به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از شمال استان اصفهان، جمشید شریفیان در نشست علمی «دفاع مقدس در پرتو حقوق بین‌الملل » در کاشان گفت: دفاع مقدس بی هیچ تردیدی تابلوی افتخار و عظمت ملت ایران در جهان است.
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی کاشان با اشاره به عدم احقاق حقوق بین المللی ایران در جنگ تحمیلی به خصوص از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد گفت: شورا می توانست تهاجم عراق به ایران را تهدید علیه صلح یا نقض صلح و یا اعمال تجاوز بداند و لاجرم به مواد ۳۹ تا ۵۰ منشور از فصل هفتم مراجعه نماید. این دوگانگی برخورد شورا در قبال دو عمل تجاوزگرانه آنهم از جانب یک کشور بیانگر سیاسی و جانبدارانه بودن مواضع شورای امنیت در قبال مسائل مهم سیاست جهانی بوده و بیشتر از هر چیزی منافع کشورهای قدرتمند شورا را متجلی می سازد.
شریفیان ادامه داد: استفاده شورا از ماده ۲۴ در جنگ اول خلیج فارس دلیل بارزی بر ضعف قطعنامه بوده و بیانگر اراده ضعیف شوراست. زیرا ماده ۲۴ به شرح وظایف و اختیارات شورا می پردازد، در حالی که هیچ بحثی بر سر صلاحیت یا عدم صلاحیت شورا برای رسیدگی به مسئله جنگ بین دو کشور مطرح نبوده است که شورا در مقام دفاع آمده و به ماده ۲۴ منشور اشاره می کند.
این کارشناس حقوق بین المللی افزود: در هنگام حمله عراق به ایران، فضای بین المللی خیلی موافق ایران نبود. ماجرای گروگانگیری سفارت آمریکا و اسارت ۵۲ دیپلمات آمریکایی به مدت ۴۴۴ روز فضای روابط ایران و آمریکا را به بدترین وضعیت خود کشانده بود. رابطه ایران با دیگر کشورهای غربی و همچنین با شوروی در این مقطع چندان خوب نبود که این وضعیت قاعدتا در روابط ایران با این کشورها و در معادلات جنگ و در تصمیمات شورای امنیت تاثیر می گذاشت. رابطه عراق با شوروی و کشورهای غربی بسیار خوب بود و در سالهای میانی جنگ رابطه عراق با آمریکا نیز به تدریج بهبود یافت. در قضیه گروگانگیری دیپلمات های آمریکایی در ایران، مسئولین این کشور قسم یاد کردند تا انتقام خود را از ایران بگیرند. مطمئنا آمریکا در آن زمان نفوذ زیادی در شورای امنیت داشت و جنگ عراق با ایران نیز فرصت مناسبی برای تلافی آمریکا ایجاد کرد.
وی ادامه داد : بعد از صدور قطعنامه بسیار ضعیف و ناعادلانه ،۴۷۹ شورای امنیت در سکوتی بسیار سنگین فرو رفت که این سکوت همزمان با پیشروی نیروهای عراقی در داخل خاک ایران و تحکیم مواضع آنها در مناطق تحت اشغال خود بود. تا اینکه با آزادسازی خرمشهر در سوم خرداد ۱۳۶۱، شورای امنیت بعد از ۲۱ ماه و ۱۵ روز از صدور قطعنامه ۴۷۹ تشکیل جلسه داد و قطعنامه ۵۱۴ را در ۲۱ تیر ۱۳۶۱ به اتفاق آرا تصویب کرد. در این قطعنامه شورا خواستار آتش بس و خاتمه فوری عملیات نظامی و نیز خواستار عقب کشیدن نیروها به مرزهای شناخته شده بین المللی شده و بعد از گذشت این مدت طولانی برای اولین بار احترام به حاکمیت، استقلال، تمامیت ارضی و عدم مداخله در امور داخلی کشورها مورد توجه شورا قرار گرفته است. این موارد آنقدر مسائل بی اهمیت و پیش پا افتاده ای نیستند که اعضای شورا در طول 22 ماه گذشته سهوا فراموش کرده باشند.
جمشید شریفیان گفت: در جنگ ایران، در طول ۸ سال فقط ۱۰ قطعنامه صادر شد که غیر از قطعنامه ۵۹۸ در سایر قطعنامه ها جنگ فوق وضعیت بین ایران و عراق نامیده شده است و نه جنگ ایران و عراق که از نظر حقوق بین الملل و منشور ملل متحد بسیار مهم است. در این جنگ البته دیپلماسی ایران نیز چندان قوی نبود و مسئولین کشور با توجه به بی اعتمادی شدیدی که به سازمانهای بین المللی داشتند راهکار حقوقی و دیپلماسی را چندان مورد توجه قرار ندادند و بنوعی سیاست قهر و بی اعتنایی را در پیش گرفتند که بسیار سیاست آسیب پذیر و نادرستی است و موضع کشور را در سطح بین المللی ضعیف می کند.
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی گفت:عقب نشینی نیروها به مرزهای شناخته شده بین المللی هنگامی در قطعنامه ۵۱۴ مورد گفت و گو قرار گرفت که قوای عراق از اکثر نقاط استراتژیک ایران بیرون رانده شده و در نقاط جنوبی نیروهای ایرانی به مرزهای بین المللی رسیده بودند. در واقع می توان گفت که قدرت نظامی ایران موجب تشکیل جلسه شورای امنیت و تصویب این قطعنامه گردید.
نشست علمی «دفاع مقدس در پرتو حقوق بین‌الملل » به همت انجمن علمی حقوق این دانشگاه در تالار غیاث الدین جمشید کاشانی برگزار شد.
نظر شما