«مونسون» و بلایی که سر کشاورزان آمد

خبرگزاری شبستان- جهرم: اوایل مردادماه امسال بود که پدیده «مونسون» استان فارس را فرا گرفت و فعالیت خود را از جنوب استان آغاز کرد؛ «مونسون» به تدریج دیگر شهرستان های فارس را درگیر کرد و موجب شد 26 شهرستان با پدیده مخاطره آمیز سیل دچار شوند.

این پدیده ابتدا سبب جاری شد سیلاب در رودخانه ها و همچنین معابر و خیابان ها در جنوب استان شد و در پی آن قطع شدن درختان، قطعی چند ساعته برق و همچنین در برخی از شهرها نیز تخریب سکونت گاه ها در بافت قدیمی و روستاها، تخلیه برخی روستاها، رانش کوه و مسدود شدن مسیرها خساراتی بود که «منسون» به همراه داشت.

اما این پایان خسارت های «مونسون» نبود و این پدیده بارشی به زیرساخت های فنی و البته کشاورزی آسیب زد و سبب بروز مشکلات عدیده برای کشاورزان و بهره برداران بخش کشاورزی شد.

بنا به گفته «محمودرضا رضایی کوچی»، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری فارس، بارش یکصد میلی متری باران در استان فارس حدود یک هزار میلیارد تومان خسارت وارد کرده که عمده این خسارت ها مربوط به شهرستان های جنوبی استان بوده است.

باران به بیش از هزار و صد واحد مسکونی خسارت وارد کرده و تعدادی از اهالی و شهروندان استان نیز بر اثر بروز سیلاب و درگیری به آن جان باختند.

بروز خسارت های ناشی از سیلاب به کشاورزان که این روزها عمدتاً در حال برداشت محصول هستند از آسیب های عدیده متحمل شده به بهره برداران بخش کشاورزی است که با توجه به کشاورزی خیز بودن استان فارس، به جرأت می توان گفت که خسارت های این بخش، بیشترین آسیب را در استان وارد کرده است.

«مجتبی دهقان پور»، رئیس سازمان جهاد کشاورزی فارس، در گفتگویی خبر از خسارت سه هزار میلیاردی سیل به بخش کشاورزی استان داده و گفته این خسارت ها در حوزه های زراعت، باغبانی، دام و طیور، امور فنی و زیربنایی، عشایر، حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری بوده است.

این در حالی است که بنا به گفته وی، بیشترین خسارت سیل در بخش کشاورزی مربوط به حوزه باغبانی بوده است؛ جهرم نیز از شهرستان های استان فارس است که در سیل اخیر مصون نمانده و خسارت هایی به بخش های مختلف وارد شده است.

به گفته فرماندار ویژه جهرم سیل مردادماه، 80 میلیارد و 600 میلیون تومان به زیرساخت های مختلف شهرستان آسیب وارد کرده که 27 میلیارد و 800 میلیون تومان در حوزه کشاورزی بوده است.

بنا به اذعان «محمدحسن شعبانی»، سیل به ۶۹ هکتار اراضی باغی و کشاورزی، جاده بین مزارع، ایل، راه عشایری، چهار رشته قنات و تاسیسات آبرسانی آسیب وارد کرده است.

باغداران جهرمی که این روزها در حال برداشت تولیدات خود هستند در معرض آسیب جدی ناشی از بارندگی و سیلاب قرار گرفته به نحوی که عمده خسارت ها به نخلستان ها، مرکبات و تاکستان ها وارد شده است.

مدیر جهاد کشاورزی جهرم در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در جهرم، با اشاره به اینکه بارندگی اخیر به 36 هکتار از نخلستان های این شهرستان خسارت وارد کرده است، گفت: همچنین 28 هکتار از تاکستان ها و نزدیک به پنج هکتار از باغات مرکبات جهرم در معرض آسیب جدی قرار گرفتند.

«محمدحسن زمانی» عنوان کرد: همچنین بر اثر سیلاب 40 هکتار از اراضی کاملاً تخریب و به 200 کیلومتر راه عشایری، سه بند انحرافی کشاورزی، یک دهانه چشمه، سه کیلومتر جاده بین مزارع، هشت کیلومتر کانال آبی و لوله های انتقال آب و چهار رشته قنات نیز آسیب وارد شده است.

وی با اشاره به اینکه به منظور جبران خسارت های ناشی از سیلاب گزارش آسیب های وارد شده و خسارات متحمل شده به بهره برداران حوزه کشاورزی به متولیان این بخش ارسال شده است، عنوان کرد: همچنین در نشست با وزیر جهاد کشاورزی، گزارشی از خسارات سیل در حوزه کشاورزی شهرستان جهرم اعلام شده است.

از جمله بخش های کشاورزی که در سیل اخیر در شهرستان جهرم مورد آسیب جدی قرار گرفت حوزه نخیلات بود که با توجه به اینکه مدت زمان اندکی تا فصل برداشت محصول از نخلستان ها مانده است، بارندگی اخیر موجب آسیب به محصولات نخیلات شده است.

ضرر و زیان اقتصادی بارندگی های اخیر و ترشیدگی و لهیدگی محصول خرما

محقق معین مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در جهرم، گفت: اوایل مردادماه1401 وقوع بارندگی و افزایش رطوبت نسبی، باعث از بین رفتن زحمات نخل کاران  بعضی مناطق خرماخیز کشور بخصوص استان  فارس  شده است؛ اگر چه سال گذشته نیز در مرداد ماه تغییرات اقلیمی باعث پوسیدگی میوه خرما  و ایجاد خسارت به محصول خرمای باغداران در  بعضی  از مناطق خرماخیز استان فارس شده بود.

«حمید زرگری» با اشاره به اینکه مرحله رطب و خرما حساس ترین مراحل رشد میوه خرما در مقابل باران و رطوبت نسبی بالا هستند و خسارت باران و  رطوبت نسبی هوا در این مراحل باعث ترشیدگی و ریزش میوه ها می شود، افزود: خسارت اصلی باران به خرماهای زوردرس و یا دیررس وارد می شود.

وی ادامه داد: در اواخر مرحله کیمری و ابتدای مرحله خارک هنگامی که بارندگی اتفاق می افتد، در این مرحله باعث بروز عارضه خط خوردگی و یا ترکیدگی میوه ها می شود.

محقق معین مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس با تاکید بر اینکه بارندگی های سبک همراه با هوای ابری طولانی مدت و رطوبت نسبی بالا خسارت بیشتری به ارقام خرما وارد می کند، عنوان کرد: ارقام خرما نسبت به رطوبت نسبی هوا و بارندگی از حساسیت متفاوتی برخوردار بوده و ارقام تر مانند شاهانی به رطوبت نسبی بالا و هوای شرجی در فصل رسیدن حساس هستند و با مشکل ترشیدگی و ریزش میوه مواجه می شوند.

زرگری با تاکید بر رعایت دستورالعمل های فنی و ترویجی جهت کاهش مشکلات بوجود آمده، به منظور ارتقای کمی و کیفی محصول و افزایش بهره وری نخلکاران، اظهار کرد: رعایت اصول به باغی در باغات خرما، فاصله مناسب کاشت، استفاده از قارچ کش ها مانند (تیوفانات متیل و رورال تی اس)، پوشش خوشه های خرما با کاغذ کرافت در مرحله کیمری (مرحله قبل از خارک) و تنک میوه و آرایش خوشه از جمله این موارد است.

وی همچنین عدم میانه کاری درخت نخل با دیگر درختان، برداشت به موقع ارقام زودرس خرما، برداشت میوه ارقام ترَ در مرحله رطب، بیمه کردن محصول خرما و تغذیه درختان خرما با کودهای پتاسیم و کلسیم را از دیگر مواردی دانست که رعایت آن ضمن مشاوره با پژوهشگران موسسات، مراکز  تحقیقات کشاورزی و کارشناسان این حوزه باتوجه به شرایط هر منطقه سبب کاهش مشکلات به وجود آمده به نخلکاران می شود.

گزارش: مهدی رحمانیان