزمین پخش میکرده است و در آن از مبلغان و مروجان فرهنگ مهدویت بود چنانچه درباره تاریخ مسعود حضرت مهدی(ع) و مادر نرجس خاتون(س) احادیثی را روایت کرده که شیخ صدوق آنها را با واسطه در کتاب «کمالالدین و تمامالنعمه» آورده است.
طبق روایات، محمد بن خلیلان را علمای پس از شیخ صدوق و شیخ طوسی و طبری، همانند حر عاملی در کتاب «اثبات الهداه بالنصوص و المعجزات» و سیدهاشم بحرانی در کتاب «حلیله الابرار فی احوال محمد و آله الاطهار» و نیز در کتاب دیگرش «مدینه معاجز الائمه الاثنی عشر» و علامه مجلسی در «بحارالانوار» و عبدالله بحرانی اصفهانی در کتاب «عوالم العلوم و المعارف و الاحوال من الایات و الاخبار و الاقول» نقل کردهاند.
محمد بن خلیلان از تبار قریش و از ذریه عبد مناف جد بزرگوار پیامبر(ص) است و از نسل عموزادگان پیامبر(ص) محسوب میشود.
در آغاز قرن چهارم هجری، ارومیه شهری آباد و به دور از کشمکشهای سیاسی و قدرتطلبیهای رایج آن زمان بوده است و در قرن چهارم از آبادانی و فرهنگی غنی برخوردار بود و به نظر میرسد محمد بن خلیلان برای کسب علم و حدیث در سفر بوده که در این بین از دنیا رفته است.
مضجع مطهر محمد بن خلیلان بیش از هزار سال است که در قبرستان تاریخی کنار شهر ارومیه قرار داشته و از قرون گذشته نام این قبرستان به محمد خلیلان مشهور است و در حال حاضر تنها اثر باقی مانده از این قبرستان بنای تاریخی بقعه محمد بن خلیلان است که با قدمت و معماری مربوط به عصر صفوی احداث شده است.
گفتنی است ،شناسایی این بقعه حاصل سالها مطالعه، تحقیق و مشاهده میدانی محمد رضا آبرون نویسنده و پژوهشگر علوم دینی در استان آذربایجان غربی است که سالهای بسیاری از عمر خود را صرف تحقیق و شناسایی پیرامون این بقعه کرده است.
مستند « زادگاه» را شنبه ، یکشنبه و دوشنبه و چهارشنبه به تهیه کنندگی فریده گودرزی ساعت ۲۰:۴۵ روی موج اف ام ردیف ۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید.
نظر شما